آیا اِنکار پس از اِقرار امکان پذیر است؟ (۱)

سبحان غفاری وکیل دادگستری در گفت وگو با خبرنگار حوزه حقوقی فت فتو با اشاره به ادله اثبات دعوی گفت: این مبحث به معنی آن است که دلایلی که با بیان آن، دعوی را اثبات و حق و ذی‌نفعی خود را نشان می دهید.

وی افزود: این ادله اثبات شامل، اقرار، شهادت، قسامه، سوگند و عِلم قاضی می شوند که مهمترین ادله که در دعاوی می شود به آن استناد کرد، بحث اقرار است.

این حقوقدان با بیان اینکه بحث شهادت، شهادت دادن بر علیه طرف مقابل است، ادامه داد: قَسامه یعنی ادای سوگند که تفاوت هایی با سوگند دارد و در مطالب آینده به آن پرداخته خواهد شد. 

به گفته غفاری، اگر چه مبحث اِقرار مهمترین ادله است ولی در برخی موارد، علم قاضی برتمام ادله ارجحیت دارد چرا که امکان دارد در پرونده ای شخص اقرار به سرقت یا هر جرم دیگری نماید ولی قاضی بر طبق علم و آگاهی خود؛ متوجه شود که آن شخص دروغ می گوید بر همین اساس، توجه به اِقرار شخص منتفی می شود.

او با اشاره به اینکه، اِقرار یعنی یک شخص بر علیه خود درباره موضوع اعتراف کند، اضافه کرد: اِقرار باید صریح، واضح، مُنجّز و بدون معلق بودن باشد.

به گفته وکیل دادگستری، شخص اقرار کننده باید شرایطی از قبیل، بالغ و عاقل و قاصد باشد و همچنین مُکرَه نباشد و با اختیار خودش اقدام به اقرار کرده باشد.

وی با اشاره به اینکه اقرار صغیر و مجنون در حالت دیوانگی قابل قبول نیست، افزود: شخصی که در حالت مجنون دائمی و یا اگر مجنون ادواری باشد و در حالت دیوانگی بوده، اقرار آن شخص قابل قبول نمی باشد.

این حقوقدان می گوید: اِقرار سَفیه در امور مالی و همچنین اِقرار مُفلس و ورشکسته در اموال خودشان، قابل قبول نیست.

غفاری با بیان اینکه، اِقرار همانطور که نباید معلق باشد، مشروط هم نباید باشد، ادامه داد: اعتبار اِقرار در امور کیفری بسیار بالاست چراکه وقتی متهمی اِقرار به ارتکاب یک جرم می نماید، آن اِقرار معتبر است ونیاز به سند ومدرک وادله دیگری نمی باشد.

به گفته این وکیل دادگستری، اقرار باید در دادگاه صورت گیرد چراکه اقرار در امور کیفری عبارت است از اخبار شخص به ارتکاب جرم از جانب خود و به نفع دیگری می باشد و علمای حقوق، اقراری که در حین انجام مذاکرات شفاهی در جریان رسیدگی ویا در یکی از لوایح و مدارک تقدیمی انجام می پذیرد را مد نظر دارند.

وی با بیان اینکه ۲ نوع اقرار وجود دارد، گفت: اقرار صَریح و اقرار ضِمنی ۲ حالت اقرار کردن می باشند که اقرار صریح یعنی اینکه اقرار در نزد قاضی ویا در داخل لوایح ومدارک بیان شود ولی اقرار ضمنی که بسیار برای وکلا پرکاربرد می باشد به معنی این است که در لابه لای صحبت های متهم هویدا می شود.

این مدرس دانشگاه بیان کرد: مهمترین نکاتی که در اقرار نزد قاضی باید بدان توجه داشت، شرایط صحت اقرار است و داشتن اختیار و قصد دو رکن اساسی در هر اقرار محسوب می شوند.

غفاری در ادامه مبحث اقرار در دادگاه وخارج از دادگاه، گفت: اگر اقرار بصورت شفاهی قبل ویا بعد از جلسه دادرسی انجام پذیرد به اقرار خارج از دادگاه تلقی می شود لذا می توان گفت، اقرار متهم در مراجع انتظامی وحتی بازپرس ودادیار صورت گیرد، جزو اقرارهای خارج از دادگاه محسوب می شود.

به گفته این حقوقدان، اِقرار خارج از دادگاه از اعتبار کمتری نسبت به اِقرار داخل دادگاه برخوردار است و شخصی که خارج از دادگاه اقرار کرده است به راحتی می تواند اقرار خود را انکار کند که توضیحات مفصل تر در قسمت دوم تقدیم حضور خواهد شد. 

گفت وگو از معظمه رنجبر