چالش های امروز کنسرت ویژه بانوان در کشور/ نسل جدید باید ماهیت موسیقی را درک کنند

به گزارش خبرنگار فرهنگ و جامعه نذیر کرمان، کنسرت بزرگ گروه موسیقی «آوای صحرا»، با همراهی و اجرای گروه حرکت «رخسار»، با عنوان «به رنگ خاطره»، با سرپرستی گروه موسیقی و خوانندگی «الهام کریمی»، طراحی حرکت و سرپرستی گروه حرکت «نوشین بدری‌کوهی» و تهیه‌کنندگی «علیرضا جعفری مرام»، ۲۸ اردیبهشت ماه ۱۴۰۳ از ساعت ۱۴ تا ۱۶ در تالار وحدت تهران به روی صحنه خواهد رفت.

«الهام کریمی» خواننده و نوازندۀ سه‌تار، «نغمه فتحی‌افشار» نوازندۀ تار، «کتایون طهرانی‌فرد» نوازندۀ پیانو، «سوسن مکرم» نوازندۀ دف، «فرنوش تدین» نوازندۀ عود، «فاطمه کریمی» نوازندۀ کمانچه، «مهناز اطهری‌نژاد» نوازندۀ تنبک و سرپرست گروه کوبه‌ای نوازندگان این رویداد موسیقایی هستند.

«غزاله آشوری»، «فروغ اردهالی»، «شمیم بقایی»، «فهیمه رنجوری»، «غزال زاده‌نور»، «آیدا زینعلی»، «آریانا سالاریه»، «سولماز سیفی»، «ساغر فتحی»، «شهرزاد محمد‌زاده»، «دیبا معین‌پور» و «صبا نسترن» نوازندگانی هستند که در گروه کوبه‌ای به سرپرستی «مهناز اطهری‌نژاد» در این رویداد به روی صحنه خواهند رفت.

در گروه «رخسار» نیز «پروانه آخیشجان، «نوشین بدری‌کوهی»، «سارا خدادادی»، «سولماز عبدیان»، «لیلا عزتی»، «فاطمه فرزانه»، «غزاله محمدی»، «هانیه ملکوتی»، «کتایون مهراد»، «فاطمه اکبری»، «الهه اهدائی»، «فرنوش دبیری»، «سونیا میرزاآقا»، «زهره یحیایی»، «نوشین یقارپوش»، «محبوبه احمدی»، «راضیه احمدی‌پور»، «خاطره اسدی»، «فرانک اولنگ»، «سپیده بشارتیان»، «سودابه ربیعی»، «آلاله سموریان»، «بهناز صبوحی»، «طاهره عباسی»، «یلدا فاطمی»، «شیوا فرجی»، «لیلا کرمی»، «مریم مقدسی»، «نرگس طاهردل» و «نسیم نظری» در نقش اجراگران این رویداد بر روی صحنۀ تالار وحدت به اجرای برنامه خواهند پرداخت.

گروه میهمان «آهون» نیز به سرپرستی «سپیده آهون» و با اجرای «رومینا آهون»، «مهسا زینلی آشتیانی»، «معصومه گودرزی»، «عالیه کرمی»، «معصومه ورمزیار» و «حدیث آذرگشب» نیز در این رویداد در کنار دیگر هنرمندان، به ایفای نقش خواهند پرداخت. در ارتباط با کنسرت این گروه موسیقی با برخی اعضای گروه موسیقی آوای صحرا به  گفت وگو پرداختیم که مشروح آن را می خوانید: 

گوش مخاطب باید به شنیدن موسیقی خوب عادت کند

خانم کریمی لطفا درباره مشکلات اجرا بردن یک کنسرت بانوان برایمان بگویید؟

الهام کریمی، سرپرست گروه «آوای صحرا» و خواننده: از لحظۀ دریافت مجوز این دشواری‌ها شروع می‌شود و تا لحظه‌ای که اجرا به ثمر می‌رسد، ادامه دارد، مضاف بر این امر، ما به عنوان یک گروه از بانوان نمی‌توانیم برای اجرا تبلیغاتی وسیع داشته باشیم و هزینه‌های اجرایی، از جمله تهیه لباس، هزینه‌های جانبی مانند اجارۀ سالن، فضا‌های تمرینی بسیار بالاست.

