«کلید زنی» و «الله رمضونی»؛ دو رسم قدیمی مردم کویر در ماه میهمانی خدا

کارشناس مردم شناسي  اداره كل ميراث فرهنگي، صنايع دستي و گردشگري استان كرمان ادامه داد: در مراسم کلید زنی، کلید زن داخل يک سيني، آينه، سرمه‌دان و يک جلد قرآن قرار داده و به منازل اهل محل مي‌رود و این کار را در حالی انجام می داد که صورت خود را با چادر پوشانده با کليد به سيني مي‌زند.

وی افزود: چنانچه از سوي صاحبخانه، پاسخ‌هايي چون چراغ بياور و يا قند و شيريني بياور داده شود؛ در این شرایط زن کليد زن، اميدوار شده و کمک‌هايي را دريافت مي‌کند، در غير اين صورت محل را ترک مي‌کند.

رضاپور با تأکید بر اینکه تا پایان مراسم کلید زنی، کلید زن نباید حرف بزند، به این دلیل که شناخته نشود، ابراز کرد: صاحبخانه پس از گشودن در، آينه داخل سيني را برمي‌دارد و چهره خود را مي‌نگرد، سپس مقداري شيريني، قند يا پول داخل سيني قرار مي‌دهد.

کارشناس مردم شناسي  اداره كل ميراث فرهنگي، صنايع دستي و گردشگري استان كرمان اظهار کرد: فرد کلید زن این کار را با نیت از پیش تعیین شده انجام می دهد و در آخر مراسم، صاحبخانه که مي‌داند فرد کليدزن براي طلب حاجت آمده، مي‌گويد “ان‌شاءالله حاجت روا بشيد”، در پايان خوراکي‌ها يا پول جمع‌آوري شده را به مستمندان مي‌دهند.

وی با بیان اینکه اين سنت در سيرجان قديم به طور خاص به زنان حاجتمند اعم از بيوه زنان، دوشيزگان، جوان دم بخت يا زنان بي فرزند اختصاص داشته است، تصریح کرد: مراسم به این صورت بوده است که درون يک کِمو يک قطعه آينه، يک عدد سرمه دان و قدري نبات مي‌گذاشتند و در حالي که صورت‌ هاي خود را مي‌پوشاندند و در محله‌ها به درب منازل مي‌رفتند.

رضا پور ادامه داد: افراد کلید زن مقابل هر منزلی که می رسیدند، با استفاده از کليد چوبي، کِمو يا درب خانه را مي کوبيدند و زن صاحبخانه با شنيدن اين صدا، در را باز مي‌کرد و به نيت روشنايي و باز شدن گره از کار کليدزن‌ها، آينه را بر مي‌داشت، خود را در آن مي‌ديد و مقدار کمي از نبات داخل کِمو را در دهان مي‌گذاشت.

کارشناس مردم شناسي اداره كل ميراث فرهنگي، صنايع دستي و گردشگري استان كرمان افزود: پس از آن سرمه‌دان را باز مي‌کرد و به چشم خود سرمه مي‌کشيد، در پایان نيز مقداري خوراکي و پول و يا اگر اين مراسم در نيمه آخر تابستان بود، دانه‌اي انار در کِمو مي‌ريخت.

وی اظهار کرد: مردم سيرجان در گذشته معتقد بودند، خوارکي‌هايي که کليدزن ها از خانه‌ها جمع مي‌کنند، خواص بسياري دارد و اگر شخصي حاجتمند با عقيده و ايمان از آنها مصرف کند به کمک خداوند حاجتش روا می شود.

رضاپور در خصوص آئین الله رمضونی در کرمان ابراز کرد: اين رسم در شهرها و آبادي‌هاي کرمان، يزد، مشهد، بيرجند، بجنورد، تربت جام و بعضي شهرهاي استان فارس و گرگان برگزار می شود.

کارشناس مردم شناسي اداره كل ميراث فرهنگي، صنايع دستي و گردشگري استان كرمان در خصوص نحوه برگزاری رسم الله رمضونی گفت: جوانان و بچه‌هاي هر محله با تشکيل گروه‌هاي پنج تا ده نفره از شب يکم ماه رمضان پس از افطار به درب منازل مي‌روند و اشعار الله رمضونی را مي‌خوانند و هر گروه از ميان خود يک استاد و يک انباردار بر مي‌گزيند.

وی با اشاره به مطلب فوق خاطر نشان کرد: وظيفه استاد، رهبري گروه و وظيفه انباردار جمع آوري هداياست؛ هدايا يا پول و يا يک خوردني مانند گردو، کشمش، خرما، بادام، هلو و زردآلو است و اين گروه ها، شب‌هاي ماه رمضان بر در خانه‌ها مي‌زنند و با اذن صاحبخانه قطعه شعري را مي خوانند.

انتهای پیام/م