چالشی به نام انتخاب تکنولوژی و تعیین حداقل ظرفیت اقتصادی در تولیدات فلزی/ ذخیره۱۷ میلیارد تنی مس در ایران

صنعت مس سهم عمده‌ای در اقتصاد جهانی دارد و مس چیزی بیش از یک فلز استخراج شده است که باعث ایجاد شغل و ارتقای سطح زندگی بالاتر می‌شود به‌طوری‌که یک تن مس، عملکردی را برای ۴۰ خودرو به ارمغان آورده، ۱۰۰ هزار تلفن همراه را تغذیه، ۴۰۰ رایانه را قادر به کار و برق را در ۳۰ خانه توزیع می‌کند.

توانایی مس برای بازیافت بی‌نهایت بدون از دست دادن خواص خود به کاهش ضایعات جهانی کمک می‌کند و به‌طور متوسط، محصولات مسی حاوی ۳۵ درصد محتوای بازیافتی هستند و سالانه ۹ میلیون تن مس بازیافت می‌شود.

ایران با تولید ۳۰۲ هزار تن مس پالایش‌شده (کاتد) جایگاه ۱۷ دنیا با ۱.۲ درصد از تولید و جایگاه ۶ در آسیا با تولید ۲.۱ از تولید را دارا است. شرکت ملی صنایع ایران در سال ۱۳۹۹، ۲۸۰ هزار تن تولید کاتد داشته است که بخش عمده از تولیدات کشور است.

بهروز رحمتی معاون توسعه و اکتشافات شرکت ملی مس در گفتگو با “فت فتو” در خصوص میزان مس تولیدی در کشور گفت: حجم ذخایر زمین‌شناسی شرکت مس بالغ بر ۱۷ میلیارد تن برآورد شده است که از این مقدار حدود ۸ میلیارد تن آن قابلیت معدنکاری و تولید کنسانتره مس را دارد.

جمع ذخایر مس ایران به ۱۷ میلیارد تن رسیده است

وی تاکید کرد: طی پانزده سال گذشته مجموع کل ذخایر شرکت کمتر از ۲ میلیارد تن بوده و این در حالی است که طی دو سال گذشته با رشد اکتشافاتی که صورت گرفته است جمع ذخایر مس به ۱۷ میلیارد تن رسیده است و در سال آینده شاهد اعداد بالای ۲۰ میلیارد تن نیز خواهیم بود.

رحمتی اذعان کرد: مفهوم اقتصادی نشان می دهد که شرکت ملی صنایع مس ایران به‌تنهایی قادر است یک میلیون تن مس محتوی و یا مس کاتدی تولید کند که در حال حاضر قیمت جهانی آن بیش از ۱۰ هزار دلار است.

وی با اشاره به اینکه حجم مس محتوی خالص شرکت بالغ بر ۴۶ میلیون تن است، افزود: با این میزان ذخیره مس محتوی، شرکت پتانسیل ایجاد بیش از ۱۰ میلیارد دلار نه تنها برای سهامداران مس بلکه برای کل مردم ایران درآمدزایی کند و برای بیش از ۵۰ هزار نفر اشتغال‌زایی کند.

معاون توسعه و اکتشافات شرکت ملی مس تصریح کرد: تولید، ایجاد سود، برکت پایدار، اشتغال‌زایی و توسعه عدالت اجتماعی در اقصی نقاط کشور از رویکردهایی است که ما توان تحقق آن‌ها را داریم زیرا معادن مس در اقصی نقاط کشور پراکنده شده اند.

رحمتی تاکید کرد : یکی از مشکلاتی که ما نه‌تنها در حوزه مس بلکه در حوزه تمام فلزات با آن روبه‌رو هستیم انتخاب تکنولوژی و تعیین حداقل ظرفیت اقتصادی است.

شرکت ملی صنایع مس هم در سال ۲۰۰۰ از تکنولوژی «فلش» به‌عنوان تکنولوژی برتر استفاده کرد

وی با بیان اینکه در حوزه ذوب مس تکنولوژی‌های مختلفی وجود دارد، اظهار کرد: سهم تکنولوژی‌های چینی در سال ۲۰۰۰ صفر بوده و عمده تولید در این سال‌ها از روش «فلش» بوده است، شرکت ملی صنایع مس هم در آن دهه از تکنولوژی «فلش» به‌عنوان تکنولوژی برتر استفاده کرد ولی امروز و در دو دهه اخیر تکنولوژی‌های چینی در حوزه ذوب توانستند سهم قابل توجهی از تولید مس دنیا را به خود اختصاص دهند.

به زودی برترین تکنولوژی‌های ذوب متعلق به چین خواهد بود

معاون توسعه و اکتشافات شرکت ملی مس افزود: در حوزه مس بدون شک برترین تکنولوژی‌های ذوب در شرایط فعلی و آینده متعلق به چین خواهد بود که همزمان کمترین هزینه سرمایه‌گذاری (CAPEX)، هزینه عملیاتی (OPEX)، بهترین پارامترهای متالورژیکی و مناسبترین شرایط زیست محیطی  را به خود اختصاص داده اند.

