سیل و خشکسالی در ریگان/ آبهایی که راهی کویر می شوند

نذیر کرمان – گروه استان‌ها: شهرستان ریگان در شرق کرمان میزان بارندگی کمتر از ۲۰ میلیمتر در اغلب سال‌ها را تجربه می‌کند، این شهرستان از کمترین میزان بارندگی در حاشیه کویر برخوردار است و مردم این منطقه که اکثراً دامدار و کشاورز هستند با مشکل جدی در زمینه تأمین آب مورد نیاز برای امرار معاش مواجه هستند.

آرزویی که در کویر به باد می‌رود

بسیاری از روستاهای این شهرستان برای تأمین آب شرب نیز با مشکل مواجه هستند اما هر سال با بارندگی در جنوب استان کرمان آب رودخانه‌ها از این مناطق جاری و با طی کردن کیلومترها راه وارد کویر ریگان می‌شود و در نهایت آبی که برای مردم این شهرستان آرزو است راهی کویر می‌شود و هیچ تأثیری بر زندگی مردم محلی ندارد.

دو سال قبل بود که پس از ویرانی‌های ناشی از سیلاب و تخریب یکی از بزرگترین پل‌های شرق کرمان که استان کرمان را به استان سیستان و بلوچستان متصل می‌کرد و بسته شدن راه ده‌ها روستا برای چندین روز صحبت‌هایی در خصوص استحصال آب سیلاب مطرح شد اما هیچ اتفاقی روی ندارد.

نتیجه این بی عملی برای استحصال آب سیلاب، هدر رفت میلیون‌های متر مکعب آب رودخانه‌ها است، این در حالی است که می‌توان با استفاده از ایده‌های شرکت‌های دانش بنیان و ایده‌های جوانان محلی حداقل بخشی از این آب را برای کشاورزی استحصال کرد

نتیجه این بی عملی برای استحصال آب سیلاب، هدر رفت میلیون‌های متر مکعب آب رودخانه‌ها است، این در حالی است که می‌توان با استفاده از ایده‌های شرکت‌های دانش بنیان و ایده‌های جوانان محلی حداقل بخشی از این آب را برای کشاورزی استحصال کرد.

نبودن رطوبت در منطقه و خشکسالی و بی آبی در ریگان منجر به تخلیه بیش از ۶۰ روستا از سکنه در دهه‌های اخیر شده است و افزایش طوفان‌های محلی و ریزگرد یکی از پدیده‌های غالب در شهرستان شده است که پیامد این مساله مهاجرت از ریگان به شهرهای بزرگ استان بوده است.

محمد حسن پور یکی از جوانان ریگان که در رشته مهندسی آب تحصیل کرده است به نذیر کرمان می‌گوید: متأسفانه مهمترین مشکل مردم ریگان آب و کمبود زیر ساخت در بخشهای مختلف است.

وی افزود: در این شرایط باید از منابع محدود در دسترس استفاده کنیم بارندگی در ریگان در بهترین سال‌ها طی ۱۰ سال گذشته به ۷۵ میلیمتر هم نرسیده است و متوسط بارندگی بلند مدت نیز ۲۰ میلیمتر است یعنی ما روی آب‌های ناشی از بارندگی نمی‌توانیم حساب کنیم.

وی احداث سد بر روی رودخانه ریگان را نیز یکی از دلایل کمبود آب در ریگان دانست و گفت: در مقابل باید منتظر رسیدن آب سد نساء به ریگان باشیم که با توجه به هزینه بر بودن امکان اجرای پروژه در کوتاه مدت میسر نیست.

چاه نیمه چاره کار

وی گفت: ما در سیستان و بلوچستان شاهد وجود چاه نیمه‌ها هستیم و همین چاه نیمه‌ها مایه حیات در سیستان در گذشته بوده‌اند و باید از همین مساله نیز استفاده کنیم تا در ریگان مشکلات را کاهش دهیم و از منابع محلی برای شرب و از چاه نیمه‌ها برای کشاورزی و دامداری استفاده کنیم.

حسن پور افزود: میلیون‌ها مترمکعب آب از رودخانه‌های محلی ناشی از بارندگی در جنوب کرمان راهی ریگان می‌شود که اکثراً از زهکلوت به این منطقه می‌رسد و بعد از خسارت به عشایر و بستن راه روستاها از ریگان عبور می‌کند و راهی کویر می‌شود و هیچ استفاده از این آب نمی‌شود.

وی افزود: چون آب کیلومترها طی می‌کند وقتی به ریگان می‌رسد دارای گل و لای نیست و گل و لای در مسیر ته نشین شده است و امکان استحصال این آب در چاه نیمه‌ها وجود دارد.

ریگان شب گذشته شاهد سیلاب بود و به نظر می‌رسد تا انتهای هفته بر اثر سیلاب در جنوب استان روند سیلاب در ریگان ادامه خواهد یافت.

معاون عمرانی فرمانداری ریگان نیز در این خصوص می‌گوید: بر اثر سیلاب مسیر ارتباطی ۱۰ روستا در منطقه رحمت آباد مسدود شده بود که با تلاش عوامل راهداری این مسیرها بازگشایی شد و رفت و آمد در آنها جریان دارد.

به منش افزود: سیلاب دیشب خوشبختانه خسارت جانی در پی نداشت اما تا صبح مسیرهای روستایی بم بویان، گزان خواست، مهدی آباد، سلطان آباد، سعدآباد، نعمت آباد، رستم آباد و چاه ملک مسدود شده بود که هم اکنون باز است.

وی بیان کرد: سیلاب دیشب یک موتور سیکلت با دو سرنشین را در بم بویان به گزان برد که خوشبختانه با حضور عوامل امدادی این دو نفر نجات یافتند اما یکی از آنها زخمی شد.

در حالی سیلاب فروکش کرده است که بنا به اعلام ستاد مدیریت بحران استان کرمان بارندگی‌ها در جنوب کرمان در ساعات آینده مجدد آغاز می‌شود.

بارندگی در جنوب کرمان

رئیس مرکز پیش بینی اداره کل هواشناسی استان کرمان نیز گفت: برای امروز، وزش باد و گردوخاک و احتمال وقوع ناپایداری‌های جوی در استان کرمان پیش بینی می‌شود.

حمیده حبیبی با اعلام اینکه هم اکنون آسمان استان کرمان، صاف تا کمی ابری است، گفت: برای امروز وزش باد و گردوخاک در برخی از نقاط استان کرمان، پدیده غالب جوی است و در جنوب استان کرمان نیز احتمال وقوع ناپایداری‌های جوی به صورت افزایش ابر، رگبار و رعد و برق و وزش تند بادهای لحظه‌ای پیش بینی می‌شود.

وی افزود: این شرایط جوی تا پایان هفته جاری در سطح استان کرمان است.

به نظر می‌رسد باید با نگاه جدید و با تکیه بر پتانسیل‌های بومی و محلی باید استحصال آب‌های موجود در استان کرمان را با جدیدت بیشتر پیگیری کرد.