کمپ کرامت سپاه ثارالله کرمان؛ شهری کوچک که قصه‌های عجیب و غریب دارد

نذیر کرمان – کرمان؛ مهسا حقانیت: حدود ۴ ساعت در کمپ کرامت سپاه ثارالله استان کرمان حضور داشتم، به بخش‌های مختلف آن سر زدم، با آدم‌های جورواجور صحبت کردم، آنها برایم درددل کردند، من از آنها مشورت گرفتم و اگر بخواهم کمپ سپاه را توصیف کنم باید بگویم اینجا یک شهر کوچک است با آدم‌هایی که دل‌های بزرگی دارند و «عشق» شاه‌کلید دل‌های‌شان است.

این آدم‌ها تا ته خط دنیا رفته‌اند

خیلی از آدم‌هایی که در کمپ سپاه ثارالله کرمان با آنها هم‌کلام شدم تا ته خط این دنیا رفته‌اند، البته نه فقط بچه‌هایی که معتاد بوده‌اند و حتی بعد از آوردوز (مرگ بر اثر مصرف بیش از حد موادمخدر) کفن هم شده‌اند و در نهایت از در سردخانه به این دنیا برگشته‌اند، بلکه حتی مددکار کمپ هم در یک تصادف تا ته خط رفته، تصادفی که دو نفر از جمله همسر خانم رضایی از آن زنده بیرون نیامدند.

کمپ کرامت در انتهای بلوار امام حسن(ع) شهر کرمان قرار دارد، بیشتر مددجویانی که در این کمپ دوره درمان را طی می‌کنند، معتادان متجاهر ۱۸ تا ۵۵ ساله‌ای هستند که از سطح شهرها و روستاهای استان کرمان جمع‌آوری می‌شوند و به این مکان می‌آیند، تعداد کمی از مددجویان هم  خودمعرف هستند.

کمپ ترک اعتیاد کرامت سپاه ثارالله استان کرمان مجموعه‌ای‌ست شبیه یک شهر کوچک. نانوایی، مرکز مشاوره، اورژانس، داروخانه، حسینیه و هیئت احرار الحسین(ع)، تعمیرگاه ماشین‌های سبک، کارگاه تفکیک زباله و ضایعات، مرکز چاپ دیجیتال، کارگاه تولید اسباب‌بازی و بطری، کارگاه بلوک‌زنی، کارگاه نجاری، سالن سم‌زدایی، آسایشگاه، حیاط هواخوری، مزرعه گیاهان دارویی و سبزیجات و یک آشپزخانه بزرگ دارد.

جمعی از مددجویان در حسینیه در حال گفت و گو با روحانی کمپ کرامت هستند

کمپ کرامت در پاسخ به خواسته رهبری راه‌اندازی شد

ایرج محمدی‌نژاد سرهنگ بازنشسته سپاه، مدیر کمپ کرامت است، از اولین روز آغاز به کار کمپ در اینجا حضور داشته است، همه اطلاعات مربوط به کمپ و آدم‌هایی که به اینجا آمده‌اند و رفته‌اند و یا مانده‌اند در مشت آقای محمدی‌نژاد است.

محمدی‌نژاد با مددجویان و کارکنان مرکز «رفیق» است، وقتی می‌خواهم از او عکس بگیرم، تعدادی از بچه‌های بهبودیافته که در اطرافش مشغول صحبت با هم هستند را صدا می‌زند تا آنها هم در کنارش توی عکس باشند، مانند یک پدر دلسوز برای پسر جوانی که مسؤول کارگاه ضایعات است و یک خانم دکتر مبتلا به اعتیاد می‌خواسته او را از راه به‌در کند، دل‌نگرانی پدرانه دارد.

آقای محمدی نژاد مدیر کمپ کرامت در کنار تعدادی از مددجویان بهبودیافته

آقای محمدی‌نژاد می‌گوید «سال ۹۷ که مقام معظم رهبری در جمع فرماندهان سپاه این موضوع را مطرح کردند که اردوگاه‌هایی برای معتادان متجاهر راه‌اندازی شود و این افراد با دسترنج خودشان برای برگشت به زندگی سالم تلاش کنند، ۸ استان از جمله کرمان این اردوگاه‌ها را راه‌اندازی کردند.

کمپ کرامت از سال ۹۸ و با پذیرش ۴۰ نفر آغاز به‌کار کرد و پذیرش ما با شروع کرونا تعطیل شد و از مرداد ۹۹ کم‌کم دوباره پذیرش را با ظرفیت ۱۵۰ نفر انجام دادیم».

