منابع قدرت کشور از دیدگاه محمدجواد ظریف چیست؟

محمدجواد ظریف پیش از ظهر امروز ششم دی ماه در ارتباط ویدئو کنفرانس با دومین همایش ملی سیاست خارجی ایران در دانشگاه شهید باهنر کرمان اظهار کرد: سیاست خارجی با منافع و امنیت ملی در هم تنیده است و اگر بخواهیم در این زمینه نظریه‌پردازی کنیم، ضمن شناخت نظریه‌ها، به نظریه‌پردازی‌های بومی نیاز داریم. ضمن اینکه نظریه با مکتب متفاوت است.

وی ادامه داد: باید نظریه‌ها براساس شرایط ایران طراحی شود و نباید خود را در چهارچوب زندان نظریه قرار دهیم و این به معنای فرار از نظریه نیست بلکه به معنی نیاز به نظریه‌پردازی و آزاداندیشی در حوزه روابط خارجی است.

وزیر سابق امور خارجه ایران امنیت ملی، منافع ملی و دیپلماسی را سه مفهوم پیوسته با سیاست خارجی دانست و عنوان کرد: سیاست خارجی پیگیری منافع ملی است و دیپلماسی راهکار پیگیری سیاست خارجی با کمترین هزینه و با بیشترین پایداریست.

وی از ارتباط سیاست خارجی و منافع ملی و امنیت ملی سخن گفت و افزود: سیاست خارجی که منافع و امنیت ملی را دنبال نکند موثر و مفید نیست و سیاست خارجی‌ای کارآمد است که هدفش پیگیری منافع و امنیت ملی باشد.

بقا؛ کف امنیت ملی

ظریف با اشاره به سخنان اخیر مقام معظم رهبری در دیدار با مردم کرمان و خوزستان اظهار کرد: کف امنیت ملی، بقاست و بقای دولت و ملت باید در هم تنیده باشد و عناصر انگیزشی و معنایی و مادی از تامین کننده امنیت و منافع ملی هستند.

وی عنوان کرد: اگر به قانون اساسی جمهوری اسلامی نگاه کنیم؛ قدرت نظامی، قدرت اقتصادی(توسعه)، قدرت دیپلماسی، امنیت داخلی و انسجام داخلی امنیت ملی را تشکیل می‌دهند.

وزیر سابق امور خارجه ایران نگرش جداسازی آرمان از منافع ملی را یک نگرش صرفاً تبلیغاتی دانست و اظهار کرد: کسانی که این مطالب را می‌گویند هیچگاه در کشور خود از این نگرش استفاده نکرده‌اند.

وی تاکید کرد: تصور اینکه منافع آرمانی با ملی ما در تضاد است، کاملاً غلط است البته ضرورت اولویت بندی منافع همواره بوده و اگر بقا در خطر باشد، به سایر منافع برای مدتی کوتاه کمتر توجه یا چشم پوشی می‌شود.

مردم مهمترین مولفه در قدرت هر کشور

ظریف ادامه داد: بعد از عنصر بقا، عنصر مردم مهمترین زمینه امنیت ملی، عامل بازدارندگی و قدرت ملی است و مردم به کشور قدرت، بازدارندگی و تاثیرگذاری در سطح بین المللی می‌دهند.

وی با تاکید برآنکه رضایتمندی مردم و مشروعیت نظام، قدرت ملی ایجاد می‌کند، تصریح کرد: ایستادگی مردم از فرهنگ ایثار و مقاومت است، قدرت کشور را می‌سازد و این موارد از علل نگرانی قدرت‌های بزرگ است.

وزیر امور خارجه دولت دوازدهم با اشاره به عنصر الهام بخشی گفت: مردم دنیا و منطقه به جمهوری اسلامی به عنوان یک نمونه نگاه کنند.

وی با بیان این مطلب که از نگاه اسرائیل، پیام ایران و نفوذ معنوی ایران نگران کننده است، اظهار کرد: همانطور که از قدرت گفتمانی، انگیزشی، معنایی، روایت سازی، تصویرسازی برای تهدید انگاری ایران استفاده می‌شود ما باید توجه داشته باشیم که در کنار عناصر مادی قدرت نیازمند عناصر معنوی قدرت هم هستیم.

ظریف افزود: نباید فراموش کنیم که عناصر معنوی برای جمهوری اسلامی که یک قدرت میانی یا به عبارتی قدرت منطقه‌ای است، می‌تواند جا پایی در سطح بین المللی بسیار فراتر از اندازه اقتصاد، قدرت نظامی، جغرافیای و منابع ما را فراهم کند.

وی ادامه داد: منابع قدرت خالص بر مبنای منابع مادی نیست و منابع انگیزشی جمهوری اسلامی و اصل الهام بخشی ایران از منابع قدرت است.

وزیر سابق امور خارجه ایران نفوذ جمهوری اسلامی در منطقه را منبع قدرت دانست و عنوان کرد: توسعه اقتصادی، توسعه همه جانبه و پایدار، انسجام اجتماعی و توان نظامی از منابع قدرت هستند اما هیچ کدام به تنهایی قدرت کشور نیستند. لذا باید همه منابع قدرت داخلی را در کنار نفوذ خارجی قرار دهیم. بیشتر نفوذ است که می‌تواند قدرت را افزایش دهد.

الهام بخشی از طریق نفوذ بدست می‌آید

وی در ادامه با اشاره به اینکه باید نگرش غیرمادی به نظریه داشته باشیم، گفت: مبانی فطری پایه قدرت ماست و نباید گول این حرف را بخوریم که ایران باید بین دولت بودن یا آرمان یکی را انتخاب کند؛ ما همزمان هم دولتیم و هم آرمان.

ظریف افزود: آمریکا آمادگی ندارد که آرمان‌های خود را از منابع قدرت ملی خود جدا کند و آرمان های خود را حداقل در بیان حفظ می‌کند.

وی با اشاره به اهمیت مشروعیت، رضایتمندی مردمی و عزت ملی در قدرت تاکید کرد: عزت یک عنصر انگیزشی و معنایی قدرت است و نباید عزت را فراموش کنیم.

وزیر سابق امور خارجه ایران الهام بخشی را از دیگر عناصر قدرت دانست و اظهار کرد: الهام بخشی از طریق نفوذ بدست می‌آید نه از طریق حضور. الهام بخشی بازدارندگی و قدرت کشور را افزایش می‌دهد و از آسیب پذیری کشور جلوگیری می‌کند.

وی تاکید کرد: اگر نگاه جامع نگر به امنیت ملی، منافع ملی، سیاست خارجی و دیپلماسی داشته باشیم آنگاه می‌توانیم در جهت یک ایران آباد و آزاد و سربلند و پرقدرت در صحنه منطقه و جهان حرکت کنیم.

انتهای پیام