اخلاق، آرامِ آدم‌ | خبر کرمان

کرمان- نذیر کرمان- آخرین کلاس اخلاق مدیران کل در استان کرمان طی سال ۱۴۰۳ در روزهای پایانی سال در هفته گذشته برگزار شد؛ نشستی که مباحث مطرح شده در آن مثل همیشه، بسیار بدیهی و شاید تکراری باشد اما نوع روایت آنها به گونه‌ای است که دلت می‌خواهد هر جلسه بروی و این تلنگر را بخوری تا شاید در روزمره، در جای درستش هنگام مواجهه با دیگران، نکته‌ای به‌موقع به یادت آمد و رفتاری که نباید را نکردی یا برعکس.

کلاس اخلاق مدیران استان کرمان به نشست چهل و یکم خود رسید و در سال ۱۴۰۳ پایان یافت؛ پیشتر، ماهی یکبار یکشنبه‌های اول هر ماه (یا یکشنبه آخر هر ماه) برگزار می‌شد که محمدعلی طالبی استاندار کرمان در دولت وفاق، در نخستین حضورش در این جلسه، باتوجه به محتوای ارائه شده، خواهان تشکیل زودتر آنها شد و لذا فعلا هر دو هفته یکبار برگزار می‌شود.

شکل گیری این کلاس‌ها که بیشتر از یکساعت زمان نمی‌برد نیز با یاد و به مناسبت گرامیداشت یاد شهید حاج قاسم سلیمانی بوده، هنوز هم هر جلسه، غیر از چند دقیقه گزارش عملکرد مدیرکلی که میزبان جلسه است، ربع ساعت، از ویژگی‌های شخصیتی و رفتاری سردار دل ها یا خاطرات مرتبط با اقدامات وی در تامین امنیت، جنگ با تروریست ها، مدیریت در دفاع مقدس یا نوع مواجهه با دیگران در زندگی‌اش بیان می‌شود که هرکدام، خود دریایی از درست است و شنیدنی.

اما سخنران اصلی این نشست ها، حجت الاسلام والمسلمین حسن علیدادی سلیمانی نماینده ولی فقیه در استان کرمان است که سخنانی کاملا عملیاتی و مصداقی به همراه روایت هایی ناب بیان می کند تا تلنگری باشد برای مخاطبانش که مدیرانی هستند که هرروز با خیل زیادی از کارمندان و نیز ارباب رجوع سروکار دارند و هرچقدر در نتیجه این نوع خطابه ها، شاهد کاهش مشکلات رفتاری مثل بدزبانی و تندخویی یا شکل گیری حق‌الناسی باشیم، هم خودمان آرامش بیشتری داریم و هم خلق‌الله از دست ما عاصی نخواهند بود.

در گزارش پیش رو محتوای دست‌کم سه جلسه کلاس اخلاق یکجا در ادامه گزارش‌های قبلی عرضه می‌شود و برای مشاهده مطالب قبلی به لینک های زیر می توانید مراجعه کنید:

اما چند جلسه آخر کلاس در سال ۴۰۳، به مبحث فشار قبر که در متون دینی و فقهی ما شیعیان مصداق دارد، رسیدیم؛ چکار کنیم که درگیر فشار قبر کمتری (عذاب کمتر) بشویم یا چکار کنیم که فشار قبر کاهش یابد و پس از مرگ یا هنگام مرگ آرامش بیشتری داشته باشیم.

در این سه جلسه از بدزبانی، حق الناس و مصادیق و اهمیت اخلاق گفته شد، آن هم به گونه ای که جذابیت بسیاری برای مخاطب دارد و اغلب مدیرانی که در این کلاس ها شرکت کرده اند، تلاش دارند به هر شکل ممکن این جلسه را از دست ندهند، مگر کاری پیش بیاید که ناگزیر معاف از حضور شوند.

