بهبود فرایند‌ ساخت و تولید قطعات صنعتی با فناوری‌های نوین

کامران رضوی عضو هیئت علمی گروه مکانیک دانشگاه آزاد اسلامی واحد بافق و مدیر گروه(هسته) پژوهشی «فناوری‌های نوین در ساخت و تولید»-که در رویداد عصر امید (خرداد ۱۴۰۱مصلای تهران) حضور داشت- در گفت‌وگو با خبرنگار نذیر کرمان درباره فعالیت‌ها و کارکردهای این گروه تشریح کرد: در واحد‌های صنعتی در صورت خرابی قطعات و تجهیزات، قطعات مورد نیاز سفارش خارجی شده و یا در اغلب موارد بر اساس نقشه‌ها و مدارک فنی سازنده نسبت به ساخت قطعات در داخل اقدام می‌شود.

وی توضیح داد: به دلایل مختلف ازجمله قدیمی بودن خطوط تولید و طراحی‌های مربوط، عدم خریداری خطوط تولید از شرکت‌های معتبر، نبود یا کمبود متریال مورد استفاده در طراحی اولیه در بازار ایران و …، ساخت بعضی از قطعات با دشواری و هزینه‌های بالا انجام می‌شود و یا عمر قطعات پایین است که منجر به کاهش تولید به دلیل توقف خط تولید می‌شود.

به گفته رضوی با دقت به کارکرد اصلی قطعات و تغییر مواد یا به‌کارگیری مواد نوین، استفاده از روش‌ها و فناوری‌های جدید در حوزه ساخت و تولید می‌توان باعث کاهش هزینه ساخت، افزایش عمر و بهره وری قطعات شد.

عضو هیئت علمی گروه مکانیک دانشگاه آزاد اسلامی واحد بافق تشریح کرد: در این راستا و با توجه به وجود صنایع معدنی و جوار معدنی متعدد در شهرستان بافق، هسته پژوهشی «فناوری‌های نوین ساخت و تولید» را به کمک سیدمهدی میزان عدل هیئت علمی گروه مکانیک و غلامعلی رستمی به عنوان کارشناس فنی و اداری، سال ۱۳۸۸ در محل دانشگاه آزاد بافق راه‌اندازی کردیم.

وی هدف اصلی هسته پژوهشی «فناوری‌های نوین ساخت و تولید» را بهبود فرایند‌های ساخت و تولید قطعات و تجهیزات صنعتی با بهره‌گیری از فناوری‌های نوین به منظور کاهش قیمت، بهبود عملکرد و افزایش بهره وری و عمر قطعات و تجهیزات دانست و گفت: به منظور انجام فعالیت‌های تجاری و شرکت در مناقصات و استعلام بهای شرکت‌های صنعتی، شرکت تعاونی دانشگاهیان بافق (باداکو) که سال‌ها قبل راه‌اندازی شده، اما راکد بود، احیا شد و در زمان کوتاه فعالیت قرارداد‌های متعددی در حوزه ساخت و تأمین قطعات و تجهیزات با صنایع منطقه منعقد و به اجرا رسید.

رضوی بیشترین قطعات ساخته شده مرتبط با صنایع معدنی و فولادی در واحد‌های فرآوری سنگ آهن، آگلومراسیون و گندله سازی و صنایع ریلی برشمرد و اضافه کرد: با توجه به وجود تعداد زیاد قطعات استاندارد تقلبی در بازار ایران، نسبت به تأمین قطعات استاندارد اصلی به صورت واردات مستقیم برای واحد‌های صنعتی اقدام شده است.

این پژوهشگر و محقق یادآور شد: برای بهبود مقیاس‌پذیری کسب و کار سعی شده است تا حد امکان بخش‌های فنی و ارزش‌آفرین پروژه‌ها در محل شرکت انجام شود و امور غیر فنی و فرایند‌های ساخت به کمک زیرساخت‌ها و شبکه کارگاهی مناسب ایجاد شده در مجموعه الکتروصدر (آرون صنعت) صورت گیرد و فقط بر این فرایند‌ها نظارت شود که این امر باعث شده است شرکت باداکو بتواند با حداقل نیروی انسانی، زیرساخت‌ها و سرمایه اولیه فعالیت خود را ادامه دهد.

