ظرفیت فوق‌العاده ادبیات کودک و نوجوان در استان کرمان

کارشناس مسئول آفرینش‌های ادبی کانون پرورش فکری کودکان و نوجوانان استان کرمان ادامه داد: همه موارد عنوان شده را می‌توانیم به دو بخش دسته‌بندی کنیم، یک دسته کتاب‌ها، نوشته‌ها و سروده‌هایی که به طور مشخص و ابتدا برای کودک و نوجوان با توجه به نیاز و کیفیت ذهنی آن‌ها آفریده می‌شود و دسته دوم، کتاب‌ها، نوشته‌ها و سروده‌هایی که برای کودک آفریده نشده‌اند اما به دلیل کیفیت خاصشان برای آن‌ها مناسب هستند.

این نویسنده حوزه کودک و نوجوان کرمانی ابراز کرد: اگر به ادبیات کودک و نوجوان در جهان نگاه کنیم به ویژه در سده گذشته تقریبا از قرن هجدهم در اروپا و آمریکا و طی دهه‌های اخیر در بسیاری از کشورهای جهان ادبیات کودک و نوجوان صاحب یک هویت و جایگاه ویژه شده است و به عنوان یک بخش مستقل از ادبیات هر روز گسترده‌تر و قوی‌تر

می‌شود.
 

شعر بخش مهمی از ادبیات کودک و نوجوان بعد از دوران مشروطه است

وی افزود: در ایران کتاب‌هایی از جمله اندرزنامه نوشته شده است که این کتب ویژه شاهزادگان و امیرزادگان بود اما ادبیات جدید تخصصی کودک و نوجوان پیش از جنبش مشروطه‌خواهی شکل گرفت که در ابتدا ادبیات تعلیمی و آموزشی بود و به عنوان یکی از شاخه‌های ادبیات کودک در ایران پیدا و شروع به رشد کرد و بعد از آن شعرهایی منتشر شد که کودک را به صورت مستقیم به تمیز بودن، خواندن نماز و کارهای دیگر تشویق می‌کرد.

یاوری اظهار کرد: در ادامه آثار نویسندگان خارجی در حوزه کودک و نوجوان ترجمه و کنب مصور منتشر شد و پس از آن رشد ادبیات تخیلی و هنری را در ایران شاهد هستیم که این موضوع به دوره‌های نزدیک‌تر تعلق دارد.

کارشناس مسئول آفرینش‌های ادبی کانون پرورش فکری کودکان و نوجوانان استان کرمان ادامه داد: شعر بخش مهمی از ادبیات کودک و نوجوان بعد از دوران مشروطه است و از دهه‌های ۵۰ و ۶۰ سرعت چشم‌گیری در ایران پیدا کرده است و در سه دهه اخیر ادبیات کودک و نوجوان در ایران به مراحل بالایی از رشد رسیده است و برخی از نویسندگان و تصویرگران کتاب‌های کودک و نوجوان در عرصه‌های رقابت جهانی افتخارات زیادی را به دست آوردند.

به چه موضوعاتی در حوزه ادبیات کودک و نوجوان باید توجه شود؟

این نویسنده حوزه کودک و نوجوان

کرمانی با بیان این‌که نخستین ویژگی ادبیات کودک و نوجوان پویایی، رشد و گستردگی آن است، ابراز کرد: در سال‌های اخیر دایره ادبیات کودک و نوجوان گسترده‌تر شده و اخیرا کتبی برای نوزادان و حتی جنین‌هایی که در شکم مادر است تأالیف و منتشر می‌شود که این کتب می‌تواند تأثیرگذار باشد.

وی تصریح کرد: اتفاق خوبی که در سال‌های اخیر در بحث ادبیات کودک و نوجوان رخ داده، این است که به شکل علمی در این زمنیه ورود شده است و تعدادی از دانشگاه‌های کشور تا مقطع کارشناسی ارشد رشته ادبیات کودک و نوجوان را ارائه داده‌اند و سمینارهای مختلف با این موضوع برگزار می‌شود.

یاوری گفت: موضوعات ادبیات کودک و نوجوان گسترده‌ای است و بدیهی است که هر موضوعی نمی‌تواند مناسب ادبیات کودک و نوجوان باشد؛ موضوعاتی مانند دنیای کودک، عواطف کودک، احساس، اندیشه‌ها، تلخی‌ها و شادی‌ها و غیره می‌تواند جز موضوعات اصلی ادبیات کودک و نوجوان باشد و البته دو عامل عمده و مهم در موضوع ادبیات کودک و نوجوان داریم که این حوزه را محدود می‌کند که یک مسئله ساختار ذهنی کودک و ویژگی‌های روان‌شناختی است و موضوع دیگر تجربه کودک از زندگی است به این معنی که هر چه سن کودک کمتر باشد این محدودیت‌ها بیشتر می‌شود و هر چه سن کودک بالاتر می‌رود این حلقه موضوعی می‌تواند گسترده‌تر باشد.

