۳سال برای مرمت گنبد شاه نعمت الله

فت فتو – گروه استان‌ها: شهر ماهان در ۳۰ کیلومتری کرمان یکی از مقاصد اصلی گردشگری این استان محسوب می‌شود وجود باغ‌های گسترده و خانه باغ‌های زیبا در کنار باغ شازده که در فهرست آثار جهانی ثبت شده است و همچنین قرار گرفتن این شهر در مسیر آثار جهانی مانند کویرلوت و ارگ بم موجب شده این شهر زیبا مورد توجه مسافران قرار گیرد.

در این شهر در کنار باغ شاهزاده ماهان یکی از زیباترین مجموعه بناهای تاریخی در قالب مجموعه شاه نعمت الله قرار دارد که از جمله زیباترین بناهای ایران محسوب می‌شود.

این بنا ۱۵ دی ماه ۱۳۱۰ با شماره ۱۳۲ ثبت ملی شده است بنا که به دلیل زیبایی بی نظیر گنبد فیروزه‌ای اش گنبدخانه نیز نامیده می‌شود در سال ۸۴۰ قمری در زمان شاهرخ تیموری ساخته شده و ۳۵ هزار مترمربع وسعت دارد.

مناره، صحن‌های متعدد شامل شاهی، وکیلی، اتابکی و میرداماد، درختان قدیمی، حوض و بادگیر، رواق شاه عباسی از جمله اجزا این مجموعه هستند و استفاده از عاج فیل، کاشی کاری‌های زیبا و گچ بری های بی نظیر و رنگ آمیزی‌های اسلیمی و معماری هندی این بنا را متمایز کرده است.

بناهای شاخص ماهان نگهداری و مرمت شود

اما شاخص ترین بنای این مجموعه گنبد فیروزه‌ای و مرکزی بنا است، یک پژوهشگر هلندی به نام «وینست کارلز» شاهکار معماری این گنبد را بعد از سال‌ها کشف کرد و مشخص شد معماران ایرانی گنبد دایره‌ای این گنبد را به گونه‌ای ساخته‌اند که به ۱۱ قسمت مساوی تقسیم شده است.

اما با وجود قدمت و اهمیت این بنا اما گنبد فیروزه‌ای شاه نعمت الله در بارندگی‌های سال ۹۹ دچار خسارت شد و بخشی از کاشی آن فرو ریخت و پس از سال‌ها مرمت نشده است.

با وجود قدمت و اهمیت این بنا اما گنبد فیروزه‌ای شاه نعمت الله در بارندگی‌های سال ۹۹ دچار خسارت شد و بخشی از کاشی آن فرو ریخت و پس از سال‌ها مرمت نشده است

فت فتو در همان زمان در گزارشی به این مشکل پرداخت و مطالبه کرمانی‌ها در خصوص بازسازی این مجموعه را به مسئولان منتقل کرد اما حالا در مهر ماه سال ۱۴۰۱ هنوز کاشی‌های شکسته و فرو ریخته بنا خود نمایی می‌کند. هر چند وعده‌هایی برای مرمت این بنا داده شده اما هنوز اجرایی نشده است.

یکی از اهالی شهر ماهان که در خیابان آستانه مغازه دارد در گفتگو با مهر می‌گوید: هویت شهر ماهان به مکان‌های گردشگری و تاریخی است و حفاظت و نگهداری از این بناها برای مردم شهر مهم و از مطالبه‌های ما است چون اگر این بناها آسیب ببینند شغل بسیاری از مردم به خطر می‌افتد.

محمد افزود: کشاورزی در واقع در این شهر شغل اصلی مردم نیست و ساکنان ماهان اکثراً شغل‌هایی مرتبط با گردشگری دارند و عمارت شاه نعمت الله و باغ شاهزاده ماهان نماد تاریخ شهر ماهان هستند به همین دلیل حساسیت بالایی در خصوص نگهداری از این بناها وجود دارد.

دستگاه‌های مرتبط پای کار بیایند

وی گفت: شما نگاهی به باغ شاهزاده بکنید وضعیت محوطه این بنا مطلوب نیست و در یک قسمت گلخانه زده‌اند و در ورودی هم پارکینگ اصلاً وضعیت مطلوبی ندارد.

وی ادامه داد: مجموعه شاه نعمت الله نیز در هسته مرکزی شهر قرار دارد و مغازه‌ها، مراکز صنایع دستی و سوغات ماهان نیز گرد همین بنا قرار دارد این بنا متعلق به اوقاف است و هر زمان مشکل پیدا می‌کند نه اوقاف هزینه مرمت می‌دهد و نه میراث فرهنگی.

