کهنه شدن زخم گنبد فیروزه ای/میراث فرهنگی و اوقاف کرمان توضیح دهند

فت فتو – گروه استان ها: بنای شاه نعمت الله ولی در باغ شهر زیبای ماهان و مجاور باغ جهانی شاهزاده یکی از جاذبه های بی نظیر استان کرمان می باشد که هر سال هزاران گردشگر را به خود جذب می کند.

این بنا که در آن می توان معماری هندی و ایرانی را با هم مشاهده کرد در دوره تیموری بنا شده است و ۳۲ هزار مترمربع مساحت دارد که بناهای ساخته شده در این مجموعه شش هزار متر مربع زیر بنا را شامل می شود.

صحن ها، رواق ها، گنبد، موزه، بقعه و حجره های متعدد در باغی ساخته شده اند که شاخص ترین قسمتهای بنا چله خانه، رواق شاه عباسی، صحن های میرداماد، وکیل الملک، حسینیه و اتابک، مناره ها و کاروانسرا، کاشی کاری ها و استفاده از عاج فیل در تزئینات و البته گنبد فیروزه ای می باشد.

شگفتی معماری جهان در حال فراموشی

گنبد فیروزه ای مهمترین بخش و قدیمی ترین بنای این مجموعه تاریخی است که هسته مرکزی آن نیز محسوب می شود. معماری این گنبد یکی از عجایب معماری ایرانی می باشد.

«وینسنت کارلز» پژوهشگر هلندی با مطالعه روی این گنبد پی برد که گنبد دایره ای به یازده قسمت تقسیم شده است که قاعده آنها در پایین گنبد و راسشان در نوک این گنبد قرار گرفته است و این در حالیست که اصولاً دایره به عدد زوج تقسیم می شود.

گنبد دایره ای به یازده قسمت تقسیم شده که قاعده آنها در پایین گنبد و راس شان در نوک این گنبد قرار گرفته است و این در حالیست که اصولاً دایره به عدد زوج تقسیم می شود

این بنای با ارزش و زیبا طی بارندگی های جزیی و بی رمق سال گذشته دچار آسیب هایی شد که مهمترین آن ریزش کاشی های لاجوردی و فیروزه ای گنبد بود.

همان زمان فت فتو نسبت به ریزش این بنای ثبت ملی هشدار داد و پیگیریهای مستمری برای بازسازی بنا انجام شد «زخم گنبد فیروزه‌ای ماهان کهنه شد / پاسکاری در زمین بی اعتباری» اما شگفت آنکه در روزهای انتهایی آبان ماه سال جاری هنوز هیچ اتفاقی برای بازسازی این بنا نشده است.

اداره اوقاف هم سکوت کرده است

این مجموعه تاریخی جزو موقوفات استان است و میراث فرهنگی استان کرمان نیز با اشاره به کم بود بودجه و بی پولی برای مرمت این بنا خواستار همراهی اوقاف شده که عدم مرمت بنا نشان می دهد که این اداره هم اهتمامی برای مرمت بنا ندارد.

بنای شاه نعمت الله ولی که در آستانه ثبت جهانی قرار دارد و یکی از شاخص ترین جاذبه های گردشگری استان محسوب می شود و در پسا کرونا و با ورود نخستین گروه از گردشگران خارجی به استان می تواند از مهمترین مرکز جذب گردشگر محسوب شود.

معاون میراث‌فرهنگی استان کرمان در گفتگو با مهر عدم تخصیص اعتبار برای بازسازی را دلیل عدم مرمت بنا طی یک سال اخیر عنوان کرده است.

مجتبی شفیعی از مکاتبات فراوان برای تامین اعتبار این بنا خبر داده است که گویا به نتیجه نرسیده است.

وی گفت: در خصوص اختصاص بودجه از سوی اوقاف نیز اقداماتی انجام شده و هنوز جوابی دریافت نکرده ایم.