در استان کرمان ظرفیت فوق‌العاده در حوزه ادبیات کودک و نوجوان وجود

دارد

کارشناس مسئول آفرینش‌های ادبی کانون پرورش فکری کودکان و نوجوانان استان کرمان افزود: بنابراین موضوعی که برای کودک و نوجوان انتخاب می‌کنیم باید رابطه مستقیمی با سن کودک و نوجوان داشته باشد، به عنوان مثال شاعران و نویسندگان برای کودکان پیش از دبستان به موضوعاتی می‌پردازند که ملموس‌تر هستند و هر چه سن کودک بیشتر می‌شود به دلیل بلوغ تفکر به ویژه آستانه نوجوانی موضوعات می‌تواند گسترده‌تر باشد.

 این نویسنده حوزه کودک و نوجوان کرمانی ابراز کرد: باید دقت داشته باشیم که موضوعات عاشقانه مناسب کودک و نوجوان نیست اما در دوره نوجوانی می‌توانیم به آن‌ها بپردازیم؛ اما عشق انسان به گیاه، عشق انسان به حیوان، عشق انسان به میهن، عشق انسان به بزرگ‌ترها می‌تواند حتی درسی برای کودک و نوجوان باشد.

وی بیان کرد: در استان کرمان ظرفیت فوق‌العاده در حوزه ادبیات کودک و نوجوان وجود دارد و تعداد قابل توجه‌ای از نویسندگان کودک و نوجوان در حال حاضر اصالتا کرمانی هستند، هوشنگ مرادی کرمانی که در روستای سیرچ زاده شده، یکی از مهم‌ترین نویسندگان حوزه ادبیات کودک و نوجوان است، داستان‌هایی همانند قصه‌های مجید، مهمان مامان و غیره را نوشته‌ است، افسانه شعبان‌نژاد از شهداد در عرصه ادبیات کودک و نوجوان به جامعه ادبی کشور و جهان معرفی شده است.

عدم وجود ناشر تخصصی کودک و نوجوان در استان کرمان

یاوری افزود: عطیه مرکزی یکی از تصویرگران برجسته

این حوزه و اهل کرمان است و همچنین در حال حاضر بنده با بسیاری از شاعران و نویسندگان بسیاری آشنا هستم و می‌شناسم که در زمینه ادبیات کودک و نوجوان فعال هستند، اما با توجه به عدم حمایت مادی و معنوی که از آن‌ها می‌شود، مجبور هستند بسیاری اوقات با صرف هزینه‌های گزاف در دوره‌های آموزشی تهران شرکت کنند و یا تلاش کنند کتب خود را توسط ناشرین در پایتخت به چاپ برسانند.

کارشناس مسئول آفرینش‌های ادبی کانون پرورش فکری کودکان و نوجوانان استان کرمان ضمن اشاره به مطلب فوق تأکید کرد: ما در سطح استان ناشر تخصصی کودک و نوجوان نداریم و اخیرا تنها مجتمع گُل‌گهر سیرجان و موسسه فرهنگی و هنری معراج اندیشه پای کار آمده است و البته کانون پرورش فکری کودکان و نوجوانان سال‌ها در این زمینه فعالیت دارد و امیدواریم عزم استانی در این زمینه شکل گیرد و شاهد درخشش افرادی دیگر در این حوزه باشیم.

این نویسنده حوزه کودک و نوجوان کرمانی عنوان کرد: در حال حاضر ادبیات کودک و نوجوان هم باید به جنبه‌های آموزشی بپردازد و هم جنبه‌های سرگرم‌کننده را مد نظر قرار دهد و پرداختن به این عرصه بسیار مهم است.

وی اظهار کرد: شاعران و نویسندگان این حوزه هر روز تلاش‌های بیشتر می‌کنند تا پیوند این عرصه را عمیق‌تر و هوشمندانه‌تر کنند اما هنوز به آن جایگاه اصلی نرسیده و احتیاج دارد بیش از پیش به این عرصه توجه شود.

یاوری خاطرنشان کرد: کتاب کودک و نوجوان به یک کالای لوکس و گران‌قیمت تبدیل شده است و این در حالی است که اگر کودک و نوجوان ما کتاب خوب بخواند و این هنر در سبد زندگی‌شان جریان داشته باشد، آینده روشن‌تری در انتظار آنان خواهد بود.

انتهای خبر/م