وی افزود: شانس آوردیم از سال ۹۹ در کرمان بارندگی نشده مگر نه سایر کاشی‌های گنبد هم فرو می‌ریخت اینکه چرا طی ۳ سال برای مرمت این بنا کاری نشده است بسیار عجیب است.

مهران دیگر شهروند ماهانی نیز می‌گوید: شهر تاریخی نیاز به توجه و نگهداری دارد اما کار قابل قبولی در این خصوص انجام نمی‌شود سر در غربی مجموعه شاه نعمت الله را ببینید. وضعیت نامناسبی دارد و صحن به کلی تعطیل است و درختان چند صد ساله خشک شده‌اند، وضعیت گنبد هم مناسب نیست یعنی اگر یک مسافر ۳ سال پیاپی از این بنا دیدن کرده باشد چه فکری می‌کند؟

میراث فرهنگی پول ندارد

وی افزود: هر یک از کاشی‌های این گنبد بسیار ارزشمند است اما مسئولان به سادگی فقط می‌گویند پول نداریم.

احسان نیز به بنای شترگلو اشاره می‌کند و می‌گوید: چندین سال قبل گفتند این بنا که از سیستم آبرسانی ویژه ای برخوردار است را برای بازسازی به بخش خصوصی دادند اما از مسئولان می‌خواهم خودشان بگویند تا کنون چند زمان برای اتمام بازسازی این مجموعه اعلام کرده‌اند.

گردشگری فقط به وجود ظرفیت‌های گردشگری نیست بلکه این ظرفیت‌ها باید حفظ و نگهداری و مرمت شود

وی افزود: گردشگری فقط به وجود ظرفیت‌های گردشگری نیست بلکه این ظرفیت‌ها باید حفظ و نگهداری و مرمت شود.

در آخرین وعده برای مرمت این بنا معاون میراث فرهنگی اداره کل میراث فرهنگی، صنایع دستی و گردشگری کرمان چند روز قبل از اجرایی شدن عملیات بهسازی و مرمت کاشی‌کاری گنبد شاه نعمت‌الله ولی ماهان خبر داد.

هر چند که دوستداران میراث فرهنگی امیدوار بودند بعد از تأخیر قابل توجه گنبد به صورت کلی مرمت شود اما گویا این عملیات مرمت نیز به صورت فاز بندی است و این نگرانی وجود دارد که به دلیل کمبود اعتبار مرمت کامل این گنبد مشمول زمان طولانی شود.

استانداری کرمان به گردشگری نگاه حمایتی داشته باشد

مختار قربان پور یکی از فعالان میراث فرهنگی به فت فتو می‌گوید: مسئولان استان می‌گویند گردشگری مهمترین پایه اقتصادی استان کرمان است که البته این حرف به درستی عنوان شده است زیرا برای خلق ثروت از طریق صنعت باید میلیاردها تومان برای یک کارخانه هزینه شود و نیاز به آب و برق و… دارد اما در خصوص میراث فرهنگی ظرفیت‌های متعددی وجود دارد و فقط باید از آنها حراست کرد.

وی افزود: نکته میراث فرهنگی درست است و بودجه میراث فرهنگی در بخش مرمت بسیار اندک است و به همین دلیل هم طرح‌های مرمت کند پیش می‌رود.

بودجه میراث فرهنگی در بخش مرمت بسیار اندک است و به همین دلیل هم طرح‌های مرمت کند پیش می‌رود

وی عنوان کرد: اگر قرار است گردشگری در کرمان پیشرفت کند باید از ظرفیت‌ها حفاظت شود و پتانسیل‌های بالقوه هم احیا شوند.

وی گفت: در استان‌هایی مانند فارس و یزد و اصفهان از یک بنای تاریخی با چند صد سال چنان مراقبت می‌شود و در مارکتینگ گردشگری قرار می‌گیرد که گردشگر برای دیدن این بناها مسخ می‌شود و هزینه می‌کند اما در کرمان داشته‌هایمان مانند همین مجموعه شاه نعمت الله، شتر گلو، باغ کلانتر و یا باغ هرندی چه کاری انجام شده است؟ این طرح‌ها پول می‌خواهد و میراث فرهنگی برای ساماندهی دست تنها و بی پول است و استانداری کرمان و وزارت متبوعه باید دست از شعار دادن بردارند و عملاً بودجه تزریق کنند و البته برای رونق گردشگری هم برنامه داشته باشند.