اعتماد بر خدا چاره‌ساز تمام نیازها است

{وَ يَرْزُقْهُ مِنْ حَيْثُ لايَحْتَسِبُ وَ مَنْ يَتَوَكَّلْ عَلَى اللهِ فَهُوَ حَسْبُهُ إِنَّ اللهَ بالِغُ أَمْرِهِ قَدْ جَعَلَ اللهُ لِكُلِّ شَيْ‌ءٍ قَدْراً}
و او را از جايى كه گمان ندارد روزى مى‌دهد؛ و هركس بر خدا توكّل كند، خدا امر او را كفايت مى‌كند؛ خداوند فرمان خود را به انجام مى‌رساند؛ به يقين خدا براى هرچيزى اندازه‌اى قرار داده‌است.
پیامبرگرامی اسلام حضرت‌محمد(ص) فرمودند: من آیه‌ای از قرآن می‌شناسم که اگر مردم به آن عمل کنند تمام مشکلاتشان حل و فصل می‌شود و سپس آیه سه سوره طلاق را تلاوت فرمودند.

در روایات می‌خوانیم هنگامی که آیه سه سوره طلاق نازل شد جمعی از یاران پیامبر (ص) کار و تجارت را رها کردند و گفتند؛ خداوند روزی ما را ضمانت کرده‌است پس به کار و تلاش نیازی نیست.

پیامبرگرامی اسلام (ص) آنان را احضار و توبیخ کردند و فرمودند هر کس کار و تلاش را رها کند دعایش مستجاب نمی‌شود.

امام صادق علیه‌السلام در مورد جمله ( مِنْ حَيْثُ لا يَحْتَسِبُ) فرمودند: این گشایش روزی، برای تقواپیشگان در دنیاست البته انسان باید دارای هدف بالا و بزرگ باشد با شناخت و معرفت حرکت کند و با توکل به خدا و امید به پروردگار می‌تواند به اوج عزت و سربلندی برسد و انسان باید توجه داشته‌ باشد که در مدیریت بحران‌ها و فتنه‌ها در چیزی که می‌تواند انسان را نجات دهد و به سعادت برساند تقوا و تمسک به قرآن‌کریم است.

  تقوا و توکل دو اهرم برای خروج از بن‌بست هستند برای تأمین زندگی امروز تقوا و برای آینده نیز توکل لازم است.

پس تقوا مقدم‌بر توکل است و بدون لطف خداوند هیچ عامل دیگری کارآمد و عملی نیست و این را باید بدانیم که معنای توکل ما و قدرت خداوند آن نیست که انسان به همه خواسته‌های خود می‌رسد، زیرا تمام امور هستی قانونمند و دارای حساب و کتاب هستند.

در قرآن برای افراد با تقوا چند تعبیر آمده است سوره حدید آیه ۲۸، سوره انفال آیه ۲۹ و در سوره طلاق آیه ۲ که شاید اشاره‌ای به یک سیر طبیعی دارد می‌شود و در سایه نور، شناخت حق از باطل و فرقان پیدا می‌کند و وقتی که حق و باطل را شناخت راه خروج از مشکلات را پیدا می‌کند و در سایه همان نور انسان از بسیاری از گرفتاری‌ها به آسانی خارج می‌شود و انسان مومن و باتقوا همیشه باید امیدوار باشد و هم خود امیدوار باشد و هم به دیگران امید بدهد.

در جامعه وقتی که به تحقیق و تفحص می‌پردازیم تمام کسانی که به درجات بالا رسیدند و در عرصه‌های مادی و معنوی پیشرفت داشتند در جامعه باامید زندگی کردند و توکل به خداوند را داشتند.

اینکه بعضاً در فضای مجازی یا حقیقی مشاهده می‌کنیم دشمن به دنبال ناامید کردن نوجوانان و جوانان است به خاطر اینکه دشمن با پیشرفت جامعه‌اسلامی و با موفقیت نوجوانان و جوانان ما مخالف است.

انسان بصیر کسی است که با تعقل و معرفت و شناخت و آگاهی حرکت کند و از مولا و مقتدای خود امام خامنه‌ای عزیز و از فرهنگ غنی اسلامی و قرآنی بهره ببرد تا بتواند سعادتمند در دنیا و آخرت بشود.

امام خامنه‌ای عزیز می‌فرمایند: یکی از نکاتی که بنده اصرار دارم و تکرار می‌کنم تا نگذارم از ذهن کسی بیرون برود حضور دشمن و ترفندهای اوست.

در جای دیگری معظم له فرمودند: برنامه‌های استکبار جهانی را علیه ملت ایران در سه عبارت خلاصه می‌کنم جنگ روانی(جنگ نرم)، جنگ اقتصادی، سوم مقابله با پیشرفت و اقتدار علمی است.

پس حالا با توجه به فرمایشات رهبر عزیزمان دشمن و ترفندهای او را شناختیم باید در مقابل آن موضع‌گیری کنیم و خلاف خواسته دشمن حرکت کنیم و از طرفی باید به فکر خودسازی خود بشویم حدود ۳۲۵ سال قبل از میلاد مسیح ارسطو به این نکته اشاره دارد مخرج مشترک همه انسان‌ها این‌ است که می‌خواهند سعادتمند شود و اگر بخواهیم سعادتمند واقعی بشویم باید پله به پله به معنویت و خدا برسیم نماز اول وقت برای رسیدن به هر مقامی کافی است.

