کاروانسرای کوزه‌گران مرمت و بازارچۀ صنایع‌دستی شود

فردای کرمان ـگروه اقتصاد: عقیل سیستانی، پژوهشگر، هنرمند و مدرس دانشگاه با اشاره به اینکه اخیرا، پنج شهر جدید در استان به‌عنوان شهرهای ملی صنایع‌دستی ثبت شده‌اند، برخی از نیازها و اولویت‌های این حوزه را برشمرد که یکی از آن‌ها، ایجاد بازارچه‌های صنایع‌دستی در استان است.

وی گفت: «برای این اقدام چند پیشنهاد داریم، اولین آن، ایجاد بازارچه‌ی صنایع‌دستی کوزه‌گران است. ما یک کاروانسرای بلااستفاده در بافت تاریخی کرمان داریم که درخواست داریم این مکان تعیین‌ تکلیف شود تا بتوانیم تحت‌عنوان کاربری که قبلا داشته در حوزه‌ی صنایع‌دستی بتوانیم به مراکز اجاری و بازرگانی صنایع‌دستی استان آن را اضافه کنیم».

وی ادامه داد: «با توجه به این‌که الان کرمان ثبت ملی شده و انتظار می‌رود اتفاقاتی با سرعت بیش‌تر شکل بگیرد پیشنهادمان این است که کارهای زیرساختی و زیربنایی را دولت انجام دهد و با توجه به اینکه سرمایه‌گذاری بخش خصوصی برای راه‌اندازی این شبکه‌ی بازارچه‌ها مقداری سخت است؛ به‌صورت مستقل از سوی تشکل‌های زیرمجموعه‌ی میراث‌فرهنگی و اتاق بازرگانی و اصناف، افراد متقاضی به‌صورت منفرد معرفی شوند که بتوانند سرمایه‌گذاری کنند».

وی اضافه کرد: «با این راهکار، بسیاری از بازارچه‌های صنایع‌دستی را با همکاری خود هنرمندان می‌توانیم شکل بدهیم و توامان با توجه به اختیارات و تسهیلاتی که میراث‌فرهنگی دارد می‌توان تسهیلاتی هم در اختیار این افراد قرار دارد تا روند کار را تسریع کند».

این پژوهشگر بیان کرد: «اوقاف در بازار تاریخی قلعه‌محمود در شهر کرمان، ۳۵ غرفه دارد و درخواست روشن و شفاف ما این است که استانداری رایزنی کند که این غرفه‌ها در اختیار افراد قرار بگیرد تا محل تولید و فروش محصولات صنایع‌دستی بشود».

سیستانی همچنین اظهار کرد: «یکی از معضلاتی که ما در استان کرمان با آن مواجه هستیم فروش محصولات هندی و پاکستانی است. درخواست داریم مصوبه‌ای صادر شود مبنی بر ممنوعیت فروش محصولات صنایع‌دستی هندی و پاکستانی در مجموعه‌های تاریخی، فرهنگی و بازارچه‌هایی که از سوی اصناف و اداره کل میراث فرهنگی مجوز دارند».

متن کامل اظهارات این پژوهشگر را در ادامه می‌خوانید.

به گزارش خبرنگار فردای کرمان، وی ۱۹ اسفندماه در شورای گفت‌وگوی دولت و بخش خصوصی استان کرمان با بیان این‌که جایگاه درستی در حوزه‌ی صنایع‌دستی با توجه به ظرفیت‌های استان نداریم، ادامه داد: «یکی از موانعی که در حوزه‌ی صنایع دستی داریم نبود واحد تخصصی برای سامان‌بخشی به فعالیت‌های صنایع‌دستی کرمان و نظارت بر ثبت و فعالیت‌های شهرهای ملی و جهانی استان است».

سیستانی افزود: «با توجه به تشکیل دبیرخانه شهرهای ملی صنایع‌دستی؛ شهردار، فرماندار یا رئیس شورای شهر این امکان را دارند که از سوی مدیرکل میراث‌فرهنگی به عنوان دبیر به وزارتخانه پیشنهاد شوند، پیشنهاد می‌دهیم که این امکان در استان ایجاد شود تا ما بتوانیم یک شورای راهبردی تحت عنوان دبیرخانه‌ی شهرها و روستاهای ملی صنایع‌دستی استان کرمان با محوریت اتاق بازرگانی تاسیس کنیم تا مجمعی باشد برای تصمیم‌گیری‌هایی که از این پس برای رشد حوزه‌ی صنایع‌دستی به آن نیازمند هستیم».