در آخرین کلاسی که مرتبط با بدزبانی برگزار شد، امام جمعه کرمان نکات مختلفی بیان کرد. وی گفت: بعد از مرگ، در نخستین منزلگاه که قبر است، وقتی بقیه، ما را رها می کنند و تنها می گذارند(پس از خاکسپاری)، اتفاق هایی رقم می خورد که در فرهنگ و متون دینی، آن را با عنوان فشار قبر می‌شناسیم. در ادامه مباحث قبلی، از جمله به عواملی که فشار قبر را زیاد می کند و اقداماتی در نقطه مقابل آن که فشار قبر را کم می کند یا تخفیف می دهد، بدزبانی است.

علیدادی سلیمانی در ادامه با استناد به روایتی از امام سجاد(ع) در مورد حقوق زبان( حقوقی که زبان بر گردن انسان) دارد گفت: خلاصه این حق عبارت است از اینکه حق نداریم ناسزا بگوییم، فحش بدهیم، با زبان توهین و بر زبان، حرف زشت جاری کنیم.

عضوی که درد نمی‌گیرد و خستگی نمی‌شناسد

وی با بیان اینکه در بین اعضای بدن، عضوی که هیچوقت نشنیده‌ایم بگویند درد می کند یا کمتر پیش می آید کسی از درد زبان بنالد و این موضوع نزدیک به محال است، گفت: همچنین پیش نیامده تاکنون کسی بگوید زبان من خسته و بی‌رمق است؛ این عضو در طول عمر نه بی‌رمق می شود و نه درد می گیرد؛ اما همین زبان حقوق جدی بر گردن ما دارد و باید مراقب و مواظب حقوق آن باشیم(نحوه صحبت کردن ولو با شوخی با دیگران).

امام جمعه کرمان با نقل این شعر معروف مولانا که «آدمی مخفی است در زیر زبان، این زبان پرده است بر درگاه جان» به روایتی دینی اشاره و تاکید کرد: طبق روایات دینی، زبان نشانه عقل آدم‌هاست(برای دیگران)؛ اگر می‌خواهید عقل و فهم کسی را بسنجید به زبانش(نحوه حرف زدن) مراجعه کنید.

میکروبی که جامعه را هم بیمار می کند

وی با تشریح تاکیدهای دین مبین اسلام و پیامبر(ص) بر امتناع از بدگویی و لعن نکردن دیگران گفت: ناسزا و حرف های بد ما در روح آدم ها تاثیر منفی می گذارد و جامعه را به شدت تخریب می کند.

حرف های زشت و ناسزا، کینه ها را تشدید، بدبینی ها را شدت می بخشد، آدم ها را نسبت به هم متنفر می کند و آدم ها در گوشه دلشان کینه و حالت دل‌چرکینی پیدا می‌کنند که به‌راحتی پاک نمی شود. حرف زشت و ناسزا مثل میکروب می ماند؛ متولیان بهداشتی چقدر مواظبت می کنند که میکروب از فردی به دیگران منتقل نشود، این هم همان است، ناسزا و فحش هم میکروب روح است و به دیگران نباید منتقل شود؛ درواقع یک مرض روحی است«حرف های زشت و ناسزا، کینه ها را تشدید، بدبینی ها را شدت می بخشد، آدم ها را نسبت به هم متنفر می کند و آدم ها در گوشه دلشان کینه و حالت دل‌چرکینی پیدا می‌کنند که به‌راحتی پاک نمی شود. حرف زشت و ناسزا مثل میکروب می ماند؛ متولیان بهداشتی چقدر مواظبت می کنند که میکروب از فردی به دیگران منتقل نشود، این هم همان است، ناسزا و فحش هم میکروب روح است و به دیگران نباید منتقل شود؛ درواقع یک مرض روحی است.

وی در ادامه با اشاره به ضرورت مراقبت درباره بیماری های روحی و بدتربودن بیماری های روحی از امراض جسمی گفت: بخشی از تفسیر قرآن درباره اینکه خداوند، قرآن را شفا معرفی کرده به این علت است که قرائت آیات نورانی قرآن شفای روح است و مرض های روحی را برطرف می کند گفت: از جمله مرض های روحی که خیلی ها گرفتار آن هستند، حرف زشت زدن است.