من به عنوان سرپرست یک گروه موسیقی، در واقع بعد از اجرا به دلیل این که محدودیت فیلمبرداری و محدودیت ضبط صدا داریم، چیزی در دسترس ندارم که بتوانم نقاط قوت و نقاط ضعف این اجرا را ببینم تا اگر نقطۀ قوتی وجود داشته است، آن را پرورش بدهم و اگر نقطۀ ضعفی در کار بوده است، آن را مرتفع سازم. مخاطبینی که لطف می‌کنند و در این اجرا‌ها حضور پیدا می‌کنند، در واقع دارند از گروه‌های موسیقی بانوان حمایت می‌کنند تا این گروه‌ها بتوانند به فعالیت خویش ادامه دهند.

رسانه‌های جمعی اخبار مربوط به رویداد‌های موسیقی و حرکات بانوان را پوشش دهند

لطفا درباره چالش های اجرای کنسرت بانوان برایمان بگویید؟

نوشین بدری‌کوهی، طراح حرکت و سرپرست گروه حرکت «رخسار»: کمبود فرصت‌های برابر برای اجرا‌های بانوان، یکی از مهم‌ترین چالش‌های پیش‌روست و در بسیاری از موارد پیش می‌آید که فرصت برابر با اجرا‌های عمومی نداریم و با محدودیت‌هایی روبرو هستیم که چه از لحاظ تایم سالن و چه از لحاظ تبلیغات، فعالیت ما را محدود می‌کند.

از طرفی دوستان من، در بنیاد رودکی و تالار وحدت، چه در حوزۀ نمایشی و چه در حوزۀ موسیقی تلاش می‌کنند که ما را در این راه حمایت کنند که من، در همین جا از آنان تشکر می‌کنم، اما فکر می‌کنم که اگر بستری فراهم شود که تعداد بیشتری از مخاطبان بتوانند اجرا‌های بانوان را بشناسند و ببیند، به مراتب دشواری‌های اجرا‌های ما روز به روز کمتر خواهد شد.

همچنین تسهیل امور اجرا‌های موسیقی بانوان زمینه‌ساز گسترش دامنۀ تعداد اجرا‌ها و افزایش کیفیت آنها است. امروز، عدم تبلیغات و عدم اطلاع‌رسانی در این زمینه، مهم‌ترین چالش‌هایی است که در خصوص اجرا‌های بانوان وجود دارد، اجرا‌های قطعات سنتی و محلی و در کنار آن اجرا‌های حرکات محلی در هیاهوی موسیقی امروز کشورمان، می‌تواند حس و حال خاصی را در مخاطب ایجاد کند و می‌تواند حس هویت به مخاطب بدهند، چرا که این حرکات ریشه در تاریخ و فرهنگ غنی این سرزمین دارند و به همین دلیل، می‌توانند حس تعلق خاطر و هویت را در ذهن مخاطبان ایجاد کنند . ایجاد حس دلنشینی از دیگر ویژگی‌های حرکات اجرایی در این دست از برنامه‌ها است. از دیگر کارکرد‌های حرکت در این برنامه‌ها، می‌توان به انتقال میراث گذشتگان اشاره کرد، چرا که نسل‌های جدید با دیدن و شنیدن این اجراها، با گنجینه‌ای از موسیقی و حرکات ایرانی آشنا می‌شوند که این گنجینۀ گرانبها، به همین واسطه به نسل‌های بعدی منتقل خواهند شد و این موضوع، به نظرم بسیار ارزشمند است.