وی خاطرنشان کرد: «از سوی دیگر درخواست داریم توامان با تاسیس این شورای راهبردی، یک ردیف بودجه‌ی استانی و یک ردیف بودجه‌ی کشوری به آن اختصاص پیدا کند زیرا حضور استاندار، مجمع نمایندگان، شهردار، مدیرکل میراث‌فرهنگی، معاون صنایع‌دستی، رئیس اتاق بازرگانی و تمامی کسانی که پتانسیل‌هایی دارند در این شورا، می‌تواند سبب هم‌افزایی شود و ما بتوانیم اهداف را پیش ببریم».

خانه صنایع‌دستی در شهرهای ملی تاسیس شود

سیستانی یکی دیگر از موانع را عدم وجود خانه صنایع‌دستی در کرمان بیان کرد و افزود: «این کار دستورالعملی مشخص در حوزه‌ی تولید، مشورت، آموزش، تامین مواد اولیه، فروش و … دارد که درخواست داریم با محوریت اداره‌کل میراث‌فرهنگی یکی از مکان‌هایی که تحت اختیار استان است در اختیار بخش خصوصی قرار بگیرد تا خانه صنایع‌دستی را هم در شهر کرمان و هم شهرهای دیگری که ثبت ملی شده‌اند ایجاد کنیم».

وی همچنین گفت: «بر اساس قانون کسانی که متقاضی درخواست پروانه‌ی تولید کارگاه از اداره کل میراث‌فرهنگی هستند باید لیست افراد بیمه‌شده را ابتدا ارائه کنند؛ با توجه به این‌که ما بیمه مستقل در حوزه‌ی فرش دستباف و صنایع‌دستی داریم و نگاه حمایتی به حوزه‌ی صنایع‌دستی است درخواست داریم این آیتم به‌صورت کشوری برداشته شود تا کسانی که متقاضی هستند بتوانند از افرادی که بیمه‌ی مستقل صنایع‌دستی هستند به‌صورت گروهی برای راه‌اندازی کارگاه‌ها استفاده کنند».

صنایع‌دستی در فضای عمومی شهرها دیده شود

سیستانی همچنین خواستار راه‌اندازی کیوسک‌های‌ صنایع‌دستی متحد‌الشکل با قابلیت جابه‌جایی در سطح شهر کرمان و اسقرار آن در مراکز تجاری، فرهنگی و مبادی ورودی و خروجی شهر شد و افزود: «این کار می‌تواند به ایجاد بسترهای فروش، ایجاد اشتغال و اشاعه‌ی فرهنگ کمک کند».

وی با اشاره به عدم به‌کارگیری المان‌ها و مجسمه‌های شهری با محوریت صنایع‌دستی در کرمان، گفت: «۱۲ ماه روی پرونده‌ی ثبت صنایع‌دستی شهرها کار کردیم به سختی ۴ مجسمه توانستم در حوزه‌ی صنایع‌دستی که چند مورد اصلا وجود نداشتند و فقط عکس‌هایی از آن‌ها موجود بود در پرونده‌ی ثبت ملی بیاورم».

این پژوهشگر خاطرنشان کرد: «۵ اسفندماه ما ارزش‌ها، داشته‌ها و پتانسیل‌های صنایع‌دستی را ارئه کردیم برای این‌که امتیاز ثبت ملی شهرها را بگیریم و امروز به نداشته‌ها اشاره می‌کنیم که بتوانیم در آینده امتیاز ثبت جهانی را بگیریم و یک مقدار فضای کسب‌وکار فعالان صنایع‌دستی را ارتقا ببخشیم».

وی با بیان این‌که اغلب مجسمه‌هایی که در سطح شهر کرمان نصب شده بی‌ارتباط با فرهنگ، هنر و تاریخ استان هستند، یادآور شد: «دبیرخانه‌ای که به آن اشاره کردیم می‌تواند با همکاری شهرداری و دستگاه‌های متولی، مانند میراث‌فرهنگی و همچنین پارلمان بخش خصوصی اتاق، طرح‌هایی با موضوعیت معرفی صنایع‌دستی به‌صورت پراکنده در سطح شهر ایجاد کند».

سیستانی همچنین از استاندار خواست به دستگاه‌های مربوطه‌ی زیرمجموعه ابلاغ کند در فضاها و مبلمان اداری از محصولات و نمادهای صنایع‌دستی استفاده کنند.

