چگونگی حمایت از کسبه میدان ارگ کرمان؛ منافع جمع و چند پیشنهاد | خبر کرمان

به گزارش نذیر کرمان، پروژه پیاده‌راه‌سازی میدان تاریخی ارگ کرمان از ماه های ابتدایی سال جاری آغاز شد تا علاوه بر حفظ هویت تاریخی و فرهنگی این اثر ثبت ملی، به محلی برای پیاده‌روی و استفاده بیشتر عمومی مردم و گردشگران از زیبایی های تاریخ فرهنگ و هنر شهر نیز تبدیل شود.

بهسازی این میدان و در کنار آن در خیابان تجلی تا نزدیکی یکی دیگر از ورودی های بازار، زمانی اجرایی شد که طی سال های اخیر گوشه هایی از این محل به‌ویژه بخش هایی از میدان ارگ به محلی برای بروز و ظهور نمادهایی از انواع آسیب های اجتماعی تبدیل شده بود؛ چیزی که صدای همین کسبه اطراف میدان را نیز علاوه بر سایر شهروندان و مدیران درآورده بود زیرا از فروش اموال مسروقه تا حضور برخی افراد درگیر اعتیاد با ظاهری نامناسب که وضعیت عمومی شهروندان و جلوه گردشگری را مخدوش کرده بود را شاهد بودیم و خط نازیبای بر چهره ناز و زیبای بازار کرمان انداخته بود.

بیشتر وقت ها وقتی گردشگران داخلی و خارجی یا شهروندان شهر و استان کرمان به میدان ارگ می آمدند، اولا که جای پارک یا حتی تردد خودرو به راحتی میسر نبود و بعد هم که برخی جلوه های آسیب های اجتماعی آن، زیبنده نام و شان شهر، مردم و کسبه این منطقه نبود؛ لذا جان بخشیدن به این منطقه تاریخی ثبت ملی، احیای گردشگری و حیات زنده روزانه و شبانه در آن، دستمایه اجرای طرح هایی شد که به بهسازی مثل سنگفرش و برخی تصمیم ها مثل منع ورود خودرو انجامید.

قرار بود شهرداری، اطراف این میدان را پیاده راه سازی و کف‌سازی کند و با جلوگیری از ورود خودروها، هم وضعیت دستفروشان ساماندهی شود و هم بخش های مختلف آن هم مرمت و بازسازی که در نهایت از انزوای تاریخی دربیاید و به محل مناسب تری برای شهروندان تبدیل شود؛ مهمتر اینکه قبل از سنگفرش میدان ارگ، این میدان به میدان غذا نیز تبدیل شده و طی چندسال اخیر پاتوق مناسبی برای شهروندان بوده است.

اما بعد از مدتی که از شروع پروژه سنگفرش گذشت، صدای کسبه اطراف میدان درآمد و اعتراض ها بلند شد زیرا می گفتند کسب و کارشان کم شده ، چک دارند و دخلشان به خرجشان نمی خورد؛ البته درست هم می گفتند.

پیش از این نیز کسبه میدان ارگ کرمان چندین مرحله اعتراض خود را برای وضع موجود به مقابل استانداری و شهرداری کشیده بودند، در جلسات مختلفی نیز با مسئولان شهری و غیرشهری حضور یافتند و مسائل آنان بررسی شد.

جانمایه اعتراض کسبه ابتدا این بود که اجرای سنگفرش به تاخیر خورده و زیان آنان را بیشتر کرده است تا اینکه سنگفرش تمام شد؛ اما حالا می گویند میدان باید به روی خودروها باز شود؛ حال آنکه مدیران شهری می گویند براساس تصمیم نهادها و شوراهای بالادستی که باهدف ساماندهی این محدوده اخذ شده، امکان بازگشایی این محدوده نیست.

نظر عضو هیات امنای بازار

سعید حاج مرادعلی عضو هیات امنای بازار کرمان که خودش مسلط به مسائل فنی و عمرانی است و در میدان ارگ نیز مغازه دارد، لذا درگیر کامل و جزییات این مشکلات است به دنبال اعتراض اخیر کسبه درباره آخرین وضعیت در مصاحبه با نذیر کرمان با اشاره به اینکه مشکل ما بستن میدان ارگ و درخواست ما بازگشایی این میدان است گفت: کسبه این منطقه را به سمت ورشکستگی سوق دادند و متاسفانه کار به مرحله ای رسیده که «دارند بازار را متروکه می کنند».

