جهان نقاشی‌هایم را از مینیاتور وام گرفته‌ام | اخبار فرهنگی کرمان

نذیر کرمان – گروه فرهنگ‌وهنر: «باغ اناری» عنوان نمایشگاهی است که علی خسروی نقاش و گرافیست کرمانی به تازگی گزیده‌ای از نقاشی‌های خود را در گالری سهراب (تهران) به نمایش گذاشته است.

این مجموعه ۵۲ نقاشی با تکنیک اکرولیک در ابعاد مختلف را در بر می‌گیرد که بزرگ‌ترین آن‌ها ۲۰۰ در ۱۵۰سانتی‌متر و کوچکترین اثر نیز ۷۰ در ۵۰ سانتی‌متر است.

خسروی دربارۀ آثار عرضه شده می‌گوید:«بیشتر نقاشی‌های این مجموعه را در یک سال اخیر کشیده‌ام و بقیۀ آثار نیز از دوران کرونا به این سو خلق شده‌اند. همۀ نقاشی‌های این مجموعه فیگور زنان است و عنوان این مجموعه را «مهربانوان خنیاگر» گذاشته‌ام».

به گزارش نذیر کرمان به‌نقل از خبرآنلاین،خسروی می‌گوید:«این زنان خنیاگر همگی نوازنده هستند و سازهای ایرانی می‌نوازند. آثار این مجموعه آناتومی دقیق یک انسان را ندارند و کشیدگی اندام‌ها تداعی‌کنندۀ وجود زنانه است. به غیر از ساز ایرانی،انار یکی از موتیف‌های تکرار شونده در این مجموعه است».

این هنرمند پیشکسوت ادامه می‌دهد:«شکل کار من در نقاشی،ساختمانش شبیه مینیاتور است،شبیه معماری است. از اول می‌دانم چه می‌خواهم بکشم و اجزای اثر چیست. مثل نقاشی آبستره در لحظه و با احساس نیست که کار پیش‌بینی‌نشده انجام شود. من تا حدود زیادی همان ابتدا می‌دانم سرانجام کار چگونه خواهد شد».

وی توضیح می‌دهد:«در حین کار کردن رنگ‌ها را تغییر می‌دهم،گاهی اوقات ترکیب‌بندی‌ها را تغییر می‌دهم و کل چارچوب را می‌دانم و حین اجرا تغییرات را اعمال می‌کنم که نوعی خلاقیت لحظه‌ای را وارد اثر می‌کند».

خسروی در ادامه می‌گوید:«من به نوعی جهان نقاشی‌هایم را از مینیاتور وام گرفته‌ام. حتی فرم اندام زنانی که به تصویر کشیده‌ام در جهان واقعی وجود ندارد،بدن‌های کشیده و نرم که حرکات موزنی دارند».

بر پایۀ این گزارش،چند تن از هنرمندان و پژوهشگران حوزۀ هنر نیز دربارۀ این آثار اظهار نظر کرده‌اند که می‌خوانیم.

نقاشی پناهگاه خسروی است

رضا هدایت از هنرمندان نقاش دربارۀ این آثار می‌گوید:«علی خسروی از هنرمندانی است که خودش را متعهد کرده تا نقاشی کند. نقاشی برای او پناهگاه است و از نقاشی کشیدن لذت می‌برد و آثاری خلق می‌کند که این حس و انرژی را به دیگران انتقال می‌دهد».

او می‌افزاید:«خسروی هنگام نقاشی فارغ از هر چیزی است که برای هنرمند قید و بند بوجود می‌آورد. او در روزگاری که کم نیستند هنرمندانی که نگاه به پسند بازار دارند،بی‌اعتنا فقط،نقاشی می‌کند».

به گفتۀ هدایت،شاعرانگی،آزادی و رهایی از ویژگی‌های آثار علی خسروی است. در نقاشی‌های او حس تعلیق موج می‌زند. فیگورهایی که خسروی می‌کشد آزادی خاصی دارند.