به نظر شما چه راهکارهای برای گسترش دامنه مخاطب اجراهای موسیقی بانوان وجود دارد؟

 در این مسیر می‌توان گام‌های مختلف و متفاوتی را برداشت که مهم‌ترین آنها می‌تواند آموزش در مدارس کشور باشد. به نظر من، موسیقی سنتی و آئینی و حرکات آئینی، می‌تواند تحت عنوان یک هنر اصیل آموزش داده شود و از سویی دیگر، برگزاری جشنواره‌ها و کنسرت‌های مختلف از این دست در استان‌ها، شهر‌ها و حتی روستاها، می‌تواند فرصتی مغتنم برای دسترسی عموم به این حرکات باشد.

استفاده از رسانه از دیگر ابزار‌های مؤثر در گسترش دامنۀ مخاطبان حرکت سنتی ایرانی است. رسانه‌های مختلف، مانند صداوسیما، مطبوعات و فضای مجازی، می‌توانند در معرفی حرکات موسیقی سنتی ایرانی مثمر ثمر باشند. نهایتاً حمایت از هنرمندان مهم است، چرا که ما هر چه از هنرمندان و گروه‌های مختلف فعال در این عرصه، با مثلاً ارائۀ تسهیلات، کمک‌های مالی و کمک‌های معنوی در عرصۀ رونق و پویایی این هنر کمک شود، هنرمندان می‌توانند آثار با کیفیت‌تری ارائه کنند و ما، هر اندازه که بتوانیم کیفیت آثار را بالا ببریم، امکان این که جذب مخاطب بیشتری داشته باشیم و امکان این که مخاطب بیشتری به آن اثر جذب و علاقه‌مند شود، بیشتر است.

استفاده از نوآوری و خلاقیت از دیگر ابزار‌های مهم جذب مخاطب در حوزۀ موسیقی سنتی و فولکلوریک بانوان است. ارائۀ حرکت در موسیقی سنتی و آئینی، البته با حفظ اصالت و چارچوب‌ها، می‌تواند این هنر را برای نسل‌های جدید جذاب‌تر کند. معرفی درست ساز‌های سنتی، برگزاری کارگاه‌های آموزشی، استفاده درست از موسیقی در آموزش، حمایت خانواده‌ها و قبل از آن، تشویق فرزندانشان به یادگیری هنر اصیل ایرانی، می‌تواند در گسترش مخاطبان موسیقی و حرکت تأثیرگذار باشد و موجب شود تا نسل جدید نیز با این جنس از موسیقی و حرکت آشنا شوند.

رسانه‌های جمعی می‌توانند نقش بسیار مهمی در اطلاع‌رسانی فعالیت‌های گروهی بانوان، چه در زمینۀ حرکت و چه در زمینۀ موسیقی در کشور داشته باشند. رسانه‌های جمعی، می‌توانند رویداد‌های مربوط به موسیقی و حرکت بانوان را پوشش خبری بدهند تا بتوانند در این عرصه از بانوان حمایت کنند تا اطلاع‌رسانی و معرفی این هنر به عموم مردم انجام شود.

هنرمندان با ابزار و احساس می‌توانند در مخاطب انقلاب به وجود بیاورند

 چگونه می‌توان نسل جدید و نوآموز موسیقی را به سمت و سوی ساز‌های ایرانی برای آموختن گرایش داد؟

علیرضا جعفری‌مرام، تهیه‌کنندۀ کنسرت «به رنگ خاطره»: این نوع از برنامه‌ها می‌بایست برای اجرا‌های صحنه‌ای بیشتر برگزار شود و خانواده‌ها نیز بتوانند بیشتر برای این دست از برنامه‌ها وقت بگذارند. خانواده‌ها می‌توانند با شرکت در این جنس از برنامه‌های موسیقی، فرزندان خود را به موسیقی ناب ایرانی علاقه‌مند کنند، البته باید گفت که آلات موسیقی، صرفاً نمی‌تواند موسیقی غربی را رواج بدهد، کما این که پیانو یک ساز کامل غربی است، اما با کوک ایرانی می‌توان نوا‌های بسیار زیبای ایرانی را با آن نواخت و بچه‌ها را می‌توان به راحتی به آموختن این ساز علاقه‌مند کرد.

