تپه های کنار صندل، قابلیتی مغفول مانده درصنعت گردشگری جیرفت

به گزارش “فت فتو” از جیرفت؛ کنارصندل یک محوطه‌ی باستانی عظیم است که بیش از ۹۰۰ هکتار مساحت دارد به این معنی شاید عنوان محوطۀ باستانی کنارصندل مناسب‌تر و درست‌تر از تپه‌های باستانی کنارصندل باشد.

این محوطه در سال ۱۳۴۵ خورشیدی، البته در قالب دو تپه‌ی شمالی و جنوبی با دو شماره ۵۰۹ و ۵۱۰ در فهرست آثار ملّی ایران به ثبت رسیده‌اند.

از آثار تاریخی جیرفت مواردی همچون در محدوده‌ی شهرستان جیرفت آثار متعددی از دوره‌های مختلف فرهنگی شناسایی شده است که از قدیم‌ترین ایام از دوران پارینه‌سنگی که هنوز در دست مطالعه است و پژوهش منقح و مستندی درباره‌ی آن منتشر نشده است.

دوره‌های بسیار متأخر قدیم‌ترین شواهد استقرار در جیرفت مربوط است به محوطه‌ی گاوکشی، واقع در روستای فتح‌آباد در اسفندقه که به دوره‌ی نوسنگی (دوران نخستین روستاها)، حدود شش هزار سال پیش از میلاد، بر می گردد.

با توجه به کاوش‌هایی که در این محوطه انجام شده، مشخص شد این محوطه در واقع بقایای یک روستای بسیار کهن است که بخشی از آن کاوش شده است که پس از آن در عصر مفرغ (دوران تمدن یا شهرنشینی) این منطقه به واسطه‌ی دارا بودن قابلیت‌های فراوان در بخش‌های کشاورزی، منابع و مواد خام اولیه در تولید کالاها و موقعیت مناسب و تجربه‌ی هزاران ساله در صنعت، پُر رونق‌ترین دوره‌ی خود را تجربه کرد که در این محدوده یکی از نخستین و مهم‌ترین شهرهای ساخته شده به دست بشر پدید آمد.

بقایای این شهر به صورت یک محوطه‌ی عظیم باستانی در محل روستای کنارصندل برجای مانده است که بررسی‌های باستان‌شناسي كه در قالب گروه‌های باستان‌شناختی بخش‌های مختلف شهرستان را از بخش‌های كوهستانی آن در منطقه ساردوئيه و دلفارد، تا دشت‌های اسنفدقه و جیرفت و بلوک، مورد مطالعه قرار داده‌اند؛ درصد قابل توجهی از محوطه‌های شناسايی شده را به استقرارهای عصر مفرغ نسبت می‌دهد كه در خلال اين هزاره در كناره رودها مناطق كوهستانی و پايكوهی و دشت‌ها يا جلگه‌های آبرفتی شكل گرفته‌اند.

مشخص است که منطقه‌ی جیرفت در این دوره بسیار پُر رونق و شکوفا بوده است و پس از آن جیرفت پای به یک دوره‌ی رکود و فترت تقریباً هزار ساله می‌گذارد که دلیل این رکود اگر تهی بودن منطقه از جمعیّت‌های بزرگ نباشد ناشناختگی آثار مربوط به این دوره و جزئیات اندک باستان‌شناسی از آن است.

به نظر می‌رسد در دوران باستان دوران رونق جدیدی در این منطقه آغاز شده است و شناسایی ده‌ها محوطه‌ی بزرگ متعلق به این دوره نشان از این رونق دارند اما متأسفانه هنوز مطالعات عمیق و دامنه‌داری در این دوره صورت نگرفته و چگونگی این دوره برای ما دانسته نیست.

درباره‌ی هنر در جیرفت شاید مهم‌ترین یافته‌های هنری تمدن جیرفت، ظروف و اشیایی هستند که از یک نوع سنگ نرم به نام کلریت ساخته شده‌اند که این اشیاء هم به لحاظ فنی و هم به لحاظ هنری بسیار شاخص و با ارزش هستند و به نظر می‌رسد در روزگار باستان نیز اشیایی گرانبها و پُرارزش بوده‌اند.

از سوی دیگر وجود تنوع کم‌نظیر و قرار گرفتن اقلیم‌های متفاوت در کنار هم، جیرفت را به مهم‌ترین مقصد گردشگری جنوب شرق کشور تبدیل کرده است و مناطقی مانند ساردوئیه، جبالبارز و دلفارد تابستان‌ها پذیرای هزاران مسافر و گردشگر از شهرهای جنوبی کشور هستند.

این فرصتی است که بایستی به درستی قدر دانست و از آن بهره گرفت و اسفندقه نیز گوهر گران قیمت دیگری است در زمستان‌های دلپذیر، روستاهای بزرگ جیرفت چشم هر بیننده‌ای را خیره می‌کنند.

قابلیت‌های گردشگری در جهت شکوفایی اقتصاد آینده‌ی منطقه را گردشگری رقم خواهد زد و یگانه راه صحیح برون‌رفت از گرفتاری‌های امروزه، گردشگری است.

انتهای پیام/