اگر بعد از برخی جلسات یا مصاحبت با بعضی افراد احساس کردیم که سنگین شده‌ایم، درجاتمان پایین آمده و کم شدیم، باید در ادامه از مصاحبت با آنان که بدزبان هستند، بپرهیزیم و دیگر با آنان همنشین نشویم.

وی با بیان اینکه اگر با بد نشستی، بد می شوی تصریح کرد: در مقابل این افراد، کسانی هستند که نه تنها اگر چند دقیقه با آنان مصاحبت داشته باشید، حتی وقتی به آنان نگاه می کنید، روی شما تاثیر مناسب می گذارند و حال شما را بهتر می‌کنند.

امام جمعه کرمان با بیان اینکه در متون دینی ما نگاه به برخی افراد مثل چهره پدر و مادر یا دیدن کعبه نیز ثواب دارد و مستحب است، افزود: نگاه به برخی افراد سبب ارتقای روح انسان می شود.

مراقبت حتی در شوخی

وی همچنین با بیان اینکه این مقوله در مورد شوخی ها نیز کارکرد دارد گفت: اسلام دین نشاط است اما شوخی‌ای که در آن گناه، معصیت و بدزبانی نباشد؛ ما حق نداریم حتی به شوخی، بدزبانی کنیم. آدم هایی که فحاشی می کنند، مومن نیستند و در روایت داریم خدا بهشت را بر آدم هایی که ناسزا می گویند حرام کرده است.

امان از مدیران بدزبان

نماینده ولی فقیه در استان کرمان در ادامه به بدزبانی به‌ویژه در مدیران که افرادی را زیرمجموعه مدیریت می‌کنند و اشاره و بیان کرد: آدمی که هیچ حریمی برای خود قائل نیست که به دیگران چه می گوید، مخصوصا وقتی مسئول می شود، خیلی باید بیشتر مراقبت کند و نگران باشد.

وی گفت: اگر مسئولی با بدزبانی نسبت به پایین‌دستان برخورد و به آنان جسارت یا شخصیتشان را نابود کند، خیلی گناه دارد. اینکه افرادی زیر دست مدیران، به هردلیل جرات نکنند با وی یک‌و دو (صحبت) کنند زیرا شخصیتش را مدیر خرد می کند، خیلی بد است.

علیدادی سلیمانی در ادامه مثالی زد و گفت: کسی، باری داشت و آقایی سر رسید، چوب محکمی به بار زد و پرسید، چه باری همراه داری؛ پاسخ شنید: یکی زدی نصف بار رفت، یکی دیگر بزنی، هیچ باری ندارم؛ بارم شیشه بود. برخی، شخصیت آدم ها را عین شیشه خرد می کنند اما بدانند شخصیت خودشان هم در این دنیا و هم آخرت خرد می شود.

وی بعد تاکید کرد: شک نکنید، هرکس می خواهد شخصیتش در دنیا خرد نشود، نباید دیگران را خرد کند؛ اینکه فردی از نظر موقعیت اجتماعی از شما (مدیران) پایین تر است، آیا در عالم واقع هم پایین‌تر از شماست؟. حالا به هر دلیل چرخ دنیا طوری چرخیده که فردی از نظر موقعیت اجتماعی یا سازمانی از شما پایین‌تر (زیردست)است، اما آیا در پیشگاه خدا هم همینطور است؟. اصلا که اینچنین باشد، مگر حق داریم به کسی که از ما پایین‌تر است ناسزا بگوییم؟.

امام جمعه کرمان سپس گفت: چقدر روایت داریم که معصومین ما با آدم هایی که زبانشان بند نداشته، برخورد بد داشته اند و آنان را از حضور و همراهی منع کرده اند؛ تاکید می کرده اند که همنشینی بااین نوع افراد ممنوع است؛ ولو اگر کارشان فحاشی در شوخی بوده باشد.

وی سپس راهکاری برای بیان مطالب شوخی بیان و اعلام کرد: اگر می خواهی در فضایی مناسب با فردی یا افرادی شوخی کنید، آنجا که حرف، زشت و ناسزاست، جوری منتقل کنید که حالت میکروبی آن را بگیرید و مستقیم میکروب در روح افراد تزریق نکنید؛ با عفاف و حیا حرف را نقل کنید.