نکته‌ای که در اموزش موسیقی در عصر حاضر مهم است، ماهیت موسیقی است که بچه‌های نسل جدید امروز می‌بایست آن را فرا بگیرند. نسل جدید و بچه‌های امروز و فردای ما، می‌بایست اصالت ایرانی را در اشعار ایرانی پیدا کنند و در این مسیر، خانواده‌ها می‌بایست وقت بگذارند و سرمایه‌گذاری و هزینه کنند، چرا که هر چه بیشتر این اتفاق بیفتد، فرهنگ اصیل ایرانی تا سال‌ها و سالیان آینده، پا برجا و زنده خواهد ماند.

من همچنان معتقد هستم که فعالیت در این رشته‌ها باید با گستره و دامنۀ بیشتری از مخاطبان پیگیری شود. سیستم‌های دولتی که در شرایط اقتصادی حال حاضر، این امکان را دارند که از سرمایۀ خود ملت، برای آنها هزینه شود تا این دست از آموزش‌ها، با درصد‌ها و مبالغ پایین‌تر آموزش داده شود، تا دغدغه‌های مالی فرزندان نسل جدید و اولیای آنها در جهت آموختن آموزش‌های این نوع ساز‌ها و رشته‌های موسیقی ایرانی کمتر شود.

امروز موسیقی، کلاً در این کشور شرایطی دارد که هم هست و هم نیست و متأسفانه وقتی شرایط اقتصادی هم خراب می‌شود، موسیقی، جزئی از اولین کالا‌هایی است که به واسطۀ شرایط بد اقتصادی از سبد خانوار‌های ایرانی حذف می‌شود و در کنار آن، مواردی است که بیشتر جنبۀ احساسی دارد و متأسفانه این بخش، حیات روزمرۀ فرد را به راحتی تحت تأثیر قرار می‌دهد. زمانی که موسیقی از زندگی دور می‌شود، یعنی جنبه‌های احساسی و شادی مخاطبان موسیقی، یعنی همین انسان‌ها کمتر و کمتر می‌شود و غم جایگزین آن می‌شود. این پرسش که چطور باید در زمینۀ تبلیغات در موسیقی فرهنگ‌سازی کرد تا رسانه‌های بزرگ و گوناگونی که امروز کم نیستند و به واسطۀ گسترش فضای مجازی و در دسترس بودن آن، به موسیقی گرایش پیدا کنند و موسیقی، شرایط آموختن و استفاده از ان را پوشش دهند، پرسشی بسیار بزرگ است.

گسترش موسیقی اصیل ایرانی، قطعاً می‌تواند برای رشد و بالندگی فرهنگی و ادبی فرزندان این کشور و نسل‌های آینده مهم و مؤثرتر باشد، تا این که ما بخواهیم از اقلام موسیقی در کشور‌های دیگری که ناخواسته به کشور ما وارد شدند، استفاده کنیم. باید برنامه‌ریزی‌های لازم انجام شود تا این جنس از موسیقی برای فرزندان و نسل جدید ما، در کیفیت بسیار بالا و خوبی به اجرا در بیاید و این زمینه، باید از طرف رسانه‌ها فراهم شود.

نکته پایانی؟

به نظرم تسهیل و هموار ساختن مسیر دریافت آموزش‌های موسیقی ایرانی برای نسل جدید و نوآموز، برنامه‌ریزی برای این مهم را فراهم می کند.  رسانه باید این مسیر را باز کند تا بچه‌های نسل فردا بتوانند راحت‌تر آن را به دست بیاورند. هنر ابزاری تنیده شده در احساس است و قطعاً هنرمند کسی است که با تمام احساس خودش از این ابزار در رشته‌ای که به آن علاقه دارند و استعداد آن را دارد، استفاده می‌کند و از نظر من، هنرمندان در واقع کسانی هستند که می‌توانند از طریق این ابزار و ترکیب آن با احساسات کامل خودشان، انقلابی را در مخاطبان، در هر رشته‌ای که حضور دارند، به وجود بیاورند.

علاقه‌مندان به شرکت در این رویداد می‌توانند برای دریافت بلیط به پایگاه اینترنتی «ایران کنسرت»، به نشانی www.iranconsert.com مراجعه کنند.