اینجا خاستگاه مرام و مردانگی است، ضرب و نوایی آمیخته با نام «علی(ع)»

به گزارش نذیر کرمان از سیرجان، ورزش زورخانه‌ای میراث گران‌بهایی در فرهنگ ایرانیان به‌شمار می‌رود. ورزش زورخانه‌ای به معنی مرام و منش پهلوانی و جوانمردی است و کسانی که در زورخانه‌ها ورزش می‌کنند از خصوصیاتی مانند مروت، جوانمردی و پهلوانی برخوردارند.

 شهرستان سیرجان از دیرباز با پیشینه‌ی بسیار خوبی در این ورزش سنتی، قهرمانان نامداری در این رشته داشته و دارد. اما امروزه با توسعه و گسترش شهر، کمبود زورخانه مشکلی است که باستانی‌کاران وعلاقه‌مندان به این رشته با آن مواجه هستند.

 به‌مناسبت ایام عید غدیر گزارشی از این ورزش در شهرستان تهیه کردیم که مشروح آن را در اینجا می‌خوانید.

 حمید شهسواری رئیس هیات ورزش‌های زورخانه‌ای و کشتی پهلوانی شهرستان سیرجان با اشاره به اینکه ورزش زورخانه‌ای کهن‌ترین ورزش بدنسازی در جهان است، گفت: کسانی که در این ورزش فعالیت می‌کنند دارای صفات اخلاقی مروت، مردانگی، گذشت و با اخلاص هستند و این وظیفه ما را در قبال ورزشکاران وعلاقه‌مندان به این ورزش سنگین‌تر می‌کند.

 وی افزود:  باتوجه به سابقه‌ای که سیرجان در زمینه ورزش زورخانه‌ای دارد، قهرمانان و ورزشکاران بسیار نامداری در سطح کشور پرورش داده است.

 شهسواری در مورد بازسازی زورخانه پوریای ولی بیان داشت: در زمان کرونا که زورخانه تعطیل بود شروع به بازسازی زورخانه پوریای ولی کردیم و با کمک شهرداری و باشگاه فرهنگی ورزشی گل‌گهر و تعدادی از همین ورزشکاران کمک کردند تا این زورخانه بازسازی شد که البته این نیاز سیرجان را برآورده نمی‌کند وبا توجه به سابقه‌ی سیرجان در این ورزش، ضرورت دارد که مسؤولان با توجه به گسترش و توسعه شهر حداقل ۲ زورخانه دیگر در نقاط مختلف شهرستان احداث شود.

وجود ۱۵۰ ورزشکار زورخانه‌ای در سیرجان

شهسواری افزود: در حال حاضر ۵ زورخانه فعال و۱۵۰ ورزشکار در سطح شهرستان‌داریم که از این تعداد به‌طور متوسط ۱۰۰ نفر در زورخانه‌های مختلف فعالیت دارند.

 وی در مورد برنامه‌های هیات زورخانه‌ای گفت: ما قهرمانان زیادی داریم و در مسابقات در فعالیت‌های آموزشی و برگزاری مسابقات شرکت فعال داشته و برای ایجاد زیرساخت‌ها هم برنامه‌هایی داریم که در حال انجام دادن آنها هستیم.

رئیس هیات ورزش زورخانه‌ای و پهلوانی سیرجان در مورد اینکه چرا این ورزش امروزه تماشاگر ندارد، نیز چنین پاسخ داد: متاسفانه امروزه مردم وجوانان از این ورزش استقبال نمی‌کنند و مورد بی‌مهری قرار گرفته در حالی که ترویج این ورزش در شورای فرهنگ عمومی کشور تاکید شده است و ضرورت دارد که مسؤولان با اتخاذ تصمیمات لازم این ورزش را اشاعه دهند تا جوانان گرایش بیشتری به این ورزش داشته باشند.

کمبود مرشد در زورخانه‌ها

 وی یکی از مشکلات این ورزش در سیرجان را کمبود مرشد دانست و تصریح کرد: امروزه به رسم قدیم کسی برای مرشدی نمی‌آید و با توجه به شرایط اقتصادی باید حقوق و بیمه داشته باشند البته ما پیگیر هستیم که از شرکت‌هایی که در سیرجان فعالیت می‌کنند و توانایی و امکان مشارکت دارند به هیات زورخانه‌ای کمک کنند که بتوانیم حداقل ۲ مرشد مستقل در سیرجان داشته باشیم و همچنین مربی و مدرسی را برای پرورش مرشد را در اختیار داشته باشیم.