وی با اشاره به مصوبه شورای ترافیک در این زمینه اظهارداشت: این مصوبه کاسبی بازار را دچار مشکل کر ده و نباید اجرایی شود.

این عضو هیات امنای بازار کرمان در ادامه بیان اینکه میدان ارگ کرمان قابل قیاس با نقش جهان اصفهان نیست گفت: کسبه چک و بدهی دارند و بازار آنان به مشکل خورده لذا از مسئولان تقاضای حمایت داریم.

حاج مرادعلی درباره وضعیت جدید این محدوده و میدان غذا نیز از تعابیر خاصی استفاده و بیان کرد: چند دکه در میدان ارگ ایجاد کردند اما قرار نیست ۲ تا سه هزار نفر (کسبه بازار) کاسبی خود را از دست بدهند که می خواهند به چند نفر نان برسانند.

وی که اصرار دارد در مصاحبه تاکید کند این طرح سبب «متروکه شدن بازار خواهد شد» ادامه داد: ابتدا باید مطالعات کامل انجام و زیرساخت فراهم شود سپس به اجرای طرح ها اقدام کرد.

این درحالی است که محسن تویسرکانی شهردار کرمان که تاکنون شخصا و چند نوبت نیز مدیرانش با کسبه معترض جلسه مستقیم داشته اند، چندی پیش با تاکید بر اتمام کار سنگفرش میدان ارگ ضمن تشکر از همراهی اصناف و کسبه این محدوده در این پروژه بزرگ افزود: به‌طور حتم در صورتی که همکاری اصناف وجود نداشته باشد، ‎در پروژه‌های کوچک و بزرگ شهری، کار به‌خوبی پیش نمی‌رود.

وی با بیان اینکه بدیهی است در هر طرح عمرانی که با منافع جمعی و کلیت شهر و استان اجرا می شود، به طور طبیعی تعدادی واحدهای صنفی و کسبه شاغل در اطراف آن پروژه به‌طور اجتناب‌ناپذیر با مشکل مواجه می‌شوند، ادامه داد: هرچند خواسته‌های این افراد به‌حق است، اما شهرداری کرمان هم به‌دنبال ایجاد تحول در شهر است که منفعت تمام شهروندان را به‌دنبال دارد.

تویسرکانی با بیان اینکه با جلب اعتماد کسبه برای دوره گذر باید شکیبا بود و مشکلات آنها را به حداقل رساند تاکید کرد: گاهی باید برای تغییر و تحول فرهنگ شهروندی و ایجاد نظم شهری هزینه‌ و منفعت آن را در آینده دریافت کرد.

رییس کمیسیون خدمات‌شهری، بهداشت‌ و محیط‌زیست شورای اسلامی شهر کرمان نیز همان زمان در جلسه ای با حضر کسبه و شهردار، صحبت‌های نمایندگان کسبه بازار را درباره ضررهایی که متحمل می‌شوند منطقی و به‌جا دانست و خواستار تسریع در اجرای پروژه میدان «توحید»(ارگ) شده بود.

ورود دادستانی برای حمایت از کسبه

اما در ادامه اعتراض های کسبه بود که هفدهم دی ماه سال جاری دادستان کرمان در نشست بررسی پروژه ساماندهی میدان ارگ کرمان حاضر شد تا از نزدیک مشکلات این افراد را بررسی کنید؛ مهدی بخشی با بیان اینکه حسب دستور رییس کل دادگستری استان بازدید میدانی از میدان ارگ صورت گرفت و به طور مستقیم صحبت‌ها و درددل و مشکلات کسبه میدان ارگ را شنیدم گفت: به منظور انتقال مطالبات و درخواست‌های این افراد به مسئولان مربوطه، نشستی برگزار شد تا ضمن بررسی دغدغه‌های این افراد، بتوانیم چرخه اشتغال پایداری برای آنها فراهم کنیم.