چگونه می‌توان وارد کمپ کرامت شد؟

نکته جالب درباره کمپ کرامت این است که بسیاری از کارکنان اینجا هم از افرادی هستند که معتاد بوده‌اند و حالا سلامت خود را به‌دست آورده‌اند و در مرکز مانده‌اند تا به آدم‌هایی کمک کنند که گذشته خودشان هستند.

آن‌طور که آقای محمدی‌نژاد تعریف می‌کند تا حالا بیش از ۲ هزار و ۲۰۰ مددجو در کمپ کرامت سپاه ثارالله استان کرمان پذیرش شده‌اند که برابر با ۱۲۶ هزار و ۲۹۰ روز و ماندگاری پاکی این افراد هم بین ۲۰ تا ۲۵ درصد است.

آقای محمدی نژاد می گوید: تاکنون ۲۲۰۰ نفر به کمپ کرامت آمده اند.

«تمام افرادی که در مجموعه کرامت حضور پیدا می‌کنند در پایان دوره با سم‌زدایی کامل و پاک از اردوگاه خارج می‌شوند و روال پذیرش آنها به این شکل است که معتادان متجاهر با دستور قاضی ماده ۱۶ توسط نیروی انتظامی جمع‌آوری و تحویل کمپ می‌شوند و حدود ۵ درصد از مددجویان نیز با شکایت خانواده و دستور قاضی به اینجا می‌آیند و خدمات ما برای همه آنها به‌صورت رایگان است.

مددجویان پس از انجام غربالگری توسط کادر درمان در کمپ کرامت پذیرش می‌شوند و آرایش، پیرایش، نظافت و تعویض لباس را انجام می‌دهند و به سالن سم‌زدایی می‌روند و یک تا دو هفته در این مکان می‌مانند تا سم از بدن‌شان خارج شود و سپس با ورود به آسایشگاه دوره درمان ۶۰ روزه را سپری می‌کنند و بر اساس نظر کادر درمان و تایید مرجع قضایی می‌توانند ۶ ماه تا یک‌سال هم در کمپ بمانند.

بعضی از مددجویان که خانواده ندارند بنا به درخواست خودشان به صورت داوطلبانه به‌عنوان خادمیار در کمپ می‌مانند تا پاکی‌شان را حفظ کنند».

نداشتن شغل و لغزش دوباره

حرف اول و آخر همه آدم‌هایی که در کمپ کرامت دیدم این است که «اشتغال» شاه‌کلید اصلی پاک ماندن مددجویان بعد از درمان است.

مدیر کمپ کرامت می‌گوید: «بعضی از مددجویان در کارگاه‌های کمپ مشغول به‌کار می‌شوند، تعدادی هم به‌عنوان مامور بدرقه اتباع بیگانه هستند، سپاه شهرستان‌ها هم بعضی از افراد را به بخش خصوصی معرفی می‌کنند تا مشغول به‌کار شوند».

محمدی‌نژاد از همه دستگاه‌ها و مجموعه‌هایی که در زمینه درمان معتادان متجاهر وظیفه قانونی دارند می‌خواهد پای کار بیایند و برای اشتغال این افراد تلاش کنند و وام‌های آنها را بپردازند.

«بزرگترین مشکل و دغدغه مددجویان بعد از رهایی بحث نداشتن شغل است و برای همین وقتی بیکار می‌مانند دوباره به سمت موادمخدر می‌روند و همه زحمت‌های کمپ هدر می‌رود».

جالب است بدانید بیش از ۸۰ درصد مددجویانی که وارد کمپ کرامت می‌شوند، متاهل هستند، یک تا پنج درصد آنها دارای تحصیلات عالیه و ۶۰ تا ۷۰ درصد زیردیپلم هستند و تعداد کمی هم سواد ندارند.

تامین دارو برای مددجویان مهمترین دغدغه پزشک جوان

به درمانگاه کمپ کرامت می‌روم و با پزشک کمپ صحبت می‌کنم، علی‌رضا فاتحی پزشک کمپ ترک اعتیاد کرامت از یک سال قبل برای گذراندن دوره سربازی به کمپ آمده است، پزشک جوان از نخستین ساعاتی که مددجویان به کمپ می‌آیند در کنارشان حضور دارد و حواسش به آنها هست.

«مددجویان روزهای اولی که به کمپ می‌آیند غربالگری می‌شوند و اگر مشکل خاصی نداشته باشند، پذیرش می‌شوند و سم‌زدایی را شروع می‌کنیم، در یک هفته، ۱۰ روزی که سم‌زدایی می‌شوند برای‌شان مُسکن و داروی تقویتی تجویز می‌کنم.