یکی از توصیه‌های مرحوم آیت‌الله بهجت (ره) این بود که فرمودند: یاد خدا را مستمر در ذهن و زندگی داشته باشید (أَلاَ بِذِکْرِ اللّهِ تَطْمَئِنُّ الْقُلُوبُ) و یکی از راه‌های کسب معنویت و رسیدن به سعادت اقتدا به شهدا و خواندن زندگی‌نامه و وصیت‌نامه و خاطرات شهدا است، چون شهدا از تمام هستی خود برای خداوند گذشتند و با خدا معامله کردند و بر اساس آیات قرآن کریم کسانی که از خداوند و همچنین از رسول او اطاعت کردند، آنها کسانی هستند که با پیامبران، صدیقین و صالحین محشور می‌شوند و آنها چه نیکو رفیقانی هستند.

شهدا همیشه امید به رحمت خداوند داشتند و در زندگی با توکل حرکت کردند چون خط و مشی آنها و پیروی آنها از اسلام قرآن و احادیث معصومین بود برای روشن‌تر شدن بحث به احادیث نورانی معصومین می‌پردازیم.

امام‌علی علیه‌السلام می‌فرمایند: توکل بر خداوند مایه نجات از هر بدی و محفوظ بودن از هر دشمنی است.(بحارالانوار ج۷۸ ص ۷۸)

همچنین می‌فرمایند: هر کس به خدا توکل کند دشواری‌ها برای او آسان می‌شود اسباب برایش فراهم می‌گردد.(غررالحکم جلد پنج ص۴۲۵)

پیامبرگرامی اسلام می‌فرمایند: هرکس به خدا توکل کند خداوند هزینه او را کفایت می‌کند و از جایی که گمان نمی‌برد به او روزی می‌دهد.(کنزالعمال جلد سه ص۱۰۳)

امام کاظم علیه‌السلام می‌فرمایند: هر که می‌خواهد قوی‌ترین مردم باشد باید بر خدا توکل نماید. (بحارالانوار جلد سه ص۱۴۳)

از امام‌رضا علیه‌السلام پرسیدند حد توکل چیست؟ حضرت فرمودند: اینکه با وجود خدا از هیچکس نترسی. (جهادنفس جلد ۲۹)

نتیجه توکل و اعتماد به خداوند در قرآن کریم:

اعتماد بر خدا چاره‌ساز تمام نیازها و حل مشکلات انسان است. زیرا تنها خداوند است که می‌تواند انسان را از اموال و طوفان‌های سخت زندگی نجات دهد و فقط او قادر خواهد بود تا راه حقیقی و درست را به بنده خویش نشان دهد.

قرآن کریم در موارد متعددی توکل و اعتماد بر خدا را از ویژگی‌های افراد با ایمان می‌داند و می‌فرماید:
بر خدا توکل کنید اگر ایمان دارید (وَعَلَى اللَّهِ فَتَوَكَّلُوا إِنْ كُنْتُمْ مُؤْمِنِينَ )

افراد با ایمان باید تنها برخداوند توکل کنند (وَ عَلَى اللَّهِ فَلْيَتَوَكَّلِ الْمُؤْمِنُونَ)

مؤمنان تنها کافی هستند که هرگاه نام خدا برده می‌شود دل‌هایشان بیمناک شده و هنگامی که آیات او بر آنها خوانده می‌شود ایمانشان فزونی می‌گیرد و فقط بر پروردگارشان توکل دارند. (اِنَّمَا المُؤْمِنُونَ الَّذینَ اِذَا ذُکِرَ اللهُ وَ جِلَّتْ قُلُوبُهُمْ … )

توکل و اعتماد بر خدا چیست؟
پیامبرگرامی اسلام (ص) تفسیر توکل را از جبرئیل سوال کردند و جبرئیل گفت: معنای توکل این است‌ که انسان یقین کند به اینکه سود و زیان و بخشش و درمان به دست مردم نیست و باید از آنها تا امید بود اگر بنده‌ای به این مرتبه از معرفت برسد که جز برای خدا کاری انجام ندهد و جز او به کسی امیدوار نباشد و از غیر او نهراسد و غیر از خدا چشم طمع به کسی نداشته‌باشد این همان توکل برخداست.

«امید در قرآن»

قرآن کریم امیدواری با موهبت الهی به مومنان می‌داند با مقایسه میان مومنان و کفار می‌فرماید: هم شما از طرف دشمن به رنج می‌افتید و هم دشمنان از طرف شما به رنج می‌افتند و از این جمعیت مساوی هستید اما برتری امیدبخش جبهه شما در مقابل دشمن این‌ است که خدا به شما وعده پیروزی داده‌است.
در حالی‌که همواره به جبهه مخالف شما وعده هلاکت و انقراض داده‌است.

مقام‌معظم‌رهبری مدظله‌العالی می‌فرمایند: ناامیدی سم است و مشکلات نباید جوان را متوقف و ناامید کند.
ناامیدی، از وسوسه‌های شیطان ناشی می‌شود با وسوسه‌هایی که در دل رسوخ می‌کند و انسان را از تلاش باز می‌دارد‌.

به گواهی آیات قرآن کریم ابعاد وسوسه شیطان بسیار متنوع است اما یکی از مهم‌ترین آنها وعده فقر و مأیوس‌کردن آدمی از بی‌نیازی است.

نویسنده:محمدرضا توکلی

انتهای پیام/کوهبنانی