وی با اشاره به اینکه رضایت شهروندان از عملکرد شهرداری موجب ترغیب آنان برای همکاری با نهادهای شهری در جهت انجام بهتر وظایف و ارائه‌ خدمات در سطح شهر می‌شود عنوان کرد: انسداد ورودی خودرو به میدان ارگ جهت انجام امور ساختمانی و سنگ فرش منجر به کاهش فروش کسبه و گلایه مندی متصدیان کسب و کار شده و تقاضای بازگشایی مجدد ورودی که سال‌ها حقی را برای مردم ایجاد کرده، دارند.

حجت‌الاسلام حمیدی رییس کل دادگستری کرمان نیز دستوراتی را به منظور حمایت بیشتر از کسبه و اجرای قانونمند طرح شهرداری صادر کرده بود و این درحالی است که هنوز جزییات مصداقی از نحوه حمایت از این اصناف یا به تصمیم گیری کامل نهادهای متولی نرسیده یا هنوز اطلاع رسانی نشده است.

اما آنچه که مشخص است اینکه ساماندهی میدان ارگ و برخی خیابان های اطراف آن، از جمله موارد مهمی است که سال ها محل مطالبه و دغدغه به شمار می رفته تا چهره نازیبای بخش هایی از این بافت قدیمی و تاریخی را تغییر دهد؛ در این شرایط نیز تاکید مسئولان بر این است که کسبه اطراف میدان، کمترین آسیب و زیان را متحمل شوند و همه دستگاه های اجرایی برای پشتیبانی از نحوه حمایت از این افراد حاضر شوند.

تغییر صنف برخی واحدهای صنفی اطراف میدان، تصمیم گیری جدید برای دسترسی خودرو یا پارکینگ این افراد یا مشتریانشان، نحوه تعامل آنان با یکدیگر همه و همه پرسش هایی است که به نظر می رسد باتوجه به رویکردی که مدیران شهری در تعامل با کسبه طی این مدت داشته اند و اینک نیز حمایت از این افراد مورد تاکید دستگاه قضا قرار گرفته، باید به محل تصمیم سازی جمعی و مناسب باید قرار گیرد؛ تصمیمی که نفع کلی آن را جمع بزرگتر از کسبه اطراف میدان که جمعیت یک شهر و یک کشور هستند ببرند و از طرف دیگر، کسبه نیز کمترین خسارت و زیان را متحمل شوند یا زیان آنان به حداقل برسد.

یک یا چند پیشنهاد ساده اما مهم

اما خطاب به برنامه ریزان و مدیران شهری نیز باید گفت، صرفنظر از ضرورت هایی که درباب حمایت از این اصناف وجود دارد، باید قبل از اجرای طرح ها، فعالیت ها را با پیوست های اجتماعی و رسانه ای همراه کرد؛ اینکه جامعه هدف به طور مشخص شناسایی شوند، تعامل و اقناع آنان که به همراهی بهترشان بیانجامد صورت گیرد و کار به جایی برسد که در فضایی متعادل تر، پروژه ها اجرایی شوند؛ در این صورت هم هزینه های اجرای امور که از جیب ملت پرداخت می شود، کاهش می یابد و هم انتفاع حداکثری از اجرای آنها رخ می دهد.

همچنین نکته مهمتر اینکه میدان یا خیابانی که سنگفرش یا به هر شکلی ساماندهی می شود، رها نشوند؛ محیط های شهری تنها با سنگفرش زنده نمی شوند، برای پس از سنگفرش نیز باید برنامه داشت؛ برگزاری رویدادهای مختلف شبانه روزی در طول سال، داشتن تقویم رویداد، حمایت از کسب وکارها و هنرمندان برای حضور در چنین نقاطی، برپایی نمایشگاه های دائمی و موقت، اجرای رویدادهای متنوع فرهنگی و هنری و به کارگیری همه ظرفیت ها برای آنکه این محیط های سنگفرش شده، به محیطی زنده و پویا برای شهروندان تبدیل شوند و محل دایمی برای زیست مناسب روزانه و شبانه آنان باشد، از الزامات است که می توان از تجربه دیگر شهرهای داخل و خارج از کشور نیز بهره گرفت و متناسب با اقلیم فرهنگی و جغرافیایی منطقه، آنها را پیاده سازی کرد.

در این زمینه یادداشت زیر که چندی پیش در نذیر کرمان نوشته شد، مجدد توصیه می شود:

• پیاده‌راه شد اما زنده نشد