زیر و بم فرآیند برگزاری انتخابات در کرمان

دستگاه‌ها و نهادهای متعددی در امر برگزاری انتخابات دخیل هستند که یکی از این نهادها دفاتر نظارت شورای نگهبان در سطح استان‌هاست؛ باتوجه‌به اهمیت این نهاد اجرایی گفتگویی با منصور ذوالعلی رئیس دفتر نظارت شورای نگهبان در استان کرمان داشته‌ایم که مشروح آن را در گزارش زیر می‌خوانید.
 

نذیر کرمان: روند فعالیت هیات‌ها نظارت استان کرمان در دور اول انتخابات چهاردهمین دوره ریاست جمهوری چگونه بود و چه اقداماتی برای دور دوم انتخابات در نظر گرفته شده است؟

ذوالعلی: باتوجه‌به الزام و ضرورتی که پس از شهادت آیت‌الله رئیسی به‌وجود آمد، فرایندی که قرار بوده در بازه زمانی ۱۰ ماهه و تا خردادماه سال آینده شروع و با انتخاب ریاست جمهوری به‌پایان برسد، در یک بازه زمانی ۴۰ روزه تمامی عوامل اجرایی و نظارتی ملزم شدند، انتخابات چهاردهمین دوره ریاست جمهوری را برگزار کنند.

فرایند و برنامه انتخابات تعریف شد و طبق آنچه که ستاد انخابات کشور اعلام کرده بود، همه مراحل در استان با تلاشی که ستاد انتخابات استان به‌عمل آورد و هماهنگی که با شبکه نظارتی و هیات نظارت استان داشت، به‌خوبی انجام شد، تا روز جمعه هشتم تیرماه که مرحله اول برگزار شد و نهایتاً طبق قانون باتوجه‌به اینکه هیچ‌یک از نامزدهای ریاست جمهوری حائز اکثریت آرا نشدند، این انتخابات به مرحله دوم کشیده شد.

در مرحله اول انتخابات در سطح استان، بر اساس تحلیل و بررسی انجام شده، کار هم از نظر امنیتی و هم از نظر سلامت انتخابات به‌خوبی انجام شد و سطح استان از نظر مشارکت قابل قبول بوده است. همچنین آمادگی شبکه نظارت استان برای مرحله دوم انتخابات پانزدهم تیرماه در حد خیلی خوب ارزیابی می‌شود. هیات‌های نظارت در سطح استان و شهرستان‌ها آمادگی کامل دارند و وظایف مربوط به خود را به‌خوبی انجام خواهند داد و بر همه فرایندهای انخاباتی اشراف دارند.

طبق آنچه که در اصل ۹۹ قانون اساسی آمده است و شورای نگبان و زیرمجموعه‌های آن را به این مهم مکلف کرده است که نظارت به‌صورت عام و در همه مراحل باشد. بنابراین با هماهنگی به‌عمل آمده در ستاد انتخابات استان، در سطح فرمانداری‌ها و بخشداری‌ها این تعامل برقرار است و ما در قالب‌های مختلف ناظر، سرناظر، ناظر مسئول و هیات نظارت، حدود ۹ هزار نفر را محیا کرده‌ایم و آموزش لازم در سطح استان داده شده است. همچنین آخرین تأکیدات در خصوص بی‌طرفی، صیانت و پاسداری از آرا مردم که به‌عنوان حق‌الناس شناخته می‌شود، بیان شده است.

نذیر کرمان: چرا مقوله انتخابات مهم است و این امهم سیاسی چه آثار و کارکردهایی برای کشور دارد؟

ذوالعلی: انتخابات، فرصتی بی‌نظیر برای مردم است تا نظر خود را در خصوص شیوه حکومت و مدیریت کلان نظام ابراز کنند و چنانچه نسبت به آن نارضایتی دارند، کسی یا گروهی که باکفایت‌تر و اصلح‌تر می‌دانند را انتخاب کنند. در واقع انتخابات فرصتی است برای تک‌تک مردم که آن چیزی را اگر خودشان در جایگاه ریاست جمهوری قرار می‌گرفتند، دوست داشتند اجرا شود و به ‌نفع منافع ملی کشور می‌دانستند، شیوه و نوع آن را به اشتراک بگذارند و با آرا خود، فرد منتخب خود را در جهت بهبود شرایط و اصلاح و تکامل قوانین و اجرای قوانین انتخاب کنند.

