رصد هوشمند؛ کلید عدالت مالیاتی

مجید گودرزی، مدرس مدیریت مالی و کارشناس اقتصادی نیز اظهار داشت: مالیات در تمام کشورها به‌ عنوان یکی از منابع اصلی درآمدهای دولت شناخته می‌شود اما در ایران به دلیل نبود زیرساخت‌های کافی، فرار مالیاتی به میزان بیشتری نسبت به دریافت مالیات مشاهده می‌شود که پذیرفتنی نیست. وی تأکید کرد: بسیاری از آگهی‌ها در پلتفرم‌های داخلی جعلی و غیرواقعی است و پیشنهاد شد این پلتفرم‌ها به سازمان امور مالیاتی متصل شوند تا هرگونه پیشنهاد قیمت به ‌عنوان خوداظهاری در دفاتر سازمان امور مالیاتی ثبت شود.

گودرزی افزود: برخی از این پلتفرم‌ها درآمدهای بسیار زیادی دارند و به دلیل نبود زیرساخت‌های مناسب نتوانسته‌ایم مالیات کافی از آنها دریافت کنیم. این در حالی است که درآمد کارگرانی که با سختی ۸ ساعت در روز کار می‌کنند، به ‌طور معمول زیر خط فقر است و وقتی که درآمد آنها به بالای سالانه ۲۰۰ میلیون تومان می‌رسد، مشمول مالیات می‌شوند اما همچنان معافیت‌هایی برای درآمدهای تا سقف ۳۵ میلیارد تومان اعمال می‌شود که نادرست است.

این مدرس مدیریت مالی تأکید کرد: تنظیمات مالیاتی باید به گونه‌ای انجام شود که اقتصاد کشور را بتوان مدیریت کرد. برای نمونه، زمانی که یک قرارداد منعقد می‌شود، مالیاتی به آن قرارداد تعلق می‌گیرد که از طریق سامانه‌های آنلاین قابل پرداخت است اما این سامانه‌ها باید به ‌گونه‌ای طراحی شوند که دولت بتواند اطلاعات مالیاتی را به‌ طور دقیق جمع‌آوری کند. سامانه‌هایی همچون سامانه خودنویس و سامانه کارتر در مسیر اجرایی قرار دارند تا پایگاه داده‌ای برای دولت ایجاد و در اجرای قوانین مالیاتی کمک کنند.

* چالش‌های رسیدن به عدالت مالیاتی

گودرزی خاطرنشان کرد: یکی از مشکلات اصلی دولت در حوزه مالیات بر خانه‌های خالی است، زیرا به دلیل دسترسی نداشتن به پایگاه داده‌های لازم، نتوانسته این قوانین را بدرستی اجرا کند. در بسیاری از کشورهای دنیا بخش املاک به‌ عنوان منبع اصلی برای اخذ مالیات شناخته می‌شود. مالیات بر سوداگری در بخش مسکن به‌ صورت تصاعدی افزایش می‌یابد تا افراد نتوانند براحتی در این بخش به سوداگری بپردازند و در نهایت مالیات‌های بیشتری دریافت شود.

وی تصریح کرد: بخش بزرگی از قراردادها به‌ صورت غیررسمی و قولنامه‌ای انجام می‌شده و دولت دسترسی به اطلاعات این قراردادها نداشته است که باعث شده بازار مسکن یکی از بهترین محل‌ها برای فرار مالیاتی باشد. سامانه‌های جدید در تلاشند دولت را در کنترل این بازار و اخذ مالیات از افرادی که به ‌طور معمول متواری هستند، یاری کنند.

گودرزی تأکید کرد: مالیات‌ها باید به ‌گونه‌ای تنظیم شود که عدالت مالیاتی برقرار شود. کارگرانی که زیر خط فقر هستند نباید تنها کسانی باشند که مالیات می‌دهند. باید از کسانی که دارای املاک و دارایی‌های زیاد هستند نیز مالیات گرفته شود.

* مجازات‌های سخت‌تر برای فرار مالیاتی

وی اشاره کرد: بسیاری از این سامانه‌ها تعیین‌کننده کف و سقف مالیات‌ها هستند. برای نمونه، در موضوع مالیات بر خانه‌های خالی، کف مالیات مشخص است اما سقف‌های مالیاتی برای سرمایه‌های بالا همچون ۳۵ میلیارد تومان معقول نیست و این وضعیت باید به‌ گونه‌ای اصلاح شود که افراد با درآمدهای متفاوت به‌ صورت تصاعدی مالیات بپردازند.

گودرزی در پایان خاطرنشان کرد: فرار مالیاتی در دنیا دیگر قابل قبول نیست و حتی جرائم مالیاتی در بسیاری از کشورها مجازات‌های سخت‌تری دارد. دولت باید از این تجربیات استفاده و سیستم مالیاتی کشور را به ‌گونه‌ای تنظیم کند که از فرار مالیاتی جلوگیری و عدالت مالیاتی برقرار شود.