موزه ای از هنرهای بدیع و جذاب معماری در مساجد کرمان/ وجود اولین مسجد تاریخ اسلام ایرانی در دیار کریمان

بدون شک مساجد نقش بسیار ارزشمندی در تحکیم و بنیان هر جامعه دارد. مکانی که با حضور در آن می‌توان به قدرت مطلق خدا تکیه و با امید و توکل به باری تعالی مسیر رشد و کمال را طی کرد. استان کرمان که از آن به عنوان پهناورترین استان کشور یاد می شود در کنار ظرفیت غنی آثار و ابنیه تاریخی دارای مساجد متعددی است که بسیاری از آنها دارای سابقه تاریخی هستند.

اگر به کرمان سفر کرده باشید، مطمئنا یکی از مقاصد گردشگری شما مساجد تاریخی جامع و مسجد امام خمینی(ره) خواهد بود. مساجدی که تلخی و شیرینی های بسیاری را در دوران مختلف دیده اند. البته مساجد تاریخی کرمان تنها به این دو مسجد ختم نمی شود.

سید محمد علی گلاب زاده در گفتگو با فت فتو؛ در خصوص قدمت مساجد استان کرمان گفت: به باوری بسیاری از تاریخ نگاران اولین مسجد تاریخ اسلام در ایران  یا حداقل دومین مسجد تاریخ اسلام در ایران در استان کرمان ساخته شده این افتخار و بالندگی را مردم کرمان همواره برای خودشان مأخوذ داشته و خواهند داشت.

این تاریخ شناس کرمانی ضمن اشاره به مطلب فوق و بیان اینکه این مسجد تاریخی مسجد پیامبر اکرم(ص) در شهرستان بم است، عنوان کرد: این مسجد توسط عبدالله ابن عامر پسر خاله خلیفه وقت ساخته شد که این فرد با پیامبر اسلام(ص) خویشاوندی داشت؛ این مسجد در سال های ۲۰ تا ۳۰ هجری قمری در شهرستان بم بنا شد و عده ای متعقد هستند که این مسجد، اولین مسجد اسلام و برخی دیگر معتقد هستند که دومین مسجد اسلام در ایران بوده است.

گلاب زاده با بیان اینکه به دنبال ساخت مسجد پیامبر اکرم(ص) در بم، مساجد مختلفی در شهرهای گوناگون کرمان ساخته شده، اظهار کرد: گفته شده است که مسجد گل مشکی یکی از ابتدایی ترین مساجدی است که در شهر کرمان ساخته شده است و بعد از آن مسجد امام خمینی(ره) که مسجد ملک گفته می شود در اوایل قرن پنجم هجری قمری به وسیله ملک توران شاه سلجوقی ساخته شده است و  معتقدم این مسجد نشان از روشنایی تفکر و اندیشه ملک توران شاه داشت.

این تاریخ شناس کرمانی بیان کرد: هر یک از حاکمان، بزرگان و شخصیت های که می خواستند کار خیر انجام دهند، در کنار کارهای خود، یک مسجد نیز می ساختند؛ به عنوان مثال وکیل الملک حمام، بازار، کاروانسرا ساخت و در کنار آنها مسجد نیز ساخت که این مسجد در قیصریه کرمان فعال است.

وی ادامه داد: گنجعلیخان نیز در کنار ساخت حمام، بازار، کاروانسرا، ضرابخانه، آب انبار یک مسجد ساخت که اگر چه این مسجد جنبه خصوصی داشت اما به نظر می رسد که این مسجد جزو لاینفک کارهای خیر بوده است که حاکمان و کسانی که صاحب تمکن بوده اند در کرمان مد نظر داشته اند.

مسجد گنجعلی‌خان، در ضلع شمال شرقی میدان گنجعلی‌خان و در کنار مدرسه گنجعلی خان واقع شده که حدود سال ۱۰۰۷ هجری قمری توسط گنجعلی‌خان حاکم منصوب شاه عباس صفوی ساخته شده‌است. این مسجد در واقع محل عبادت حاکم کرمان و به روایتی دیگر مسجد، مدرسه گنجعلی‌خان بوده‌است.

تزیینات منحصر به فرد این مسجد، موزه ای از هنرهای بدیع و جذاب معماری را به نمایش گذاشته است شاید در نگاه اول، ابعاد کوچک این مسجد باشد که تعجب را در نگاه هر بیننده ای ایجاد می کند و تزیینات، گچبری، کاشی کاری و خطاطی های بی نظیر این مسجد تماشاگر را به خود جلب می کند.

محمد معمار، معمار مسجد گنجعلیخان بود و او برای آنکه نشان دهد همواره در قالب بزرگی نمی توان زیبایی ها را به تصویر کشید و می شود در قالب یک مجموعه کوچک هم زیبایی ها را ترسیم و به تاریخ عرضه کرد این مسجد را با این وسعت کوچک بنا کرد.

انتهای پیام/م