آشنایی با فرایند تجدیدنظرخواهی در دعاوی کیفری

معمولا اصل بر قطعی بودن احکام کیفری است. اما قانون گذار به منظور تضمین دادرسی عادلانه و تصحیح هر گونه اشتباه احتمالی در آرای صادره و رسیدگی مجدد به آن، در مواردی آن را قابل تجدیدنظرخواهی یا فرجام خواهی دانسته است. به همین منظور قانون گذار در ماده ۴۲۷ قانون آیین دادرسی کیفری دو گونه […]

به همین منظور قانون گذار در ماده ۴۲۷ قانون آیین دادرسی کیفری دو گونه رای را قطعی و غیر قابل تجدیدنظر و سایر آرا را قابل تجدیدنظر دانسته است؛ جرایم تعزیری درجه هشت و جرایم مستلزم پرداخت دیه یا ارش در صورتی که میزان یا جمع آن ها کمتر از یک دهم دیه کامل باشد.

مرجع تجدیدنظر از آرای کیفری نیز متفاوت است؛ به گونه ای که اگر آرای صادره از دادگاه های کیفری دو، نظامی دو، انقلاب در موارد وحدت قاضی و اطفال و نوجوانان صادر شده باشد، دادگاه های تجدیدنظر استان حوزه قضایی صادر کننده رای و اگر آرای صادره از دادگاه های کیفری یک، کیفری یک ویژه رسیدگی به جرایم نوجوانان، نظامی یک و انقلاب در موارد تعدد قاضی صادر شده باشد قابل فرجام خواهی در دیوان عالی کشور است.

البته به موجب قانون جدید شوراهای حل اختلاف مصوب سال ۱۴۰۲، دادگاه های صلح با صلاحیت جدید پیش بینی شده است که به برخی از جرایم کیفری نیز می بایست رسیدگی نماید. جنبه عمومی و خصوصی کلیه جرائم غیر عمدی ناشی از کار یا تصادفات رانندگی و جرائم عمدی تعزیری مستوجب مجازات درجه هفت و هشت در صلاحیت این دادگاه قرار دارد.

البته در مورد جرایم غیرعمدی ناشی از کار یا تصادفات رانندگی در صورتی که میزان یا مجموع دیه یا ارش یک دهم یا بیشتر از یک دهم دیه کامل باشد، رای قابلیت تجدیدنظرخواهی دارد و در صورتی که کمتر از یک دهم دیه کامل باشد، قطعی است.

بنابراین اگر جنبه عمومی جرایم غیرعمدی مستوجب مجازات تعزیری درجه هفت و هشت باشد و جرایم عمدی تعزیری که مستوجب مجازات درجه هشت و یا سایر مجازات های درجه هفت به غیر از حبس باشد، قطعی و غیرقابل تجدیدنظر است. مرجع تجدیدنظر از آرای دادگاه های صلح نیز دادگاه های تجدیدنظر استان حوزه قضایی صادرکننده رای است.