 مرشد علی همدانی که ۲۷ سال است زنگ و ضرب زورخانه را می‌نوازد و با صدای دلنشینش هر ورزشکاری را به وجد می‌آورد، از خصوصیات ورزشکار زورخانه و وظایف مرشد چنین می‌گوید: ورزش زورخانه‌ایی ورزشی است که همراه با گذشت، فروتنی، پهلوانی و مسلک ایرانیان آمیخته شده است و هرکس که به اخلاق روی آورده باشد به این ورزش روی آورده است در حالی که در ورزش‌های دیگر اینچنین نیست.

 دبیر هیئت ورزش‌های زورخانه‌ای و باستانی سیرجان افزود: این ورزش از اول تا آخر با سلام و صلوات ختم می‌شود. اسم ائمه اطهار(ع)، بزرگان، پهلوانان، پوریای ولی، جهان پهلوان تختی و همچنین همه بزرگان دین و مذهب و مولا آقا امیرالمومنین(ع)  با این ورزش آمیخته شده است.

 مرشد همدانی در مورد وظیفه مرشد و اهمیت کار آن اینگونه بیان کرد: مرشد هماهنگ‌کننده این ورزش است. این ورزش تنها ورزشی است که با موسیقی زنده اجرا می‌شود.

 وی اظهار داشت: کار مرشد خیلی سخت است. مرشد باید حواسش به همه چیز باشد. او باید بتواند از خودش اشعاری در نظر بگیرد، ضرب بنوازد زنگ بزند و بخواند مناسبت‌خوانی و حماسه‌خوانی را انجام دهد که ورزشکار به وجد بیاید. با میان‌دار هماهنگ باشد و ورزشکارانی که وارد زورخانه می‌شوند حق آنها را ادا کنند.

 این مرشد ادامه داد: این ورزش دارای رتبه است؛ از ۱ تا ۹ که رتبه ۹ کهن کسوتی است و بالاترین رتبه هست که صاحب زنگ و ضرب و صلوات از در زورخانه است.در گود زورخانه انسان‌های متواضعی را می‌بینی که علی‌رغم پهلوانی و قدرت،  بسیار فروتن و افتاده هستند. از کوچک و بزرگ، خیلی خوب رسم جوانمردی را در گود آموخته‌اند.

 رواج ورزش‌های پهلوانی کمرنگ شده است

سید رضا شجاعی کهن کسوت و دارای رتبه ۹ است که از ۱۲ سالگی تا به امروز در این ورزش فعالیت دارد. وی می‌گوید: کسی که به این رشته ورزشی روی می‌آورد، باید یک‌ انسان واقعی باشد. در اینجا صحبت از گذشت، مردانگی و انسانیت است و با توجه به اسم زورخانه حرف از زور نیست صحبت از انسانیت است.

وی ادامه می‌دهد: حرکات ورزشی زورخانه شامل نرمش، شنا، میل‌زدن،چرخ‌زدن که در سبک‌های مختلفی انجام می‌شود، کباده‌زدن و سنگ گرفتن است که جذابیت خاصی به این ورزش سنتی می‌دهد که البته هرکدام از آنها دارای فلسفه‌ای هستند.

 شجاعی خاطرنشان می‌کند: رواج ورزش‌های پهلوانی طی سال‌های اخیر بسیار کمرنگ بوده و روندی صعودی نداشته است که این مسئله نشان می‌دهد این ورزش نیازمند کارهای ترویجی و تبلیغی بیشتر و بهتری است.

به گزارش فارس، با توجه به وجود ورزشکاران پهلوانی و زورخانه‌های در این شهرستان و مهم‌تر از همه درس‌هایی که این ورزش از انسانیت، تواضع، مردانگی و… می‌دهد، ضروری‌ست که نسبت به ترویج این ورزش اهتمام بیشتری شده و زیرساخت‌های آن بیش از پیش فراهم شود تا چراغ زورخانه‌ها همچنان روشن بماند.

گزارش از: محمدعلی موقری

پایان پیام/۳۷۶۳/ب