شک نکنید، هرکس می خواهد شخصیتش در دنیا خرد نشود، نباید دیگران را خرد کند؛ اینکه فردی از نظر موقعیت اجتماعی از شما (مدیران) پایین تر است، آیا در عالم واقع هم پایین‌تر از شماست؟. حالا به هر دلیل چرخ دنیا طوری چرخیده که فردی از نظر موقعیت اجتماعی یا سازمانی از شما پایین‌تر (زیردست)است، اما آیا در پیشگاه خدا هم همینطور است؟. اصلا که اینچنین باشد، مگر حق داریم به کسی که از ما پایین‌تر است ناسزا بگوییم؟.

امام جمعه کرمان همچنین در پایان این نشست با بیان اینکه ماه رمضان ماه تمرین جدی، برای طهارت روح است دعا کرد که با تمرین بیشتر و بهتر در خودمان، خداوند روحمان را از این میکروب ها پاک کند.

حق‌الناس را دریابیم

در دو جلسه قبل طی هفته های قبل تر نیز، در ادامه همین مبحث، امام جمعه کرمان به نکات دیگری اشاره کرد که یکی از آنها توجه به حق الناس بود.

وی در جلسه روز ۱۲ اسفند از جمله عواملی که به فشار قبر شدت می بخشد یا رعایت کردن آن، از فشار قبر می کاهد را حق الناس معرفی و ضمن تشریح ابعاد این مقوله و تاکیدهای دین اسلام بر آن بیان کرد: حق الناس آنقدر مهم است که پیامبر اسلام زمانی با شماری از صحابه نشسته بودند و فردی را از یک طایفه فراخواندند و گفتند: همه شهدای جنگ احد وارد بهشت شدند اما شهیدی از این طایفه معطل مانده زیرا سه درهم حق الناس بر گردن دارد و باید آن را تسویه کنند.

علیدادی سلیمانی با بیان اینکه ببینید بالاترین و والاترین مرگ در دنیا شهادت است اما برای آن هم حق الناس کارگر نیست گفت: در عین حال حق الناس با تضرع و التماس در پیشگاه خدا هم بخشیده نمی شود؛یا باید جبران و تدارک کنید یا حلالیت واقعی بطلبید.

وی با بیان اینکه اگر به شوخی اموال دوستانمان را برداریم نیز مشمول حق الناس می شود گفت: شوخی نیست که امام حسین(ع) شب عاشورا توصیه کرد اگر کسی از یارانش، دینی بر گردن دارد، فردا در جنگ نماند.

دایره وسیع حق‌الناس

امام جمعه کرمان در ادامه با بیان اینکه دایره حق الناس هم بسیار وسیع است، تاکید کرد: به طور مثال آقایی که استفاده در اماکن عمومی سیگار می کشد، حق‌الناس شدید و عجیبی بر گردن خود می اندازد. «اگر هم این مواقع بگوییم، من آزادم هرکس مشکل دارد دور شود، اینطور نیست؛ خوبی و بدی که از ما متصاعد می شود در کمال آزادی ماست اما در پیشگاه خدا محاسبه می شود و چطوری می خواهیم از عهده این موارد در بیاییم؟».

امان از هتک حرمت

وی با بیان اینکه هتک حرمت نیز حق الناس سنگینی می آورد گفت: اگر قلم دست من است پس (حق دارم) هرچه خواستم بنویسم و حریم و حرمت مومن را بشکنم؟؛ آن هم مومن که حرمتش از کعبه بالاتر است.