او می‌افزاید:«ریتم و موسیقی در آثار علی خسروی موج می‌زند و این ریتم موسیقی انرژی خاصی به فضا هدیه می‌دهد. به‌عنوان یک نقاش از آثار خسروی لذت می‌برم و در روزگار ما حضور هنرمندانی چون خسروی می‌تواند انرژی خاصی به فضاهای هنری ما تزریق کند».

 

فرم‌های خسروی در اوج رهایی هستند

عباس مشهدی‌زاده هنرمند مجسمه‌ساز دربارۀ نمایشگاه باغ اناری می‌گوید:«این نمایشگاه یکی از نمایشگاه‌های خوبی است که این روزها دیده‌ام و بی‌شک مخاطب به واسطه انرژی کارهای خسروی از تماشای آن‌ها لذت می‌برد».

او می‌افزاید:«خسروی هنرمند اندیشمند و صاحب دیدگاهی است و این موضوع در آثار او نمود پیدا می‌کند. او در طراحی دستی قویی دارد و این قدرت در عین حال نوعی رهایی به او هدیه می‌دهد. فرم‌هایی که او نقاشی می‌کند در اوج رهایی هستند».

این هنرمند پیشکسوت  ادامه می‌دهد:«خسروی در نقاشی به شیوۀ خاصی دست یافته است با این که او در طراحی و گرافیک جهان دیگری خلق می‌کند،اما حلقۀ ارتباطی عمیقی میان آثار او وجود دارد و بخشی از آن ناشی از شاعرانگی آثار اوست».

مشهدی‌زاده می‌افزاید:«سوژه‌هایی که خسروی برای خلق آثارش انتخاب می‌کند بسیار هوشمندانه هستند و این موضوع جای تبریک دارد. ‌امیدوارم در سال پیش رو شاهد نمایشگاه‌های دیگری از این هنرمند لطیف و عمیق باشیم و به زیبایی‌های جهان اضافه شود».

تلفیق توامان عشق و تنهایی

امیر سقراطی نقاش و پژوهشگر هنرهای تجسمی می‌گوید:«خسروی علاوه بر کار گرافیک و تصویرسازی،نقاش زبردستی هم هست و بسیاری از پوسترهای سینمایی که در دهه ۶۰ و ۷۰ خورشیدی خلق کرده را با نقاشی کشیده. پرتره‌های متعددی که برای روی جلد نشریات کشیده هم تبحر او را در نقاشی نشان می‌دهد».

او می‌افزاید:«خسروی در نقاشی‌هایش تلفیق توأمان عشق و تنهایی را به تماشا می‌گذارد. او در نقاشی‌های قبلی‌اش انسان را در ورطه‌های تنهایی به تصویر می‌کشید. اما انسان او در این فضای وهم‌آلود،سرگردان نیست،بلکه صبور و آرام به نظر می‌رسد. مانند نقاشی «باغ اناری» که زن در پیوند با طبیعتی زیبا،خموش و نظاره‌گر است».

این منتقد هنری ادامه می‌دهد:«اسامی ساده‌ای که خسروی برای بیشتر آثارش انتخاب می‌کند به بیننده کمک می‌کند تا سر نخی از محتوای رازآمیز اثر را به دست آورد. انسان در نقاشی‌های خسروی بدون سیما و چهره است و حتی فیگورها در بیشتر اوقات نقش اساسی را در خوانش اثر ایفا نمی‌کنند بلکه رازآمیزی فضا و بی‌مکانی و بی‌زمانی روایت،نقش مهم در خوانش اثر دارند».

به گفتۀ سقراطی،موسیقی یار و همدم خسروی است. چه در مجموعۀ پرتره‌هایی از موسیقی‌دانان در کتاب «نقشی به یاد… » و چه در مجموعه نقاشی از زنان خنیاگر،این علاقه و اشتیاق را نشان می‌دهد. حتی در پوسترهای موسیقی این شوق وعلاقه به موسیقی نمایان است.