انتخابات عالی‌ترین مظهر حضور مردم در عرصه سیاسی است و مهم‌ترین مجرای تحقق حاکمیت مردم است. به‌ویژه در کشور ما که نظام مردم سالار است، نظامی که مردم خودشان برای سرنوشت خود تصمیم‌گیری می‌کنند، بنابراین حکومتی که پاسخگو در برابر مردم است و طبق آنچه که از آیات قرآن و آموزه‌های دینی بر می‌آید به آن مشروعیت می‌دهند تا امور اجتماعی، ملی و داخلی کشور را پیش ببرد.

یکی از مهم‌ترین کارکرهای انتخابات، قاعده‌مند کردن انتقال قدرت سیاسی از گروهی به گروه دیگر است. انتخابات گروه‌هایی که برای رقابت و به‌دست گرفتن قدرت سیاسی تلاش می‌کنند تأیید و یا رد می‌کند و به این صورت که تضمین می‌دهد که بهترین روشی که معرفی می‌شود و مردم در مراحل تحقیقاتی خود مد نظر دارند، بهترین شیوه را با تأیید کردن خودشان و با رای دادن به کاندید مورد نظر و یا با رد کردن رای دادن به فرد رقیب، مشخص می‌کند که موجب جابه‌جایی و چرخش نخبگان،کارشناسان و مدیران در سطوح مختلف برای تغییر،تحول و پویایی در جامعه می‌شود و از راکد ماندن و ایستایی و در جا زدن جلوگیری می‌کند.

مشارکت‌آمیز و رقابتی بودن انتخابات، احساس مسئولیت نظام را در مقابل جامعه افزایش می‌دهد و همچنین این مهم، افزایش آگاهی‌های سیاسی و اجتماعی را در جامعه در پی دارد. در انتخابات مردم با حقوق خود بیشتر آشنا می‌شوند و توطئه‌های دشمنان را خنثی می‌کنند؛ چراکه دشمنان هر زمان که مردم ما در انتخابات حضور فعال داشته‌اند و در موضع انفعالی و دفاعی قرار گرفته‌اند، از مواضع خود کوتاه آمده‌اند.

نذیر کرمان: چرا مشارکت در امر انتخابات مهم است و عدم مشارکت در این امر خطیر چه خسارت‌هایی را به‌دنبال خواهد داشت؟

ذوالعلی: اگر زیان‌ها و عدم حضور مردم در انتخابات و مشارکت سیاسی را بررسی کنیم، بهتر می‌توانیم فواید و نقش مشارکت را برای مردم تبیین کنیم. خسارت‌های ناشی از عدم مشارکت در سه بُعد کوتاه مدت، میان مدت و بلند مدت خود را نشان می‌دهد. در عرصه کوتاه مدت اگر مشارکتی صورت نگیرد و مشارکت پایین باشد، در مشروعیت انتخابات، از سوی برخی جریان‌های داخلی و خارجی شبهه ایجاد می‌شود و این حضور ضعیف را ابه معنی جنبه اعتراضی مدنی و اجتماعی می‌دانند که با مشارکت نکردن خود مردم نشان می‌دهند و نارضایتی که در جامعه وجود دارد و در برخی از مواقع اجتناب‌ناپذیر است، آثاری را در جامعه بر جای می‌گذارد و نارضایتی‌های مقطعی را ایجاد می‌کند، اما این به‌معنی پشت کردن مردم به نظام اسلامی، آرمان‌ها و ارزش‌های جمهوری اسلامی که امام راحل در بدو پیروزی انقلاب اسلامی مطرح کردند، نیست.