پرهایی که در هوا گم نشد اما یافت هم نشد

امام جمعه کرمان در ادامه به مثال و نقلی اشاره کرد و گفت: فردی غیبت یکی را کرده بود و درصدد جبران برآمد که وی را به حکیمی (برای راه چاره) معرفی کردند؛ اما حکیم به وی گفت، اگر پاسخ می‌خواهی، فردا یک مرغ ذبح و در مسیر پرهای آن را تماما جدا کن تا به من برسی؛ ابتدا وی از این درخواست دچار سئوال شده بود که نزدیکانش به وی گفتند شاید مزد دستش را خواسته، اما فردا وقتی پس از انجام همین امور به حکیم رسید، پاسخ شنید: حالا در همین مسیر برگردد و همه پرهای مرغ که در مسیر ریختی را جمع کن و برایم بیاور. مرد عاجزانه پاسخ داد: آنها را باد برده و نمی توان جمع کرد، سپس جواب شنید: پس شما چطور می خواهی آبروی کسی را که مخدوش کردی جمع کنی؟.

حکیم ادامه داد: می خواستم درس عملی بدهم درباره هتک حرمت دیگران و اینکه هرچه به زبانمان آمد در مقابل افراد نگوییم.

امام جمعه کرمان ادامه داد: هر تحلیلی به زبان نیاوریم؛ مخصوصا مخصوصا در جبهه انقلاب، گاه تحلیلی هایی می کنیم که هتک حرمت هایی را دارد که که قیامت خیلی گیر آنها خواهیم بود.

برای تکه‌ای نان

امام جمعه کرمان در ادامه به یک اقدام نقل شده از مرجع عالیقدر تشیع، آیت الله تبریزی به نقل از یکی از همراهانش اشاره و بیان کرد: در مسیر راه می رفتیم که دیدیم ایشان تکه‌ای نان روی زمین جلو پای خود دید، به احترام نان، سرش را خم کرد و آن را با احترام روی گوشه دیوار گذاشت؛ اما بعد از درنگی دوباره بازگشت و نان را از آنجا برداشت؛ وقتی درباره چرایی این بازگشتن پرسیدیم، توضیح داد: یادم آمد نان را گذاشتم روی دیوار بنده خدایی که صاحب دیوار شاید راضی نباشد نان را روی دیوار خانه‌اش بگذاریم؛ لذا نان را باید برداریم جای دیگر بگذاریم. ببینید دایره حق الناس چقدر می تواند عجیب باشد.

وی همچنین با بیان اینکه روزه شرایط صحت و نیز شرایط قبول دارد گفت: اگر تهمت زدیم، غیبت کردیم و حق الناس برگردن داشتیم روزه ما باطل نمی شود و صحت دارد اما آیا روزه ما صحت هم دارد؟.

برای ناخن شکسته

امام جمعه کرمان در ادامه حکایت دیگری نقل کرد که همه میخکوب شدیم و حساسیت و اهمیت موضوع حق الناس را دوباره نشان داد، وی نقل کرد: آقایی ۱۰ سال قبل فوت کرده بود و فرزندانش اهل دادن خیرات برای پدرشان بودند که شبی پدر به خواب فرزند ارشد به عنوان متولی خیرات آمد و گفت: ممنونم از خیرات اما نمی‌توانم (تاکنون نتوانستم) ذره‌ای از این خیرات استفاده کنم زیرا اینجا گیر (حق الناس) هستم و توضیح داد:

زمانی، ناخن من درگیر پوست انگشت پایم شده بود، از همه اطرافیان پرسیدم، کسی ناخنگیر همراه نداشت، لذا به ذهنم رسید به یک مغازه (یا دستفروشی در آنجا) بروم و بگویم ناخنگیر بده می‌خواهم بخرم و به بهانه آنکه آن را امتحان کنم، کمی هم استفاده کنم؛ با ناخنگیر، ناخنم را آزاد کردم، بعد گفتم، مورد پسندم نیست و پس دادم و نخریدم. از اول نمی خواستم آن را بخرم، فقط می خواستم ناخنم را از درگیری خارج کنم؛ آن فروشنده هم فوت شده اما حالا ۱۰ سال من را به خاطر همین مساله اینجا (برزخ) معطل گذاشته اند؛ لذا (خطاب به فرزندش) کاری کنید مرا آنجا آزاد کنند(حلالیت بطلبند).«زمانی، ناخن من درگیر پوست انگشت پایم شده بود، از همه اطرافیان پرسیدم، کسی ناخنگیر همراه نداشت، لذا به ذهنم رسید به یک مغازه (یا دستفروشی در آنجا) بروم و بگویم ناخنگیر بده می‌خواهم بخرم و به بهانه آنکه آن را امتحان کنم، کمی هم استفاده کنم؛ با ناخنگیر، ناخنم را آزاد کردم، بعد گفتم، مورد پسندم نیست و پس دادم و نخریدم. از اول نمی خواستم آن را بخرم، فقط می خواستم ناخنم را از درگیری خارج کنم؛ آن فروشنده هم فوت شده اما حالا ۱۰ سال من را به خاطر همین مساله اینجا (برزخ) معطل گذاشته اند؛ لذا (خطاب به فرزندش) کاری کنید مرا آنجا آزاد کنند(حلالیت بطلبند).