روال درمان در کمپ کرامت به‌شکل پرهیزمداری‌ست و متادون فقط برای افراد سن‌بالا و ضعیف تجویز می‌شود».

دکتر فلاحی همیشه در کنار مددجویان حضور دارد و خدمات درمانی را به آنها ارائه می دهد.

هرچند تجهیزات درمانگاه کمپ کرامت قدیمی است، اما دغدغه اصلی دکتر فاتحی در زمینه تامین داروهای مورد نیاز مددجویان است. «مددجویانی که به کمپ می‌آیند، اگر بیمه نداشته باشند، زیرپوشش بیمه سلامت قرار می‌گیرند و ۷۰ تا ۹۰ درصد هزینه داروها توسط بیمه و بقیه آن هم توسط دانشگاه علوم‌پزشکی پرداخت می‌شود، اما افرادی که بیمه روستایی دارند و یا کد ملی ندارند را نمی‌توانیم برای‌شان داروی با نسخه تجویز کنیم و باید داروی آزاد با قیمت گران بخریم و این مددجویان حدود دو سوم جمعیت کمپ را تشکیل می‌دهند».

قصه شیرین حسن آقای نجارباشی

این پزشک جوان گاهی پای درددل مددجویان می‌نشیند، قصه زندگی آنها را می‌شنود و به قول خودش این صحبت‌ها برایش تجربه‌های ارزشمندی‌ست.

«خیلی از این مددجویان زندگی خوبی داشته‌اند و بر اثر ابتلا به اعتیاد به این روز و حال افتاده‌اند، این می‌تواند زنگ خطری برای ما باشد که امروز سالم هستیم و حتی یک نخ سیگار هم نمی‌کشیم».

اما خاطره دکتر فاتحی از آقای نجاری که برای درمان به کمپ کرامت سپاه آمده، شنیدنی است؛ «مددجویی داشتیم که از طریق یکی از دوستانش به کمپ معرفی شد، وقتی غربالگری را انجام دادیم، گفتیم، شرایط جسمانی او برای ماندن در کمپ مناسب نیست و جسم و جانی برای ترک کردن ندارد، اما دوستش اصرار کرد که او پذیرش شود.

حسن آقا روزهای سختی را گذراند، چند بار سرم تقویتی برایش تجویز کردم، مراقبش بودیم تا سرحال شد، بعد از دوره دو ماهه از کمپ کرامت رفت، مدتی بعد او را در خیابان دیدم که هیکلش ورزیده شده و یک تیشرت شیک پوشیده بود، او دوباره نجاری را شروع کرده و درآمد خوبی هم دارد».

مادرانه‌هایی برای مددجویان

صحبتم با آقای دکتر که تمام می‌شود دوباره به اتاق مدیر کمپ برمی‌گردم، از پشت نرده‌های پنجره به بیرون نگاه می‌کنم، یک تاکسی وارد محوطه می‌شود و روبه‌روی پنجره می‌ایستد، خانم جوانی از تاکسی پیاده می‌شود، چادرش را روی سرش مرتب می‌کند و بعد می‌آید داخل همان اتاقی که ما هستیم.

سلام و احوالپرسی می‌کنیم، روی صندلی روبه‌رویش می‌نشینم، آقای محمدی‌نژاد او را معرفی می‌کند «روی دست خانم رضایی در کشف قاچاق توی کرمان نداریم، کارمند نیروی انتظامی‌ست و از او خواسته‌ایم به‌عنوان مددجوی کمپ به کمک ما بیاید».

خانم رضایی مددکار کمپ تاکنون ۱۱ کودک بازمانده از تحصیل مددجویان را به کلاس درس برگردانده است.

حکیمه رضایی مددکار کمپ کرامت آنقدر از جان و دل برای مددجویان و خانواده‌های آنها تلاش می‌کند که او را مامانی و ام‌البنین (مادر پسران) کمپ صدا می‌زنند، او در سال گذشته ۱۱ کودک بازمانده از تحصیل مددجویان را دوباره سر کلاس درس نشانده است.

تامین نان چند مجموعه توسط نانوایی کرامت

با آقای محمدی‌نژاد به محوطه کمپ می‌رویم تا سری به کارگاه‌ها و بخش‌های مختلف اردوگاه بزنیم. ابتدا به باغچه‌های اردوگاه سر می‌زنیم، اکبرآقا یکی از مددجویان بهبودیافته کمپ کرامت در حال رسیدگی به درختان و سبزی‌هاست، مدیر کمپ کرامت از شهرداری می‌خواهد تا سم‌پاشی درختان این مجموعه را به‌عنوان یک مسؤولیت اجتماعی انجام دهد.