عدم مشارکت، برخی خسارت‌های میان مدت مانند خسارت‌های اجتماعی دارد. شکل‌گیری و تقویت حس بی‌اعتمادی به ساز و کارهای مردم سالاری دینی و بی‌تفاوتی و حساسیت نداشتن نسبت به سرنوشت جامعه در این بُعد مطرح می‌شود. برخی خسارت‌های فرهنگی در این بُعد مانند از بین رفتن تکثر نگاه‌ها، اینکه ما به احزاب و دیدگاه‌های مختلف به‌عنوان عامل ثبات و مقاوم در مقابل تغییر نگاه کنیم و این مسئله باعث می‌شود در میان مدت آسیب ایجاد کند. آسیب در چرخه مطالبه‌گری عمومی  به‌معنی این است که اگر مردم خودشان را از مشارکت و رای دادن به نظام محروم کنند، از مطالبه‌گری و خواستن احقاق حق و وعده‌هایی که مسئولان داده‌اند، باز می‌مانند و این یکی از خسارات میان مدتی است ک در صوت عدم مشارکت رخ می‌دهد.

در بلند مدت هم ممکن است القا ناکارآمدی نظام و القا این موضع که اساساً مشکلات و ناکارآمدی‌های موجود سیستمی و لاینحل است و نظام در یک بن‌بست قرار گرفته در بین دشمنان و عواملی که در داخل کشور از ترفندها و هجمه‌های دشمن حمایت می‌کنند، القا شود. مسلماً القا نبود آزادی و حق اعتراض هم در کشور در صورتی که مردم مشارکت نداشته باشند، به‌وجود می‌آید و در عرصه بین‌المللی هم قطعاً در دستگاه محاسباتی دشمنان عدم مشارکت تأثیر می‌گذارد و آنان عدم حضور را پای ضعف نظام و بدون پشتوانه مردمی می‌دانند و حملات و هجمه‌ها و تحریم‌های خود را گسترش می‌دهند و این مسئله آسیبی به قدرت نرم جمهوری اسلامی است که طی ۴۵ سال به‌دست آورده است.

شاید عده‌ای فکر کنند که با عدم مشارکت باعث نرمش نظام می‌شوند و جبهه استکبار شاید با عدم حضور و مشارکت آن‌ها نیم‌نگاهی به کشور داشته باشد، این‌گونه نیست چراکه فشارهای بین‌المللی در این صورت بیشتر می‌شود.

نذیر کرمان: معیارهای اصلح‌گزینی از نگاه امام خمینی(ره) و مقام معظم رهبری را تشریح کنید؟

ذوالعلی: معیارهای انتخاب اصلح، دلایل انتخاب یک فکر، فرد و دیدگاه است و اولویت رای دادن به آن فکر و دیدگاه و مسلماً آنچه که در نظام جمهوری اسلامی یک اصل است، پایبندی به ارزش‌ها، آرمان‌ها و آموزه‌های دین مبین اسلام است. یکی از اولویت‌های اصلح‌گزینی قاعده نفی سبیل یعنی تن ندادن به سلطه و برتری بیگانگان است و مسلماً آنچه که مقام معظم رهبری و حضرت امام راحل به کرات در طی سال‌ها و در زمان‌های قبل از انتخابات بیان کردند، کسانی که ستایش‌گر فرهنگ غیرتوحیدی و استکباری هستند و ستایش‌گر غرب، مظاهر و جلوه‌های ظاهری غرب هستند، نمی‌توانند اصول و دستورات اسلامی را اجرا کنند بنابراین باید فردی که به‌عنوان رئیس جمهور اسلامی ایران انتخاب می‌شود، دشمن‌ستیز باشد و ستاینده فرهنگ دشمن نباشد که این مهم به‌معنای تعامل عزتمند و پویا در راستای حفظ منافع و منابع جمهوری اسلامی ایران است.  

از دیگر معیارهای اصلح‌گزینی این است که فرد اصلح باید دارای روحیه تعبد، جهادی، انقلابی، بن‌بست‌شکنی، شجاعت، ایستادگی و نترسیدن از هجمه‌های دشمنان و در عین حال متواضع در برابر مردم، ساده‌زیست، آنچه که در آموزه‌های دینی و در توصیه‌هایی که امام علی علیه‌السلام به کارگزاران خود دارند، در کنار مردم بودن، شناخت اولویت‌ها، طرفدار محرومان بودن، زندگی غیراشرافی و در سطح پایین‌ترین طبقه مردم، داشتن دغدغه‌های ارزشی و انقلابی، سست عنصر نبودن، وا ندادن در مقابل مشکلاتی که به‌وجود می‌آید، باشد.

انتهای خبر/م