امام جمعه کرمان در ادامه با بیان اینکه وقتی اینقدر ذره ذره حق الناس در پیشگاه خدا مورد توجه است ، چرا نباید به فکر خودمان باشیم اظهارداشت: البته بحث رعایت بیت المال نیز مهم است که در مبحث دیگری باید به آن پرداخت.

اهمیت اخلاق

نماینده ولی فقیه در استان کرمان در جلسه دیگری در ۲۸ بهمن نیز عامل دیگر مهم کاهش فشار قبر را ساختن مسجد به عنوان محل تبلیغ دین برشمرد و گفت: دین در سه محور احکام و دستورات شرع، اعتقادات(موتورمحرکه همه فعل و انفعالات انسان) و نبز اخلاق خلاصه می شود؛ لذا اخلاق، مساله ای فرعی نیست، بلکه هدف آفرینش انسان است که از ابعاد مختلفی اهمیت دارد.

وی با بیان اینکه گستره اخلاق، همه شئون است بیان کرد: اخلاق، صفت نفسانی است که در اعماق روح آدم رسوخ می کند و در گفتار، رفتار و حتی پندار ما خود را نشان می دهد.

«اخلاق، حکمت عملی است و حکمت عملی عبارت از بینش درونی است که اعمال بیرونی را مدیریت می کند. اخلاق در نگاه دینی، می تواند آدمی را به درجات بسیار بالای معنوی برساند.

جای اخلاق در سیاست

علیدادی سلیمانی در ادامه به جایگاه اخلاق در زندگی پرداخت و گفت: اما مادی‌گرایان در جهان، اخلاق را مخل حیات می دانند زیرا اجازه نمی دهد انسان از لذت ها استفاده کامل کند و اخلاق را تا جایی قبول دارند که به لذت های مادی آنها خللی ایجاد نکند؛ در سیاست هم، سیاست را در اسارت اخلاق نمی دانند بلکه اخلاق را در اسارت سیاست می دانند. مثلا صداقت را تا زمانی (مادی گراها) قبول دارند که به سیاست ضربه نزند.

وی بیان کرد: اما افرادی که روزها می گذرد و حرف بدی نمی زنند یا کاری غیراخلاقی انجام نمی دهند،خودشان لذتی می برند که جایگرین ندارد.

آخرتتان را به دنیای خود و دیگران نفروشید

امام جمعه کرمان خطاب به مدیران حاضر در نشست و اهمیت یک امضا یا سفارش آنان برای انجام کاری گفت: آخرت خود را به دنیای خود و نیز دنیای دیگران نفروشید؛ شما مدیران با تلفن، قلم و توصیه‌هایتان می توانید کارهایی را پیش ببرید، مراقب باشید.

ورزش و سفر

• 

  دستکش ورزشی مدل E24

  275٬000 تومان

  خرید از دیجی کالا
• 

  چراغ قوه مدل W576

  653٬500 تومان

  خرید از دیجی کالا
• 

  صندلی سفری مدل رامش B8

  534٬070 تومان

  خرید از دیجی کالا

اخلاق، آرامِ آدم‌

منبع: نذیر کرمان
? اخلاق، آرامِ آدم‌