رحمتی گفت: بدون شک برای ظرفیت‌های پایین حدود ۱۰۰ تا ۳۰۰ هزارتن در سال، سرور تمام تکنولوژی‌های ذوب جهان متعلق به تکنولوژی چینی‌ (DSB,SKS, SLS+SLCR) است اما برای ظرفیت‌های بالای ۳۰۰ تا ۵۰۰ هزار تن هنوز تکنولوژی‌ای خلق نشده است که بتواند جای «دبل فلش» را بگیرد.

وی تصریح کرد: ما در مجتمع مس سرچشمه مجموعاً ۱۳ تجهیز و در خاتون‌آباد ۷ تجهیز داریم که در مجموع با حدود ۲۰ تجهیز ۳۰۰ تا ۴۰۰ هزارتن مس در سال می‌توانیم تولید کنیم؛ اما امروز تیپیکال دنیا این است که با ۵ تجهیز می‌توان ۴۰۰ تا ۵۰۰ هزار تن مس در سال تولید نمود که در روند کاهش هزینه‌ها و افزایش بهره‌وری نیز بسیار تاثیرگذار خواهد بود.

تکنولوژی‌های چینی به لحاظ کمترین هزینه سرمایه‌گذاری بهترین شرایط را دارند

رحمتی با بیان اینکه بدون شک تکنولوژی‌های چینی به لحاظ کمترین هزینه سرمایه‌گذاری بهترین شرایط را دارند، افزود: هزینه سرمایه‌گذاری را یک‌بار پرداخت می‌کنیم؛ اما هزینه عملیاتی باید برای ده‌ها سال و از جیب مردم و سهامداران پرداخت شود از این رو انتخاب تکنولوژی و تعیین حداقل ظرفیت تولید از اهمیت بسیاری برخوردار است.

معاون توسعه و اکتشافات شرکت مس گفت: در حوزه فراوری و تولید کنسانتره مس نیز، انتخاب حداقل ظرفیت تولید ۷ میلیون یا ۱۴ میلیون تنی کنسانتره مس تفاوت زیادی دارد، به نحوی که اگر بجای ۲ واحد ۷ میلیون تنی یک واحد ۱۴ میلیون تنی احداث گردد، ده‌ها درصد در هزینه سرمایه‌گذاری و هزینه عملیاتی صرفه‌جویی می شود.

رحمتی تصریح کرد: چنانچه هزینه سرمایه‌گذاری یک واحد ۱۴ میلیون تنی کنسانتره مس در حدود ۴۰۰ میلیون دلار باشد در مقایسه با دو واحد ۷ میلیون تنی در حدود ۶۰۰ میلیون دلار است، در حوزه ذوب نیز، هزینه اولیه سرمایه گذاری یک کارخانه ۲۰۰ هزار تنی با هزینه سرمایه گذاری یک واحد ۴۰۰ هزار تنی (دبل فلش)، ممکن است تنها در حدود ۱۰ درصد تغییر کند. 

وی افزود: انتخاب نوع تکنولوژی و تعیین حداقل ظرفیت در صنایع فلزات غیرآهنی و همچنین  در حوزه فولاد بسیار کلیدی است اما متاسفانه در عمده صنایع مذکور در کشور مغفول مانده است از جمله صنایع آلومینیوم، فولاد، سرب و روی، مس و … . به طور مثال در حوزه فولاد در کشور چین ده سال است که اگر ظرفیت تولید شرکت جدیدی پایین‌تر از ۱۰ میلیون تن باشد صدور مجوز احداث به آن شرکت داده نمی‌شود اما در ایران ۸ طرح کمتر از ۱ میلیون تنی را در یک دهه گذشته عملیاتی کرده ایم.

معاون توسعه و اکتشافات شرکت  مس تاکید کرد: معتقدم صنعتی مانند صنعت مس که برای حدود یک قرن ذخیره معدنی دارد و در مقایسه با سایر فلزات از بالاترین حاشیه سود برخوردار  است باید اولویت دولت ها برای توسعه  انتخاب نوع تکنولوژی باشد.

شرکت مس توان تولید از ۲۸۰ هزار تن به بیش از یک میلیون تن را دارد

رحمتی گفت: شرکت مس می‌تواند به‌راحتی تولید خود را از ۲۸۰ هزار تن به بیش از یک میلیون تن و فروش آن را از ۲ میلیارد دلار به بیش از ۱۰ میلیون دلار برساند.

معاون توسعه و اکتشافات شرکت مس در پایان خاطر نشان کرد: ما همه بسترهای لازم را برای توسعه صنعت مس داریم از این رو توسعه پایدار صنعت مس به عنوان برترین صنعت قرن ۲۱ در حوزه فلزات غیرآهنی می تواند بالاترین برکت پایدار اقتصادی را ایجاد کند.

انتهای پیام/ طهماسبی