شرکت فرش هرچه زودتر موزه شود

وی در ادامه بیان کرد: «مهم‌ترین هنر ما در استان کرمان فرش‌بافی است اما یک فرش در چارچوب استاندارد موزه در شهر نداریم و از مس هم یک اثر نداریم، برای این‌که بتوانیم پیشینه‌ی تاریخی رشته‌ها را معرفی کنیم و بتوانیم استانداردی برای معرفی آن‌ها تعیین کنیم، باید تدابیر درستی برای آن شکل بگیرد».

سیستانی ادامه داد: «شرکت فرش کرمان را در ابتدای بلوار باستانی پاریزی داریم که قرار بود موزه فرش بشود اگر اداره صمت این توانایی را ندارد این امکان و اختیار وجود دارد با همکاری دستگاه‌های متولی آن‌جا را تبدیل به موزه‌ی صنایع‌دستی و فرش کنیم».

وی گفت: «همچنین پیشنهاد می‌شود رویدادهایی برای گام اول در سطح ملی به‌صورت سالانه یا دوسالانه برای رقابت در حوزه‌ی صنایع‌دستی و فرش با محوریت اتاق بازرگانی و همکاری کلیه‌ی دستگاه‌های اجرایی برگزار شود».

معین اقتصادی ویژۀ صنایع‌دستی تعیین شود

این پژوهشگر با بیان این‌که کرمان می‌تواند در حوزه‌ی صنایع‌دستی پیشگام باشد اگر همه‌ی چارچوب‌های استاندارد در کنار هم قرار بگیرد، افزود: «بر اساس آمار۷۰ هزار هنرمند صنایع‌دستی و ۷۲ هزار هنرمند فرش دستباف داریم که در ۱۰۱ رشته‌ی صنایع‌دستی فعال هستند اما فقط ۳ هزار و ۲۰۰ هنرمند بیمه‌شده هستند».

وی گفت: «باید تناسبی بین آمار هنرمندان و بیمه‌شدگان وجود داشته باشد درخواشت سهمیه‌ی اختصاصی برای بهره‌مندی هنرمندان کرمانی از بیمه داریم».

سیستانی با اشاره به کمبود اعتبارات در حوز‌ی صنایع‌دستی، بیان کرد: «باید زیرساخت‌های آموزش و برندسازی در استان ایجاد شود لذا پیشنهاد ما این است که با توجه به ثروتمند بودن استان، با محوریت اتاق کرمان یک معین اقتصادی ویژه برای حوزه‌ی صنایع‌دستی داشته باشیم».

وی ادامه داد: «همچنین با توجه به این‌که یکی از مهم‌ترین رشته‌های کرمان مسگری است و اغلب محصولاتی که در استان فروش می‌رود محصولات اصفهان و زنجان است، برای رشد هنر مسگری، شرکت ملی مس یا یکی از زیرمجموعه‌‌های آن، به عنوان معین احیای مسگری کرمان قرار بگیرد».

این هنرمند کرمانی خاطرنشان کرد: «برای ساماندهی نظام آموزشی با هدف ثبت جهانی، با توجه به اینکه رشته فرش مهم‌ترین هنر این استان است درخواست داریم مقاطع تحصیلات تکمیلی در دانشگا‌های استان شکل بگیرد».

مشکلات صادرات فیروزه شهربابک حل شود

وی همچنین درخواست تفویض اختیار صدور مجوز صادرات فیروزه به شهربابک را بیان کرد و گفت: «این کار اغلب از سوی اداره صمت شکل می‌گرفت اما اخیرا هنرمندان و تولیدکنندگان با مشکلاتی مواجه شدند، درخواست ما این است که این اختیار از تهران به شهربابک و استان ابلاغ شود».

سیستانی گفت: «بخش خصوصی در شهربابک درخواست زمین در محور ترانزیتی بندرعباس به تهران را برای ایجاد بازارچه دارد».

وی با اشاره به عدم پایلوت صادراتی در استان کرمان در حوزه‌ی فرش و صنایع‌دستی، بیان کرد: «با توجه به این‌که کالاهای ما از گمرک شهرهای دیگر صادر می‌شود، درخواست داریم تدابیر لازم برای ارزیابی و شکل‌گیری محل صادرات محصولات صنایع‌دستی شکل بگیرد». / الف