کسری بزرگ در مخازن آب زیرزمینی کشور

فردای کرمان – گروه اقتصاد: مدیر پژوهشکده مطالعات و تحقیقات منابع آب با بیان این‌که پارسال خشکسالی شدیدی داشتیم،امسال هم وضعیت همین است و تجمع این دو سال پشت‌سر هم باعث می‌شود که در سال‌جاری شرایط سخت‌‌‌تر از سال قبل باشد،گفت:«با تداوم خشکسالی،شرایط کم‌‌‌آبی سخت‌‌‌تر شده و ذخیرۀ ۶۰ درصدی مخازن سدهای کشور در سال گذشته،به ۵۰‌ درصد در سال‌جاری کاهش یافته است و درواقع تامین آب از منابع سطحی قطعا نسبت به سال گذشته کاهش خواهد داشت».

اشکان فرخ‌نیا با بیان این‌که کسری بزرگی را در مخازن آب زیرزمینی کشور شاهدیم،افزود:«این کسری سال‌‌‌به‌‌‌سال به‌‌‌ویژه در مناطق مرکزی،خشک و نیمه‌‌‌خشک بیشتر می‌شود».

وی دربارۀ انتقال آب نیز توضیح داد:«اکنون در سطح کشور حوضه‌‌‌ای نداریم که تنش آبی نداشته و آب مازاد داشته باشد،اثرات آن را هم می‌‌‌بینیم،علاوه بر تنش‌‌‌های اجتماعی در برخی نقاط،سال‌هاست که با تنش‌‌‌های زیست‌‌‌محیطی هم مواجهیم. اکنون سطح برخی دریاچه‌‌‌ها و تالاب‌‌‌ها تحلیل رفته است یا کلا از بین رفته‌‌‌اند. مشخص است که ظرفیت منابع آب مازادی نداریم که بخواهیم روی آن برای انتقال بین‌حوضه‌‌‌ای حساب کنیم».

به گزارش فردای کرمان به نقل از ایلنا سراسری،مدیر پژوهشکده مطالعات و تحقیقات منابع آب،دربارۀ وضعیت منابع آب در سال‌جاری اظهار کرد:«بارش‌‌‌ها از ابتدای سال آبی جاری (ابتدای مهر ۱۴۰۰ تاکنون) حدود ۲۰ تا ۲۵‌ درصد نسبت به متوسط بلندمدت کاهش یافته که به تشدید خشکسالی منجر شده است. البته نسبت به سال گذشته وضعیت بارش بهتر است؛ اما خشکسالی در درازمدت تاثیر می‌‌‌گذارد و تجمع کمبود بارش اثرگذار است».

وی با بیان اینکه باید برنامه‌‌‌هایی داشته باشیم تا با این شرایط تطبیق پیدا کنیم،گفت:«به لحاظ بارشی وضعیت بهتری نسبت به پارسال داریم؛ ولی نسبت به شرایط متوسط و معمول کشور باز هم کاهش داریم و اثر تجمعی اینکه ما از پارسال هم کمبود شدید داشتیم که باعث می‌شود شرایط نامناسب‌‌‌تری حتی نسبت به سال گذشته داشته باشیم».

فرخ‌نیا در ادامه دربارۀ امکان برداشت بیشتر از منابع آب زیرزمینی در سال‌جاری،اظهار کرد:«بخش زیادی از کسری آب‌‌‌های زیرزمینی و برداشت اضافه بر ظرفیت فراتر از این است که خشکسالی داریم یا خیر،چون اضافه برداشت اصولا در بسیاری مناطق بیشتر از پتانسیل منابع آب زیرزمینی کشور در شرایط نرمال است و همین باعث شده تا کسری بزرگی در مخازن آب زیرزمینی کشور داشته باشیم و سال‌‌‌به‌‌‌سال هم خصوصا در مناطق مرکزی،خشک و نیمه‌‌‌خشک بیشتر می‌شود. درواقع مشکلات بیلان آب زیرزمینی تا حد زیادی مستقل از وضعیت خشکسالی سالانۀ کشور است،در عین‌‌‌حال خشکسالی سالانه هم باعث می‌شود تا تغذیۀ آبخوان‌‌‌ها کاهش پیدا کند و بیلان منفی را با شدت شاهد باشیم».

وی گفت:«افزایش برداشت از آب‌‌‌های زیرزمینی قطعا در مناطقی ممکن است اتفاق بیفتد؛ اما با توجه به قوانین و مقررات و اینکه بهره‌‌‌برداری از منابع آب زیرزمینی نیازمند مجوز است،کمتر این اتفاق می‌‌‌افتد که به‌‌‌واسطۀ خشکسالی برداشت زیادی از آب زیرزمینی داشته باشیم. قطعا در سال‌های خشکسالی افت بیشتری را در آب‌‌‌های زیرزمینی شاهد خواهیم بود؛ زیرا به‌‌‌هرحال خشکسالی باعث می‌شود تغذیۀ آبخوان کمتر باشد».

مدیر پژوهشکده مطالعات و تحقیقات منابع آب تاکید کرد:«با توجه به چالش‌‌‌های اقتصادی و اجتماعی انتقال بین حوضه‌‌‌ای و درون سرزمینی توصیه نمی‌شود،سیستم آب‌‌‌شیرین‌‌‌کن و انتقال آب از دریا هم برای مواردی که توجیه اقتصادی یا توجیه اجتماعی خیلی قوی داشته باشد،قابلیت اجرا دارد. البته مسائل زیست‌‌‌محیطی به دنبال دارد که باید با دقت دیده شود». /پ