او می‌افزاید:«خسروی در مجموعۀ خنیاگران که زنان را به تصویر کشیده بدون سیما و چهره‌اند. شاید این تأکیدی باشد بر رنج مضاعفی که بر زنان موسیقی رفته است و علیرغم عشق‌شان به موسیقی،چهره و صدای آن‌ها به ما نرسیده است. این زنان بی‌چهره در نقاشی‌های خسروی همچون مادرانی هستند که بر پای کودکشان با لالایی‌ها (موسیقی) صبر و بردباری نثار کرده‌اند».

به گفتۀ سقراطی در نقاشی‌های خسروی حرکت،عاطفه و سیلان دیده می‌شود. این مشخصه در طراحی‌های پرترۀ او هم قابل بررسی است. شورانگیزی خط‌ها و رهاشدگی و سیالیت خط در طراحی‌هایش همانند فوران انرژیِ رنگ در نقاشی‌هایش به چشم می‌خورد. شکلی از تغزل،شاعرانگی و رهاشدگی در مجموعه آثار،چشم‌نوازی می‌کند.

 

نقاشی‌ها به نقش زن تأکید دارند

مهرنوش علی‌مددی پژوهشگر هنرهای تجسمی می‌گوید:«نقاشی‌های اخیر خسروی در ادامۀ نقاشی‌هایی هستند که از او در خاطر داریم؛ با این تأکید که خسروی همواره در نقاشی‌هایش بر نقش زن تأکیدی دو چندان داشته و زنان در آثار او به شکل انفرادی و یا گروهی در هیأتی از نوازندگان موسیقی ظاهر شده‌اند تا سازهایی را بنوازند».

او می‌افزاید:«شاید این تأکید برای زنده نگاه داشتن بسیاری از زنان اهل موسیقی است که در کتاب‌ها و متون تاریخی نام‌شان حذف شده یا ذکر نشده است. این بار این زنان در باغ اناری گرد هم آمده‌اند و خود انار تمثیل بسیار متفاوت و مشابهی دارد؛ من‌جمله برکت و فراوانی و عشق و یا به خاطر آوردن باغ بهشت. خسروی همواره سعی داشته از یک بیان رمانتیک در نقاشی‌هایش پیروی کند. برای این‌که از این بیان بتواند به فضای خیال‌انگیز پناه ببرد و آن چیزی که بازگو کردنش به شکل واضح و حقیقی امکان‌پذیر نیست را به منصه ظهور برساند».

 این منتقد هنری ادامه می‌دهد:«به همین خاطر حتی در این مجموعه می‌بینیم که برخی از آثار او ویژگی سورئال پیدا می‌کنند و ما را به یاد آثار مارک شاگال می‌اندازند. در فرم‌هایی فیگورهایی که به شکل معلق و سیال بین زمین و آسمان هستند».

 او می‌افزاید:«دوستی و همنشینی میان انسان و طبیعت از خصلت‌هایی است که به هر ترتیب وجوهی صلح‌آمیز را در آثار خسروی خاطر نشان می‌کند. شاید پروایی که موجب رانده شدن انسان و آدم از باغ بهشت شد این بار در باغ بهشت حضور دارد و می‌تواند شادی‌آفرین باشد و برخلاف این روایت کهن می‌تواند نقش فزاینده‌ای را به ما بشناسانند».

علی‌مددی ادامه می‌دهد:«رنگ‌ها انگار در آثار خسروی  یک جور تجلی تابانی دارند و زن‌های ساز به دست موقعیت فعال خود را به ما یادآور می‌شوند. اگر چه نقاشی‌ها در بستری خیال‌انگیز بازنمایی می‌شوند،اما یک پیام سرشار از دوستی و مهر را به مخاطب‌ یادآوری می‌کنند و این پیام با حضور و نقش زنان نوازنده عمیق‌تر جلوه می‌‌کند. این حتماً بسیار هم‌سو با آن چیزی است که امروز از نقش زنان در جامعه می‌بینیم».