در خصوص اختصاص بودجه از سوی اوقاف نیز اقداماتی انجام شده و هنوز جوابی دریافت نکرده ایم

۱۸ آذرماه سال گذشته بود که شفیعی در آخرین پیگیریها گفته بود که طرح مرمت بنا آماده شده و همچنان در انتظار تخصیص اعتبار هستیم اما گویا هنوز پولی برای مرمت بناهای تاریخی کرمان پرداخت نشده و وزارت میراث فرهنگی در دوره جدید با توجه به خسارتهای وارد شده به بناهای تاریخی کرمان باید هر چه سریعتر در این خصوص ورود کند.

البته همین وضعیت را می توان در تخت درگاه قلی بیگ نیز مشاهده کرد، مکانی که در زمان اوج شیوع کرونا به حال خود رها و به محل اسکان معتادان تبدیل شد و پس از گزارش های فت فتو، بنا پاکسازی شد اما هنوز وضعیت مرمت بنا مشخص نشده و رها شده است.

سوال مردم این است که چرا یک سال اوقاف و میراث فرهنگی هیچ کار انجام ندادند

یکی از شهروندان ماهان که روبرو مجموعه شاه نعمت الله مغازه دارد در گفتگو با مهر می گوید: این مجموعه یکی از دلایل اصلی ورود گردشگر به شهر ماهان می باشد و به همین دلیل هم نگهداری از این بنا اهمیت بالایی دارد آبان ماه سال گذشته پس از بارندگی بسیار محدود و مقطعی کاشی های گنبد در ضلع غربی فرو ریخت از آن زمان تاکنون هیچ اقدامی برای مرمت بنا نشده در حالیکه گنبد فیروزه ای کاملاً در دید قرار دارد و اگر گردشگری سال گذشته به کرمان سفر کرده باشد و امسال هم به ماهان بیاید در مورد عملکرد مسئولان چه تصوری خواهد کرد.

محمد فتحی بیان کرد: بارها مردم ماهان و گردشگران خواستار مرمت بنا و تلاش بیشتر برای نگهداری از این مجموعه شده اند اما اقدامی انجام نشده است.

وی ادامه داد: حتی در اوج کرونا هم ورود گردشگران به ماهان متوقف نشد و در حال حاضر که در حال نزدیک شدن به پسا کرونا هستیم نیز این مجموعه رها شده است حتی چنار بزرگ و قدیمی ضلع غربی نیز کاملاً خشک از بین رفته است.

وی گفت: در پسا کرونا باید مجموعه های تاریخی آماده ورود گردشگر و جذب ثروت برای جبران ورشکستگی فعالان بخش گردشگری باشد اما سوال این است در این مدت دقیقاً چه اقدامی انجام شده است.

این شهروند ماهانی گفت: میراث فرهنگی مسئولیت مرمت بنا را دارد اما این مجموعه موقوفه است و سوال ما از اداره اوقاف این است دقیقاً چه اقدامی برای حراست و حفاظت از این مجموعه معماری غنی انجام می شود؟

جای تاسف است / ‏‬ مسئولان برای حراست از این گنج تاریخی فعال شند

احسان خسروی گردشگری از اصفهان است که در ماهان حضور دارد و می گوید: ماهان مجموعه ای بی نظیر از باغ های مختلف، معماری و عرفان است و باغ شاهزاده و مجموعه شاه نعمت الله سرامد این جاذبه ها هستند اما متاسفانه ریختن کاشی های گنبد فیروزه ای از چند کیلومتر اون سو تر از بنا نیز کاملاً مشهود است.

وی افزود: باید این گنج های تاریخی را نگهداری کنیم و برای آینده به ارث بگذاریم اما اینکه می شنویم در سال گذشته کرمان ۷۰ درصد کاهش بارندگی داشته و در سال جاری نیز باران در این شهر نباریده هم جای نگرانی است و هم خوشحالی چون اگر بر این گنبد بار دیگر باران ببارد بخش وسیع تری از کاشی ها فرو می ریزد.

باید دید وزارت میراث فرهنگی دقیقاً چه زمانی برای مرمت اضطراری بناهای تاریخی در معرض خطر بودجه اختصاص می دهد و از سوی دیگر قدرت چانه زنی میراث فرهنگی کرمان نیز برای جذب اعتبار مرمت باید بررسی شود.