وی در پاسخ به این پرسش که چه چالش‌ها و مشکلاتی در مسیر فعالیت گروه‌های پژوهشی قرار دارد، توضیح داد: مانند اغلب شرکت‌های کوچک و متوسط، مشکلاتی مانند سرمایه ناکافی، مشکلات تأمین سرمایه، زیرساخت‌های ناکافی، نیروی انسانی ناکافی به‌خصوص در زمینه‌های اداری، مالی و حقوقی، شبکه‌سازی نامناسب با دیگر عناصر تأثیرگذار در اکوسیستم کسب و کار، جایگاه حقوقی ضعیف برای تعامل با بنگاه‌های بزرگ اقتصادی، بوروکراسی‌های اداری، سیاست‌های دولتی، مشکلات اقتصادی و موانع بازار برای شرکت ما نیز وجود داشت.

** چالش بازاریابی و نفوذ به بازار‌های جدید

عضو هیئت علمی گروه مکانیک دانشگاه آزاد اسلامی واحد بافق ادامه داد: آغاز کار شرکت مهم‌ترین مشکل‌مان بازاریابی و نفوذ به بازار‌های جدید بود که دلایل متعدد آن را می‌توان بی‌اعتمادی کارفرمایان به شرکت‌های نوپا، سخت بودن رقابت با شرکت‌های بزرگ رقیب به دلیل اعتبار آن‌ها در بازار و امکان دامپینگ قیمت و رانت‌های اطلاعاتی و ارتباطلات قوی آنها، نامتناسب بودن ارزش‌های پیشنهادی ما با ارزش‌های نادرست حاکم بر واحد‌های صنعتی ذکر کرد.

رضوی با بیان اینکه بعد از بازاریابی، موانع مالی مانند تأخیر در دریافت درآمد حاصل از فروش و افزایش فشار نقدینگی چالش‌های جدی برای مجموعه ایجاد کرد، گفت: اکنون تورم و تحولات نرخ ارزی که باعث تغییرات شدید قیمت مواد اولیه و تجهیزات و خدمات می‌شود و بی‌ثباتی قیمت‌ها، برآورد هزینه‌های تولید و قیمت تمام شده محصول را برای شرکت‌های تولیدی و سازندگان قطعات و تجهیزات سخت کرده است.

** ورود به بازار‌های جدید و غیرقابل رقابت

وی برنامه و هدف آتی شرکت متبوع خود را بهبود تکرارپذیری مدل کسب و کار با تثبیت جایگاه شرکت در بازار و تمرکز بر ساخت قطعات مصرفی با تقاضای بالا در صنایع دانست و به آنا گفت: در حوزه قطعه‌سازی در اغلب موارد با یک بازار اشباع شده و توسعه یافته و پررقیب روبه‌رو هستیم (اقیانوس قرمز)؛ بنابراین برنامه شرکت ورود به بازار‌های جدید و غیرقابل رقابت است (اقیانوس آبی). در این راستا شرکت با توجه به نیاز‌های فناورانه مورد درخواست صنایع مختلف و مذاکره با خبرگان صنایع مختلف به دنبال انتخاب، تحقیق و توسعه یک محصول دانش‌بنیان با اندازه بازار مناسب و با قابلیت تولید در بازه زمانی معقول و با سرمایه متناسب با توان مالی شرکت است.

کامران رضوی عضو هیئت علمی گروه مکانیک دانشگاه آزاد اسلامی واحد بافق از سال ۱۳۷۶ در شرکت‌های مختلف صنعتی و ارگان‌های دولتی از جمله پژوهشکده سیستم‌های پیشرفته صنعتی، سازمان مدیریت و برنامه ریزی استان یزد فعال بوده و چند شرکت فناور صنعتی داشته و از سال ۱۳۸۵ تاکنون به عنوان مشاور فنی و کارآفرینی در حوزه‌های مختلف با پارک علم و فناوری یزد همکاری دارد.

او به اتفاق همکارانش سال ۱۳۸۴ شرکتی فناور صنعتی را در شهر یزد در حوزه ساخت قطعات و تجهیزات صنعتی به خصوص در صنایع کاشی و سرامیک، فولادی و معدنی راه‌اندازی کرد و فعالیت صنعتی خود را ادامه داد.