Assassin’s Creed: حقیقت یا افسانه؟ نگاهی به سریال “حشاشین” و تاریخ اسماعیلیه نزاری

به گزارش نذیر کرمان، سریال درام تاریخی “حشاشین” – یا “قاتلان” – بدون شک یکی از پرمخاطب‌ترین سریال‌های ماه رمضان در کشورهای مسلمان خواهد بود. این سریال با حضور ستارگانی همچون کریم عبدالعزیز، نیکلاس موواد و فتحی عبدالوهاب، داستان پیدایش فرقه‌ای نظامی به رهبری یک شخصیت مذهبی مرموز در ایران قرن یازدهم هجری شمسی را روایت می‌کند.

اما آیا آنچه در این سریال به تصویر کشیده می‌شود، واقعیت تاریخی فرقه اسماعیلیه نزاری، که در غرب به “حشاشین” معروف هستند، را به درستی بازتاب می‌دهد؟

فرهاد دفتری، محقق ایرانی-بریتانیایی و رئیس بازنشسته موسسه مطالعات اسماعیلیه در لندن، در گفتگو با روزنامه عرب‌نیوز به این موضوع پرداخته است.

ریشه کلمه “حشاشین” و اتهام تروریسم:

• دفتری ریشه این کلمه را در جهل و سوءتفاهم صلیبیون می‌داند.
• در آن زمان، دشمنان مسلمان اهل سنت، اسماعیلیان را به “حشاشین” به معنای “مصرف کننده تریاک” خطاب می‌کردند.
• اما اسماعیلیان هرگز از مواد مخدر استفاده نمی‌کردند و این اصطلاح صرفاً یک دشنام برای تحقیر آن‌ها بود.
• صلیبیون این کلمه را به “Assassin” به معنای “قاتل” در زبان‌های اروپایی ترجمه کردند و اینگونه افسانه تروریست بودن اسماعیلیان شکل گرفت.

حقایق تاریخی اسماعیلیه نزاری:

• اسماعیلیه یکی از شاخه‌های شیعه است که معتقدند اسماعیل بن جعفر، فرزند امام صادق، جانشین برحق پیامبر اسلام بوده است.
• انشعاب اسماعیلیه از شیعه اثنی عشری پس از درگذشت امام جعفر صادق در سال ۷۶۵ میلادی رخ داد.
• در درون اسماعیلیه نیز انشعاب دیگری به وجود آمد که نزاری‌ها و مستعلی‌ها را از یکدیگر جدا کرد.
• حسن صباح، داعی اسماعیلیه، در سال ۱۰۹۰ میلادی قلعه الموت را پایگاه خود قرار داد و دولت اسماعیلی نزاری را بنیانگذاری کرد.
• اسماعیلیان نزاری به دلیل ضعف نظامی در برابر دشمنان قدرتمند خود، از ترور شخصیت‌های کلیدی رژیم حاکم به عنوان یک تاکتیک استفاده می‌کردند.
• با این حال، تعداد ترورهای انجام شده توسط آن‌ها بسیار محدود و هدفمند بود و هیچ شباهتی به اقدامات تروریستی مدرن نداشت.
• دولت اسماعیلی نزاری به مدت ۱۸۳ سال در برابر دشمنان مختلف از جمله سلجوقیان و صلیبیون مقاومت کرد تا اینکه سرانجام در سال ۱۲۵۶ میلادی توسط مغول‌ها سقوط کرد.

افسانه‌های صلیبیون درباره اسماعیلیان:

• صلیبیون که از فداکاری و تعهد اسماعیلیان درک نمی‌کردند، داستان‌هایی دروغین درباره آن‌ها جعل کردند.
• این داستان‌ها که در نوشته‌های مارکوپولو نیز بازتاب یافته، از باغ‌های بهشتی مخفی، حشیش و وعده بهشت برای ترور افراد حکایت می‌کردند.
• هدف صلیبیون از این افسانه‌پردازی‌ها، توجیه رفتار غیرمنطقی اسماعیلیان از نظر خود و تخریب وجهه آن‌ها بود.

اسماعیلیه نزاری در دنیای امروز:

• امروزه، حدود ۱۵ میلیون اسماعیلی نزاری در سراسر جهان زندگی می‌کنند.
• بزرگترین گروه‌های آن‌ها در افغانستان، پاکستان، هند، سوریه و همچنین در ایران، شرق آفریقا، امارات متحده عربی، آمریکای شمالی، بریتانیا و چندین کشور اروپایی حضور دارند.
• امام فعلی اسماعیلیان نزاری، آقاخان چهارم، است که ریاست موسسه مطالعات اسماعیلیه در لندن را نیز بر عهده دارد.

فرهاد دفتری در پایان این گفتگو تاکید می‌کند که سریال “حشاشین” می‌تواند سرگرم‌کننده باشد، اما نباید فراموش کرد که داستان‌های آن بیشتر بر پایه افسانه‌های صلیبیون بنا شده و ارتباط چندانی با واقعیت تاریخی اسماعیلیه نزاری ندارد.

سریال حشاشین چقدر واقعی است؟

منبع: بــرنا
? سریال حشاشین چقدر واقعی است؟