بعد به کارگاه تعمیر ماشین‌های سبک می‌رویم که سوله‌ای کوچک در کنار نانوایی اردوگاه است، آن‌طور که آقای محمدی‌پور تعریف می‌کند همه کارگاه‌ها و سوله‌های کمپ توسط خیران و با کمک مددجویان ساخته شده‌اند.

«یکی از بچه‌های کمپ ما تعمیرکار است، این سوله به‌زودی فعال می‌شود و ماشین‌ها در اینجا تعمیر می‌شوند و هر درآمدی هم باشد برای تعمیرکارمان است».

در نانوایی کرامت هم پنج نفر از مددجویان مشغول به‌کار هستند، آن‌طور که شاطر می‌گوید آنها روزانه حدود ۸۰۰ قرص نان را برای مددجویان کمپ کرامت، اردوگاه ماده ۱۵ «ترک اجباری» زنان و مردان و اردوگاه اتباع بیگانه کرمان پخت می‌کنند.

روزانه ۸۰۰ قرص نان در نانوایی کرامت پخت می شود.

کمپ کرامت اما با مشکلاتی هم دست و پنجه نرم می‌کند، مثلا وصل نبودن به شبکه آب شرب که یکی از مهمترین مشکلات است، آب مورد نیاز این مجموعه توسط تانکرهای آبرسان سپاه تامین می‌شود و برای رفع این مشکل مسؤولان کمپ تصمیم گرفته‌اند از دستگاه آب شیرین‌کن در کمپ استفاده کنند.

سرمایه‌گذار هست، همکاری دستگاه‌ها نیست

سپاه ثارالله استان کرمان تلاش کرده با راه‌اندازی کمپ کرامت گامی برای بهبود افراد معتاد و به ویژه معتادان متجاهر بردارد و به کمک دستگاه‌هایی بیاید که در این زمینه وظیفه قانونی دارند و به هر دلیلی کوتاهی می‌کنند، اما با مشکلاتی برای ایجاد شغل معتادان بهبودیافته مواجه است.

هرچند دعوت از سرمایه‌گذاران و کارآفرینان برای ایجاد اشتغال در کمپ کرامت یکی از اقدامات خوب سپاه ثارالله استان کرمان است، اما بنا به گفته رامین عباسپور سرمایه‌گذار و کارآفرین کارگاه ساخت اسباب‌بازی و بطری با مشکلاتی برای دریافت مجوز گسترش این کارگاه مواجه هستند.

وی می‌گوید: در کارگاه اسباب‌بازی ۶ نفر از مددجویان کمپ مشغول به‌کار شده‌اند که هم بیمه هستند و هم حقوق اداره کار را می‌گیرند و اگر مجوزهای لازم را به ما بدهند، می‌توانیم به صورت سه شیفت و با ظرفیت حدود ۲۰ نفر فعالیت کنیم.

آقای عباسپور سرمایه گذار کارگاه اسباب بازی می گوید یک نفر را برای دوندگی های اداری در دستگاه ها استخدام کرده است

عباسپور با اشاره به معطلی سه ماهه برای دریافت مجوز کارگاه مذکور بیان می‌کند: نه تنها خودم برای دریافت مجوز پای کار هستم بلکه یک نفر دیگر را هم برای این کار استخدام کرده‌ایم تا از این اداره به آن اداره برود.

وی با اشاره به قانون‌های متفاوت دستگاه‌های اجرایی می‌گوید: به‌طور مثال در حالی اداره کل صنعت، معدن و تجارت می‌گوید اول باید کارگاه شما فعالیت کند و بعد مجوزها را بگیرد که سازمان غذا و دارو می‌گوید اول مجوز بگیرید و بعد کار را شروع کنید.

۶ نفر از مددجویان بهبودیافته در کارگاه اسباب بازی کرامت با بیمه و حقوق مشغول به کار هستند.

این قصه ادامه دارد…

داستان زندگی بسیاری از آدم‌های کمپ کرامت از آن قصه‌های شنیدنی، خواندنی و پندآموز است که این قصه‌ها در روزهای آینده در قالب گزارش‌هایی توسط نذیر کرمان برای شما خوانندگان عزیز منتشر می‌شود.

پایان پیام/۸۰۰۱۹/ب