«خاطره‌شویی یک جنایت است»؛ تأکید بر اهمیت حفظ خاطرات جمعی در بازآفرینی شهری

علی بهرامی، فعال حوزه شهری، در گفتگو با نذیر کرمان، به موضوع بازآفرینی شهری و اهمیت حفظ خاطرات جمعی پرداخت. بهرامی با تأکید بر نقش خاطرات جمعی در هویت‌بخشی به شهر گفت: «شهر با خاطره جمعی مردمش هویت می‌یابد. بازآفرینی شهری که بحث روز فعالین شهری است، برای تحقق‌یافتن، بیش از هر چیز می‌بایست به حفظ خاطرات جمعی تکیه کند.»

وی شهروندان را اصلی‌ترین بازیگران پویایی شهری و محیطی دانست و در عین حال، از اشتباه رایج در درک مفهوم بازآفرینی شهری انتقاد کرد: «شهروندان یک شهر یا محله اصلی‌ترین بازیگران آن برای پویایی شهری و محیطی هستند؛ اما متأسفانه اشتباه‌گرفتن مفهوم کلیدی بازآفرینی شهری با نوسازی و ساخت‌وسازهای بدون خلاقیت، منجر به ایجاد محیط‌های خالی از تحرک اجتماعی شده است.»

بهرامی با اشاره به محیط‌های نوظهوری که هیچ پیوندی با خاطرات مردم ندارند، بر اهمیت زنده‌سازی خاطرات گروهی تأکید کرد: «محیط‌هایی نوظهور که هیچ اشتراک و پیوندی با خاطرات مطلوب محلات این شهر ندارد. باز زنده‌سازی خاطرات گروهی مردم، یعنی ایجاد حس تعلق به شهر و زندگی اجتماعی مشترک است.» او معتقد است که خاطرات جمعی با ایجاد پیوند میان اعضای جامعه، موجب انسجام اجتماعی و تقویت روحیه جمعی و مشارکت‌پذیری می‌شود.

این فعال حوزه شهری، بی‌تفاوتی شهروندان نسبت به زندگی شهری را یکی از عوامل اصلی هویت‌زدایی دانست و از غفلت در حفظ و احیای خاطرات مشترک انسانی در بازسازی‌های صورت گرفته انتقاد کرد: «بی‌تفاوتی شهروندان نسبت به زندگی شهری یکی از اصلی‌ترین عوامل هویت‌زدایی است. متأسفانه در بازسازی‌های صورت گرفته از حفظ و احیای خاطرات مشترک انسانی غفلت شده است.»

بهرامی در ادامه به پیامدهای فقدان خاطرات مشترک در میان شهروندان اشاره کرد و گفت: «وقتی مردم شهری، خاطرات مشترک نداشته باشند، احساس مشترک نداشته و دچار بی‌هویتی و بی‌تفاوتی می‌شوند.» وی این وضعیت را بدترین اتفاق برای یک اجتماع شهری دانست: «این مساله، بدترین اتفاق برای یک اجتماع شهری است که مردم هیچ احساس مشترکی نسبت به هم ندارند. این بی تفاوتی سبب می‌شود کوچک‌ترین تنش‌ها، میان افراد به نزاع و درگیری بیانجامد.»

بهرامی در پایان سخنان خود، با تشبیه «خاطره‌شویی» به یک جنایت، بر اهمیت حفظ این میراث ناملموس تأکید کرد: «از این رو خاطره‌شویی می‌تواند در درازمدت باعث دوری، تفرقه و در نهایت جنگ‌های داخلی شود. شاید بتوان گفت، اگر پول‌شویی را یک جرم بدانیم، خاطره‌شویی یک جنایت است.»

کلمات کلیدی: بازآفرینی شهری، خاطرات جمعی، هویت شهری، بی‌تفاوتی شهروندان، انسجام اجتماعی، مشارکت‌پذیری، نوسازی، ساخت‌وساز، تعلق به شهر، زندگی اجتماعی، خاطره‌شویی، پول‌شویی، علی بهرامی، نذیر کرمان.